De Zweedse studie waaruit blijkt dat jonge vissen op eenzelfde manier verzot zijn op plastic in de zee als tieners gek zijn op fastfood moet worden teruggetrokken, oordelen experts.
De studie uit 2016, die gepubliceerd werd in het wetenschappelijke vakblad Science, ontdekte dat de blootstelling aan hoge concentraties polystyreen ervoor zorgt dat de larven van de baars plasticpartikels verkiezen boven meer natuurlijk voedsel. Als gevolg van het plasticdieet zijn de jonge baarzen kleiner, trager en kwetsbaarder voor roofdieren. De studie kreeg heel wat aandacht in de internationale pers en de onderzoekers riepen op om microplastics in cosmetica te verbieden.
Om die impact van plastic op de vissen te bestuderen, stelden de Zweedse onderzoekers de larven van de baars bloot aan verschillende concentraties polystyreen. Wanneer de visjes vervolgens in een watertank werden geplaatst met een snoek, werden de baarzen die microplastics hadden gegeten vier keer sneller opgegeten dan de baarzen die geen plastic als voedsel kregen. Alle plastic etende vissen werden binnen de 48 uur gedood.
De Centrale Ethische Raad van Zweden heeft nu geoordeeld dat de biologen in kwestie, Oona Lönnstedt and Peter Eklöv, van de universiteit van Uppsala wetenschapsfraude hebben gepleegd. Zo zouden ze aan Science niet de benodigde documentatie hebben overhandigd. Toen de Raad de oorspronkelijke gegevens opvroeg, bleek dat de computer van de onderzoekers gestolen was. Ook is er sprake van bedenkelijke onderzoeksmethodes en van zelfgefabriceerde bewijzen. De wetenschappers hadden bovendien voor het onderzoek op de baarzen geen goedkeuring gekregen van de commissie voor dierethiek. De Raad vindt het dan ook opmerkelijk dat het artikel door Science werd geaccepteerd.
Al meteen nadat de studie vorig jaar was gepubliceerd, werden door klokkenluiders die in het lab aanwezig waren geweest ten tijde van het onderzoek, vragen bij de onderzoeksmethoden gesteld. Volgens hen hadden sommige delen van het onderzoek zelfs nooit plaatsgevonden. De universiteit van Uppsala wuifde de kritiek snel weg op basis van een onafhankelijk onderzoek door experts dat ze had ingesteld, maar krijgt, nu tien maanden later, van de Raad eveneens een veeg uit de pan.
Ondertussen zal het oorspronkelijk artikel worden teruggetrokken, zo hebben de auteurs laten weten.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier