Vrije Tribune

‘Willen onze politici dan niet voorkomen dat onze jongeren beginnen met roken?’

Vrije Tribune Hier geven we een forum aan organisaties, columnisten en gastbloggers

‘Voorkomen dat kinderen en jongeren met roken beginnen is de grootste uitdaging voor een effectief tabaksbeleid’, schrijven Hedwig Verhaegen (Kom op tegen Kanker) en Manu Keirse en Lieve Declerck (Gezinsbond). Ze pleiten voor een totaalaanpak.

Als je uit gaat eten, zal een roker je hierbij niet storen. De overheid besliste immers tien jaar geleden onze horeca rookvrij te maken. Een goede zaak, want meeroken is ongezond en het door de tabaksindustrie gepromote hoffelijkheidsprincipe werkt absoluut niet. Maar een kind dat vandaag meerijdt met een chauffeur die rookt, rookt nog altijd passief mee en is minder beschermd dan een volwassen horecaklant. Een rookverbod in de auto, als er kinderen bij zijn, is er in ons land nog altijd niet, onbegrijpelijk vinden de Gezinsbond en Kom op tegen Kanker.

Kinderen zijn extra kwetsbaar

Meeroken is voor iedereen schadelijk, maar kinderen zijn extra kwetsbaar voor de schadelijke stoffen in sigarettenrook. Hun hersenen, immuunsysteem, longen en luchtwegen zijn nog volop in ontwikkeling en maakt hen vatbaarder voor wiegendood, astma, long- en hersenvliesontstekingen, chronische bronchitis en oorontstekingen. Roken in de kleine ruimte van een auto leidt tot 27 keer hogere concentraties aan kankerverwekkende stoffen dan roken in huis. In tegenstelling tot volwassenen kunnen kinderen onvoldoende voor zichzelf opkomen. Zij ‘moeten’ meerijden met die auto en kunnen geen andere keuze maken.

Om deze redenen pleitten professoren van de Rechtsfaculteit van de KU Leuven vorig jaar nog voor het instellen van een rookverbod. In “schrijnende situaties, zoals een minderjarige in de besloten ruimte van een auto”, is volgens hen zo’n verbod niet alleen wenselijk, maar ook perfect controleerbaar. In Europa zijn Ierland, Engeland, Wales, Italië, Frankrijk en Schotland ons al voor gegaan. 91% van de Belgen is voor. Waar wacht de politiek nog op?

Beter voorkomen…

Voorkomen dat kinderen en jongeren met roken beginnen is de grootste uitdaging voor een effectief tabaksbeleid. Toch doet de overheid te weinig en worden kinderen onvoldoende beschermd tegen tabaksverslaving. Als we de instroom van jonge rokers kunnen beperken, boeken we de grootste gezondheidswinst. Voorkomen blijft beter dan genezen, en in het geval van roken ook makkelijker dan stoppen.

Nochtans ronselen tabaksproducenten voortdurend nieuwe jonge rokers om de stoppers of rokers die vroegtijdig overlijden, te vervangen. Jongeren moeten al sterk in hun schoenen staan om aan de verleidingen van de tabaksindustrie te weerstaan. Sigaretten zijn overal te koop, ons land telt meer verkooppunten dan heel Frankrijk. In winkels waar veel kinderen komen, staan sigaretten verlokkelijk uitgestald, vaak naast snoep, frisdrank en tijdschriften. Het wekt bij hen de foute indruk dat het een normaal en sociaal aanvaard product is.

Dwingende maatregelen noodzakelijk

Niemand betwist dat reclame ons aankoopgedrag beïnvloedt en voor impulsaankopen zorgt. Toch is tabaksreclame op de verkoopplaats nog altijd mogelijk. Vooral jongeren en ex-rokers lopen het risico om (opnieuw) te beginnen als ze vaak geconfronteerd worden met tabaksproducten. Landen als Ierland, het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen en Finland hebben daarom het uitstallen van sigaretten op de verkoopplaats verboden.

Ons land talmt eveneens met de invoering van neutrale pakjes. Als het van minister van Volksgezondheid Maggie De Block afhangt, moeten we eerst de impact van de maatregel in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk afwachten. Nochtans leert het voorbeeld van Australië, dat al sinds 2012 neutrale pakjes heeft, dat sigaretten op die manier minder aantrekkelijk worden voor jongeren en het misleidende karakter van de pakjes verminderen.

Bovendien is België, ondanks het feit dat onderzoek aantoont dat de hersenen van kinderen gevoeliger zijn voor de verslavende werking van nicotine, één van de enige Europese landen waar je nog sigaretten kan kopen vanaf 16 jaar. Hoe jonger iemand begint te roken, hoe sneller hij verslaafd raakt en hoe moeilijker het achteraf is om te stoppen. Door de minimumleeftijd op te trekken, wordt het voor jongeren moeilijker om aan sigaretten te komen.

Sigaretten zijn bij ons ook nog veel te goedkoop. De prijs is nochtans de belangrijkste drempel voor jongeren om sigaretten te kopen. Voor de WHO en de Wereldbank is een drastische verhoging van de tabakstaksen de meest effectieve maatregel om te verhinderen dat kinderen beginnen met roken.

Geen getreuzel, directe actie

Willen de politici dan niet dat kinderen niet worden blootgesteld aan tabaksrook en willen ze dan niet voorkomen dat jongeren beginnen met roken? Moeilijk te geloven als ze zelf ouder zijn en het beste voor hebben met hun kinderen.

Kom op tegen kanker en de Gezinsbond vragen een totaalaanpak. Ga voor:

· een rookverbod in de auto als er kinderen bij zijn;

· een totaalverbod op reclame voor rookwaren en een uitstalverbod in de winkels;

· de invoering van neutrale pakjes;

· een beperking van het aantal verkooppunten;

· de verhoging van de minimumleeftijd om tabak en sigaretten te kopen tot 18 jaar;

· én een forse verhoging van de tabakstaksen.

Kinderen hebben recht op een betere bescherming. Recht om op te groeien in een land waar roken niet langer normaal is.

Hedwig Verhaegen – Kom op tegen Kanker

Manu Keirse en Lieve Declerck – Gezinsbond

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content