Premier Charles Michel heeft woensdag in Den Haag gedineerd met zijn collega’s van de Benelux, Scandinavië en de Baltische staten. Gespreksonderwerp: de toekomst van de EU op langere termijn. “De brexit heeft grote gevolgen, ook voor de machtsbalans in Europa”, zo schetste gastheer Mark Rutte na afloop.
Was er dinsdagavond niet de mislukte aanslag geweest in Brussel-Centraal, dan had zowat de hele week van Michel in het teken gestaan van Europa. Maandag zagen de Benelux-leiders hun collega’s van de Visegradlanden in Warschau, woensdag volgde Den Haag en donderdag en vrijdag is er de Europese top in Brussel.
De sfeer op het Binnenhof was opvallend gemoedelijk. Tegen de wachtende journalisten grapte Rutte dat hij zijn Europese collega’s had opgetrommeld om druk te zetten op de aanslepende Nederlandse formatiegesprekken, luttele seconden voor een uitgelaten Luxemburgse premier Xavier Bettel hem als eerste breed glimlachend in de armen viel. Of het dan vooral van belang was om nieuwe vrienden te maken, zo wilde de Nederlandse pers weten. “Belangrijk is om veel gesprekken te hebben, met iedereen. De brexit heeft belangrijke gevolgen, ook voor de machtsbalans in Europa. We moeten er dus voor zorgen dat het een normale reflex is om elkaar snel te horen”, zo verwoordde Rutte het.
Ook premier Michel beklemtoonde die nood aan dialoog, “ook met landen waarmee we spontaan niet noodzakelijk een consensus hebben”. “Meer en meer landen zijn ervan overtuigd dat er zich een momentum aandient. De voorbije jaren hebben we een Europa van crisissen gekend, nu is het nodig om een Europa te bouwen van projecten, van hoop.” Van cruciaal belang zijn dus open lijnen en goed naar elkaar luisteren, “om elkaar goed te begrijpen en goed geïnformeerd te zijn”, aldus de eerste minister. “And show European unity”, zo vulde Bettel aan.
Punten op de agenda waren onder meer de interne markt, de strijd tegen terreur en het migratievraagstuk. Over dat laatste was er nu trouwens heel wat meer eensgezindheid dan eerder deze week met de Visegradlanden Polen, Hongarije, Tsjechië en Slovakije, bevestigde Rutte.
In Den Haag kwamen trouwens ook de aanhoudende spanningen met Rusland nadrukkelijk aan bod. Iets waar zowel Finland als de Baltische staten erg gevoelig voor zijn. Over het afsnoepen van de Europese agentschappen die uit het Verenigd Koninkrijk zullen verhuizen na de brexit – zoals het medicijnenagentschap en de bankenautoriteit – ging het woensdag niet. “Dat heeft geen zin, want daar zijn we toch meer elkaars concurrenten”, erkende Rutte, die net als België zijn zinnen heeft gezet op het Europese Geneesmiddelenagentschap.
