Roken afleren tijdens het slapen? Moet kunnen

Wided Bouchrika
Wided Bouchrika Freelancejournaliste

Roken is een slechte gewoonte die velen moeilijk kunnen afleren. Maar een leerproces tijdens het slapen, zou daar nu verandering in kunnen brengen.

Nicotine is een van de meest verslavende drugs en roken is bijgevolg een van de dodelijkste gewoontes met elk jaar meer dan 5 miljoen slachtoffers. Hoewel rokers hun slechte gewoonte erkennen, slagen er slechts weinig in ermee op te houden. Jaarlijks dooft meer dan een derde de sigaret, maar slechts 2 tot 3 procent van hen zal niet meer naar een vuurtje vragen, zo schrijft The Guardian.

Goedkoop en effectief

Maar een ontdekking van Israëlische wetenschappers kan de zware opdracht misschien wel verlichten. In een nieuw rapport gepubliceerd in de Journal of Neuroscience, spreken zij over een leerproces dat werd toegepast terwijl de rokende proefpersonen in het labo sliepen. Wat blijkt? Dat proces reduceerde hun tabaksconsumptie gedurende meerdere dagen na de proef.

De bevindingen kunnen dus een goedkope en effectieve methode aanreiken aan die mensen die hun rookgewoonte willen afbouwen of zelfs helemaal stoppen. Daarnaast vertellen de resultaten iets meer over het verband tussen slapen en leren.

Eerdere onderzoeken gaven al aan dat onze slaap een belangrijke invloed heeft op het geheugen. Zo worden bepaalde delen van ons geheugen tijdens specifieke fases van onze slaap versterkt, waardoor we bijvoorbeeld op goede nachtrust kunnen inspelen om pakweg een geslaagd examen af te leggen.

Enkele jaren geleden voegden Anat Arzi en haar collega’s van het Weizmann Institute of Science een nieuwe bevinding aan het slaap-leerproces toe. Ze toonden aan dat mensen nieuwe aan geuren geassocieerde informatie kunnen aanleren terwijl ze slapen en die informatie ook onthouden als ze ontwaken.

Rotte eieren, rotte vis

Voor het onderzoek werden 66 rokende proefpersonen opgetrommeld. Elke deelnemer wilde die slechte gewoonte achter de rug hebben. Voor de studie werd hen gevraagd een rookdagboek bij te houden gedurende een week. Daarin moesten ze noteren hoeveel sigaretten ze dagelijks hadden opgerookt. Daarna werden ze in het slaaplaboratorium onthaald. Sommigen werden er onderworpen een aversieve conditionering: een eenvoudig leerproces dat hen hielp de geur van sigarettenrook te associëren met een reeks onaangename geurtjes zoals die van rotte eieren of rotte vis.

Ondertussen werden wijzigingen in de hersengolven van de proefpersonen gecontroleerd gedurende de slaapcyclus die zoals eerder gezegd uit verschillende fases bestaat.

Een groep deelnemers onderging het leerproces tijdens fase 2 van de slaapcyclys, een tweede groep tijdens de remslaap (rapid eye movement) en een derde terwijl ze wakker waren: een controlegroep werd aan diezelfde geuren blootgesteld in een willekeurige volgorde en een andere werd enkel op de onaangename geuren getrakteerd.

Zeven dagen lang na het experiment werd de proefpersonen gevraagd nog een rookdagboek bij te houden. Daaruit bleek dat zij die gedurende fase 2 en de remslaap het leerproces ondergingen, aanzienlijk minder sigaretten rookten gedurende de week na het onderzoek in vergelijking met de week ervoor. De afname van de gewoonte was echter groter en langduriger bij zij die geconditioneerd werden tijdens fase 2.

De proefpersonen die aan onaangename geuren waren blootgesteld toen ze gewoon wakker waren, rookten ook minder in de week die volgde. Maar die afname was slechts half zo groot als bij diegenen die het proces tijdens het slapen ondergingen. Het rookgedrag bleef dus ongewijzigd bij wie wakker was tijdens de conditionering en bij diegenen van de tweede controlegroep.

Geur is bevorderlijk

De resultaten bevestigen de genoemde bevindingen dat bepaalde fases van de slaapcyclus geassocieerd worden met het versterken en wijzigen van het geheugen en herinneringen. Bovendien suggereert de studie dat geuren misschien bevorderlijker zijn dan andere zintuigen voor impliciete leerprocessen, die onbewust gebeuren.

Hoewel het dagboekensysteem volgens The Guardian subjectief is, omdat veel rokers over hun gewoonte liegen tegen hun dokter, suggereren de resultaten inderdaad dat een eenvoudig leerproces tijdens een nachtje slapen het rookgedrag gedurende een aantal opeenvolgende dagen kan wijzigen. Wel moet de studie nog worden voortgezet, vindt de Britse krant, over een langere tijdspanne om na te gaan wat het effect op termijn is.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content