‘Washington begint te beseffen dat het wellicht beter is dat Assad aan de macht blijft,’ stelt de Libanese professor Talal Atrissi, ‘want zijn val zou immers kunnen leiden tot een failed state, gecontroleerd door salafistische milities’.
Hoeveel buitenlandse jihadi’s vechten er in Syrië?
Atrissi: Moeilijk te zeggen. De Tunesische regering heeft meegedeeld dat zij 10.000 Tunesiërs heeft verhinderd naar Syrië te vertrekken, toch zouden er enkele duizenden in Syrië zijn geraakt. 50.000 buitenlandse strijders lijkt mij een redelijke schatting. Zij zijn georganiseerd in milities zoals Al Nusra en ISIS (Islamitische Staat in Irak en de Levant). Zij eisen dat de bevolking zich bekeert tot hun salafistische ideologie. Koerden, druzen, alawieten en sjiieten worden geviseerd. Alleen islamitische scholen worden getolereerd. Cafés worden gesloten. Lijfstraffen en boekverbrandingen zijn aan de orde van de dag. Zij voeren een jihad voor de wereldwijde islamitische heilstaat. De bevolking zit tussen hamer en aambeeld. Meer en meer Syriërs beginnen afstand te nemen van de opstand.
Waarom lieten de VS het zover komen? Met de tsunami aan jihadi’s in Syrië zijn ze wellicht niet opgezet.
Atrissi: Niet het gebrek aan democratie in Syrië, maar de alliantie Hezbollah-Syrië-Iran is wat de VS stoort. Eind 2004 namen de VN onder impuls van Washington en Parijs resolutie 1559 aan, met als eisen de terugtrekking van het leger van Syrië uit Libanon en de ontwapening van de Libanese milities – lees: de ontmanteling van Hezbollah. Maar het vertrek van de Syriërs leidde niet tot de val van Assad of de verzwakking van Hezbollah. Aanvankelijk was voor de Amerikanen elke hulp welkom om een regimewissel in Syrië af te dwingen. De strijd sleepte echter langer aan dan verwacht, en de aanvoer van jihadi’s nam almaar toe. Voor Washington het goed en wel doorhad, waren het er tienduizenden, uit Afghanistan, Libië, Tunesië, Irak, Jemen en ook uit Europa.
Ook in Afghanistan hebben de VS de jihadi’s gebruikt, tegen de Sovjet-Unie, maar later keerden die zich tegen de VS. Het gevaar dat dit opnieuw gebeurt, lijkt groot. Washington begint te beseffen dat het wellicht beter is dat Assad aan de macht blijft, want zijn val zou immers kunnen leiden tot een failed state, gecontroleerd door salafistische milities. Washington ziet ook dat Al-Qaeda exponentieel groeit, in Syrië, maar ook in Jemen, Libië, Irak en Tunesië. De VS beginnen te begrijpen dat de interventie van Syrië een kweekschool voor tien, twintig, vijftig Osama Bin Ladens heeft gemaakt. (LDW)
Het volledige interview met Talal Atrissi over Syrië, Libanon en de rol van Iran, Saudi-Arabië en de VS in het Midden-Oosten leest u deze week in Knack
