Nederlands experiment geneesmiddelen ‘niet tevreden, geld terug’ geslaagd

Archiefbeeld © BELGA
Désirée De Poot

Het eerste experiment in Nederland waarbij een geneesmiddelenfabrikant een geneesmiddel uit eigen zak moet betalen als het niet werkt, levert voor alle partijen betere resultaten op dan verwacht.

Anderhalf jaar geleden besloot Nederland om een duur middel tegen astma niet langer terug te betalen, tenzij het een bewezen positief effect op de aandoening had. Het experiment ‘niet tevreden, geld terug’, bleek succesvol voor alle partijen.

Het ‘no-cure-no-pay’-principe wordt in sommige landen al langer toegepast. Nederland is er anderhalf jaar geleden mee gestart met omalizumab, een middel tegen slecht behandelbare astma. Bij driekwart van de patiënten met ernstige astma had het geneesmiddel een positief effect. Wat de patiënten betreft bij wie het middel niet werkt, heeft de geneesmiddelenfabrikant de kosten terugbetaald.

Druk op regering

Het hele verhaal startte drie jaar geleden. Toen besloot de overheid de steun voor omalizumab te schrappen. In Nederland bestaat een soort beleidsregel ‘dure geneesmiddelen’ waarbij de overheid tussenkomt als een middel financieel zwaar doorweegt. Door die overheidsmaatregel moesten de ziekenhuizen zelf opdraaien voor de kost van het middel. Dat betekende een kostenplaatje van 11.265 euro per patiënt.

Op dat moment gebruikten zowat 700 Nederlanders het middel. De longartsen vonden het niet correct dat al die mensen aan hun lot werden overgelaten. Zij zetten druk op de regering en de fabrikant en konden een oplossing uit de wacht slepen: de eerste no-cure-no-pay-afspraak was een feit. Die bestond eruit dat de overheid alleen nog maar zou tussenkomen als het middel effectief zijn doel bereikte. Indien niet, dan zou de geneesmiddelenfabrikant de kosten dragen.

Administratief werk

Van de 700 patiënten die het middel toen namen, werden er 130 in het programma weerhouden. Bij drie op de vier werkte het middel erg goed, bij een op de vier werkte het onvoldoende. Bij die groep werd de therapie na vier maanden gestopt en de geneesmiddelenfabrikant betaalde meteen alle kosten terug.

Alle partijen evalueren het experiment nu als positief, al merken de longartsen wel op dat zij nu veel meer administratief werk hebben. Ook de geneesmiddelenfabrikant maakt aan het einde van de rit een positief evaluatierapport. “Op deze manier blijven innovatieve geneesmiddelen beschikbaar voor patiënten die er baat bij hebben”, stelt Novartis.

Pas eind dit jaar wordt een definitief bilan opgemaakt. De overheid wil dat echter niet afwachten om ook voor een andere molecule – infliximab – een no-cure-no-pay- afspraak te maken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content