Dirk Draulans

‘Het is perfide dat de Boerenbond aanraadt om pesticiden te gebruiken om de buxusmot te verdelgen’

Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

Bioloog en Knack-journalist Dirk Draulans is (weer) in zijn wiek geschoten over de visie van de Boerenbond. Ditmaal over de strijd tegen de buxusmot.

Ik krijg de jongste week verrassend veel foto’s te zien van nestjes met dode jonge mezen. Natuurliefhebbers vragen zich af wat er gebeurd is. Ik kan het niet helpen, maar ik moet automatisch denken aan de strijd tegen de buxusmot – mezen voeren hun jongen vooral met rupsen, inbegrepen die van de buxusmot. Nogal wat mensen schuwen de grove middelen niet om te proberen de sierlijk gesnoeide buxusstruiken in hun tuin te redden door de rupsen van de mot dood te spuiten. Dat ze met hun chemische oorlog tegen de mot collaterale schade aan de natuur kunnen veroorzaken, komt bij hen niet op. Ze vinden het waarschijnlijk niet eens belangrijk. Als hun buxus het maar redt.

Wie het nodig vond om zich in dit debat te mengen, was Sonja De Becker, de passionaria van de Boerenbond die onder het motto ‘WIE NIET VOOR ONS IS, IS TEGEN ONS’ regelmatig wild om zich heen schopt. De Becker heeft mij al eens uitgemaakt voor een ‘zogenaamde wetenschapsjournalist’ die ‘riooljournalistiek’ bedrijft, omdat ik het aandurf de Boerenbond te confronteren met de voortdurende milieu- en natuurschade die de landbouw aanricht. (Dat het anders kan bewees haar voorganger, de rustige diplomaat Piet Vanthemsche.)

Het is perfide dat de Boerenbond aanraadt om pesticiden te gebruiken om de buxusmot te verdelgen.

In het laatste nummer van het krantje Boer & Tuinder ging De Becker te keer tegen media ‘die een forum geven aan mensen en organisaties, waaronder Natuurpunt, die adviseren om de buxusplant te verwijderen’. Een pleidooi tegen de buxus is voor De Becker ‘pure broodroof voor onze buxuskwekers’. Het moet stoppen!!! Waarna De Becker Natuurpunt en de media, ‘die de verantwoordelijkheid hebben de mensen correct te informeren’, oproept om ’te stoppen met de lastercampagne tegen onze buxus en te starten met het verspreiden van correcte informatie’. Correctie informatie betekent hier: informatie die past in de kraam van de Boerenbond.

Ik zal meteen eens mijn versie van correcte informatie geven. De Becker benadrukt dat de buxus een inheemse soort is, maar ze vergeet te melden dat de buxusmot in West-Europa werd geïntroduceerd met (waarschijnlijk) een lading uitheemse buxusstruiken uit China voor Duitse tuincentra. Ze meldt evenmin dat de buxus als tuinplant zo populair is, dat hij als een soort monocultuur kan worden beschouwd, wat het voor de buxusmot gemakkelijk maakt om te gaan woekeren. Het is een eigenschap van monoculturen: als er een ziekte in komt waar geen weerstand tegen bestaat, kan ze snel epidemische proporties aannemen.

Voor De Becker is de buxus nuttig, want zijn stuifmeel is ‘zeer belangrijk’ voor bijen. Dat is helemaal van de pot gerukt als stelling, want wilde bijen en veel andere (nuttige) insecten krijgen klappen als gevolg van het ononderbroken pesticidegebruik in de landbouw en de strijd tegen veld- en andere bloemen die als ‘onkruid’ worden bestempeld. De landbouw zou beter in eigen boezem kijken en haar pesticidegebruik aanpakken voor ze de buxus als plant voor bijen promoot. Wat een perfide standpunt is me dat!

In haar editoriaal pleit De Becker onomwonden voor het gebruik van pesticiden om de buxusmot te verdelgen: producten die in de biologische landbouw toegelaten zijn en ‘chemische middelen die prima werken en mits oordeelkundig gebruik veilig zijn voor mens en milieu’. Het venijn zit hem in dat ‘oordeelkundig gebruik’. De gevolgen van dat ‘oordeelkundig’ spuiten zien we nu mogelijk in de nestkasten van tuinvogels. En dan klagen de mensen dat ze geen tuinvogels meer zien en schuiven ze de schuld daarvoor in de schoenen van eksters. Overigens zou je zulke acties op grote schaal moeten coördineren om succes te hebben. Als de ene buxusliefhebber wel spuit en zijn buurman niet, heeft de spuitactiviteit zo goed als geen effect, ook niet voor de buxus van de spuiter. Als daar maar geen burenruzies van zullen komen.

De buxuskwekers zullen momenteel niet te klagen hebben, met al die kaalgevreten struiken die eventueel vervangen moeten worden – ze zullen de grote winnaars zijn van de aanwezigheid van de buxusmot. Ik begrijp perfect het argument van organisaties als Natuurpunt dat de strijd tegen de mot kan profiteren van het variëren van struiken in tuinen. Het is een harde wet in de biologie: hoe gevarieerder een milieu, hoe minder last van parasieten. De buxus wordt slachtoffer van zijn succes als door de mens gemakkelijk naar zijn wens te plooien struik.

Buxuskwekers kunnen ook belang hebben met diversifiëren – de darwiniaanse aanpassingsmechanismen zijn eveneens van kracht in de tuinbouw. Maar biologische basismechanismen zijn niet besteed aan figuren als De Becker, die graag volledige controle over de natuur willen, hoe utopisch dat ook is. De vraag blijft hoe aanpassingsvaardig de buxusmot zal zijn. Want als zij in staat is met succes de sprong naar andere soorten struiken te maken, zullen we er nog lang mee worstelen en zullen we haar letterlijk moeten uitzweten.

In hetzelfde editoriaal had De Becker het ook over het eventueel opnemen van dierenrechten in onze grondwet. Twee keer raden wat haar visie daarover is! (Voor de twijfelaars het juiste antwoord: ze is tegen!)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content