Dat een aspirientje voor een lange vliegreis tromboses zou voorkomen is nonsens.
De vakantie is in zicht. Juni en juli zijn topmaanden als het gaat om het vullen van de doos met reismedicatie. Maar er gaan ook veel misvattingen de ronde. Neem nu het verhaaltje dat een aspirientje voor een lange vliegreis tromboses zou voorkomen. Nonsens.
Tennisster Kristen Flipkens kroop door het oog van de naald, maar ze moest wel het Fed Cup-duel met Japan afzeggen. Na een urenlange vliegreis bleek ze bloedklonters in de benen te hebben, met alle risico’s vandien. De reizende mens wordt de laatste jaren overspoeld met horrorverhalen van diepe veneuze tromboses (DVT) die het leven hebben geëist van verre vakantiegangers. Hét middeltje zou een simpele tablet acetylsalicylzuur – zeg maar: een aspirientje zijn – zegt de volksmond. Nu heeft aspirine vele kwaliteiten, maar het verhinderen van een diepe veneuze trombose komt niet in dat rijtje voor, waarschuwt het Belgisch Centrum voor Farmaceutische Informatie (BCFI) nog maar eens.
Dat de reiziger een groter risico loopt op een diepe veneuze trombose (DVT) is een feit. Meerdere epidemiologische studies en meta-analyses hebben aangetoond dat het risico van DVT ongeveer drie keer hoger ligt bij passagiers die lang onderweg zijn.
Het gaat dan om vliegreizen die langer dan 8 uur duren of meer dan 5.000 km bedragen. Risicopatiënten zijn mensen met antecedenten van veneuze trombo-embolie, recente chirurgische ingrepen, maligne aandoeningen, ernstige obesitas, zwangerschap en trombofilie. Het risico op diepe veneuze trombose is bovendien niet voorbehouden aan vliegreizigers. Ook wie zeer lang met bus, trein of auto reist, loopt een verhoogd risico.
Stadsverhaaltjes
Rond het voorkomen van dit soort aandoening doen heel wat stadsverhaaltjes de rond. Zo zou je heel veel moeten drinken, businessclass moeten reizen en zeker geen alcohol mogen gebruiken. Maar nergens is bewezen dat vochttekort, economy class of het gebruik van alcohol het risico van DVT verhogen. Een van de nog meest hardnekkige aanbevelingen is het slikken van acetylsalicylzuur, een aspirine. Eén ding mag duidelijk zijn: een aspirine of een asprootje is niet doeltreffend voor de preventie van DVT en is zelfs niet eens aan te raden.
Een preventieve toediening van een eenmalige dosis heparine onder heel strikte voorwaarden kan een beperkt gunstig effect hebben op het risico van een bepalde vorm van DVT (asymptomatische DVT). Het BFCI vindt dat deze behandeling slechts overwogen mag worden bij patiënten met een of meerdere andere risicofactoren van trombo-embolie. De voordelen mogen niet opwegen tegen de risico’s ervan.
Mensen die een verhoogd risico hebben van DVT kunnen wel preventief iets doen: steunkousen dragen. Niet echt sexy onder een short, maar wel doeltreffend.
Désirée De Poot, de Apotheker
