Europese begroting: Van Rompuy stelt 960 miljard voor

Na zeer moeizame onderhandelingen heeft voorzitter Herman Van Rompuy van de Europese Raad een voorstel voor een Europese begroting van 960 miljard euro op tafel gelegd.

Na ruim vijftien uur onafgebroken onderhandelen heeft voorzitter Herman Van Rompuy de staatshoofden en regeringsleiders een compromisvoorstel over de inkomsten en uitgaven van de Europese Unie tot 2020 overgemaakt. De Belgische oud-premier mikt op een begroting met 960 miljard euro aan financiële verbintenissen en 908,4 miljard euro aan effectieve betalingen.

Besparingen
De leiders vertoeven aan het Brusselse Schumanplein om een vergelijk te zoeken over de Europese meerjarenbegroting tot 2020. Groot-Brittannië, Duitsland en enkele andere noordelijke landen willen dat Van Rompuy forsere besparingen voorziet. Dat stuit dan weer op weerstand bij een groep landen onder aanvoering van Frankrijk, die een budget bepleiten dat voldoende ruim is om de economie te ondersteunen.

Uiteindelijk legde Van Rompuy een begroting met 960 miljard euro aan verbintenissen op tafel. Zo bezuinigt de Belgische oud-premier nog eens 12 miljard euro op het voorstel waarover de leiders tijdens een eerdere top in november geen consensus konden bereiken. In vergelijking met de oorspronkelijke plannen van de Europese Commissie is inmiddels voor 85 miljard euro gesnoeid.

Doorbraak
Een doorbraak in de onderhandelingen kwam er volgens diplomatieke bronnen echter toen de Duitse bondskanselier Angela Merkel, de Franse president Francois Hollande en de Britse premier David Cameron het eens raakten over de effectieve betalingen. Die zouden vastgelegd worden op 908,4 miljard euro, met de mogelijkheid om er tot 12 miljard euro bovenop te leggen.

Europese steun voor België
België krijgt volgens diplomatieke bronnen uitzicht op enveloppes van 50 miljoen euro voor de provincies Limburg en Luik. Premier Elio Di Rupo had aangedrongen op Europese steun om het massale jobverlies in beide provincies aan te pakken. Net als bijvoorbeeld Frankrijk en Italië zou België ook uitzicht hebben op een extra steuntje voor plattelandsontwikkeling. Een bedrag in de orde van 70 miljoen euro doet de ronde.

Elders in het landbouwbudget zou België echter verliezen moeten slikken in vergelijking met vorige voorstellen. Ook in de steunfondsen voor regio’s in economische transitie zou België wat inboeten. Ons land zou daarentegen wel 20 procent van de geïnde douanerechten mogen behouden. In de oorspronkelijke voorstellen van de Commissie kreeg België slechts 10 procent van die rechten.

De Europese leiders zitten sinds 06.45 uur bijeen om de compromistekst te bespreken. Een akkoord is echter nog niet in zicht. Vermoed wordt dat de onderhandelingen nog uren zullen aanslepen. Naast de plafonds moeten er immers ook nog tal van knopen worden doorgehakt over de verdeling van geld over de uitgavenposten en de inkomsten.

Dwarsligger Cameron
David Cameron, de Britse premier, blijft intussen hoofdrolspeler in het begrotingstoneel. Cameron zou moeilijk blijven doen over de ‘flexibiliteit’ van het budget, de mogelijkheid om met de uitgaven te schuiven.

Volgens insiders zal de houding van Cameron erg bepalend zijn voor het vlotten van de gesprekken. Hij pleit ervoor dat middelen uit de Europese begroting die uiteindelijk niet worden gebruikt, terugkeren naar de lidstaten. Anderen, zoals Frankrijk, willen dat geld verschoven kan worden van de ene begrotingspost anar de andere. Niet gebruikte budgetten kunnen zo ook op andere domeinen noden lenigen.

“Het is maar met zo’n flexibiliteit dat een aantal landen schoorvoetend bereid zal zijn om het grote verschil tussen uitgaven en betalingen door de lidstaten te aanvaarden. Wordt dat mechanisme niet mogelijk gemaakt, zal het akkoord niet te pruimen zijn”, analyseert een diplomaat.

Ook over de toepassing van het flexibiliteitsmechanisme doet Cameron moeilijk. Hij wil dat de lidstaten daar unaniem over beslissen, anderen bepleiten een stemming bij meerderheid. Een unanimiteitsprocedure zou de Brit een de facto vetorecht geven.

Een ‘njet’ van Verhofstadt
Of dat het Europees Parlement de Europese meerjarenbegroting groen licht zal geven, is niet waarschijnlijk. Dat zegt Guy Verhofstadt, fractieleider van de liberale vleugel in het Europees Parlement.

“Ik zie geen mogelijkheid voor het Parlement om dit goed te keuren”. Volgens de ex-premier staan er drie grote hindernissen in de tekst. “Er wordt voor 960 miljard euro aan vastleggingen voorzien. Maar de nettobetalers hebben het geregeld dat er maar voor 908 miljoen euro betalingen moeten worden gedaan. Dat zorgt voor een zwaar tekort.”

Verhofstadt vindt het ook niet kunnen dat er vooral beknibbeld moet worden op groeibevorderende maatregelen. “Als ik vergelijk met het huidig budget 2007-2013, zie ik bijna geen verschil”, stelt de liberaal.

Dat er geen uitzicht is op een structurele stijging van de inkomsten uit eigen middelen, kan voor Verhofstadt evenmin door de beugel. “Ik zeg niet dat er geen onderhandelingsmarge is, maar als deze drie punten niet worden aangepakt, zie ik niet hoe het Parlement akkoord kan gaan met de meerjarenbegroting.” (Belga/EE/EA)