Knack Extra: De auto in het stopcontact

Knack Extra is op 21 september verkrijgbaar samen met Knack magazine.

De rode duivelDoor Rik Van Cauwelaert
Auto’s die met elektriciteit worden aangedreven, vergen een compleet nieuwe benadering van concept, ontwerp en materialen, zegt Laurens van den Acker, hoofdontwerper van Renault, in Knack Extra. Renault biedt binnenkort vier elektrische modellen aan. En op die terreinen denken de ontwerpers en autobouwers, afgaand op de verschillende types die nu al rondtoeren, in alle richtingen.

In deze Knack Extra schetst Urbain Vandormael de doorbraak van auto’s die op batterijen of waterstof draaien. Voor de zogenaamde hybrides bloeit de markt stilaan open. Doch voor een drastische inperking van de CO2-uitstoot en het benzineverbruik moeten we nog even geduld oefenen.

Wie aan een elektrische automobiel denkt, die krijgt nog een beeld voor ogen van een wat trage voiture à papa die murmelend door het verkeer schuifelt.

Nochtans is deze technologie lang niet zo nieuw als algemeen gedacht. Elektriciteit was immers de aandrijfkracht waarmee in de loop van de 19e eeuw ­geëxperimenteerd werd door de eerste bouwers van ­’karren zonder paard’, zoals de Schot Robert ­Anderson, de Hongaar Anyos Jedlik en Christoffel Becker, die in Nederland actief was.

Elektriciteit bleef de geprefereerde krachtbron, zelfs nadat Etienne Lenoir in 1860 zijn hippomobile voorzag van een met waterstof aangedreven verbrandingsmotor en de Duitser Rudolf Diesel in 1892 zijn eerste patenten aanvroeg.

Elektrische wagens kregen lange tijd de voorkeur, ook in de Verenigde Staten. Rond 1902 bouwde Woods Vehicle Company in Chicago de populaire Phaeton, die een bereik had van ongeveer 30 kilometer en een topsnelheid van om en bij de 20 kilometer per uur. Woods zou naderhand als eerste experimenteren met hybrides, wagens voorzien van een benzinemotor en een elektrische motor.
Elektriciteit als krachtbron had meteen grote voordelen. Want minder luidruchtig, geen kwalijk ­ruikende uitlaatgassen en geen gedoe met versnellingspoken. Maar vooral geen storende trillingen, die de met benzine aangedreven ontploffingsmotor onvermijdelijk voortbrengt en waarvoor de eerste autobouwers niet meteen afdoende oplossingen konden bedenken.

Het wordt al eens vergeten dat de eerste auto die de magische grens van 100 kilometer per uur doorbrak een elektrisch aangedreven bolide was. Het was de Jamais Contente van de Belg van Hongaarse afkomst Camille Jenatzy, in 1868 geboren in Schaarbeek, toen nog een rustige gemeente onder de muren van ­Brussel. Zijn vader, Constant Jenatzy, was een Hongaarse industrieel die fortuin had gemaakt met de fabricage van rubberen banden.

Camille Jenatzy, ingénieur en électricité, bouwde in Parijs elektrische taxi’s. Bij wijze van reclame voor zijn bedrijfje nam hij deel aan de uitdaging door het blad La France Automobile aan alle autobouwers gericht, om het snelheidsrecord op te voeren.
In een drietal duels met zijn Franse rivaal Gaston de Chasseloup-Laubat brak Jenatzy keer op keer het snelheidsrecord aan boord van zijn anderhalve ton zware obus op vier wielen, de Jamais Contente. Eind april 1899 bereikte de koppige Jenatzy, die ooit handgemeen raakte met een toeschouwer omdat diens blik hem niet beviel, wat velen voor onmogelijk hielden: hij zette het wereldsnelheidsrecord op 105,8 kilometer per uur.

De ‘Rode Duivel’, zoals Jenatzy vanwege zijn rosse baard werd genoemd, zou vier jaar later in het Ierse Athy de Gordon Bennett Cup winnen aan het stuur van een Mercedes. In 1909 haalde hij in Oostende, alweer met een Mercedes, ruim 200 kilometer per uur.

Wat de geniale Jenatzy nog allemaal had kunnen bereiken zullen we nooit weten. Want vier jaar na zijn recordrit in Oostende, op 13 december 1913 kwam hij in het Luxemburgse Habay-la-Neuve om het leven. Tijdens een jachtpartij aldaar werd hij per ongeluk neergeschoten door een van zijn beste vrienden, ­Alfred Madoux, directeur van de Brusselse liberale krant ­L’Etoile Belge. Het nieuws van Jenatzy’s dood haalde zelfs de kolommen van de New York Times.

Het valt te betreuren dat Jenatzy en andere gelijkgestemden niet verder hebben gewerkt aan de ontwikkeling van de elektrische auto. Goedkope aardolie heeft dat belet.

Het is nog even wachten op de betaalbare elektrische auto met een voldoende grote actieradius. Toch hebben lezers van Knack op het mooie circuit van Andenne kunnen vaststellen dat elektrische en ­hybride auto’s best opwindend kunnen zijn.

Voor meer relevante informatie, zie ook Belgische autosite

INHOUD

Van de redactie – Door Rik Van Cauwelaert.

Elektrische wagens – De dagen van de traditionele benzine- en dieselmotor zijn dan wel geteld, maar de echte doorbraak van alternatieve technologieën laat op zich wachten.

‘Mag ik nog een toertje?’ – Zestien Knack-lezers testen in Andenne vijftien hybride en elektrische wagens.

Laadpalen en waterstofstations – Als de auto van de auto elektrisch is, zullen er overal te lande laadpunten en/of waterstoftankstations moeten verrijzen.

Veilig en zuinig gaan samen – ProMove leerde de Knack-lezers in Andenne defensief en ecologisch rijden.

Horloge, stadswagen, elektrische fiets– Volgend jaar komt er een volledig elektrische Smart op de markt, en een elektrische fiets.

De man die de toekomst van Renault tekent -De Nederlandse hoofdontwerper Laurens van den Acker moet bij Renault de legendarische Patrick le Quément doen vergeten.

Het land van Albert – Strip door Steve Michiels.

Een Jag in het stopcontact – Nee, helemaal elektrisch is hij niet, maar de peperdure Jaguar C-X75 – 800.000 euro – krijgt wel extra paardenkrachten van twee elektromotoren.

De terreinwagen in modieus pak – Gerry McGovern, hoofdontwerper van Land Rover, introduceert met de kleine Evoque een auto die perfect als verlengstuk van een dure tas kan dienen.

Autohoogmis am Main – Enkele van de markantste bezienswaardigheden op vier wielen die de constructeurs op het autosalon van Frankfurt presenteren.

Interview: ‘Riviervissen is veel gevaarlijker dan Formule 1’ – De Limburger Bas Leinders klopte enkele jaren geleden zelf aan de poort van de Formule 1, en volgt die nog steeds op de voet, als televisiecommentator.

Pam Vermeulen – Bladspiegel door Koen Meulenaere.

Partner Content