‘Borgerhout is geen experiment, maar een plek met uitdagingen waar veel mensen graag wonen’

Districtsburgemeester Stephanie Van Houtven (SP.A) reageert op de incidenten die het kleinste district van Antwerpen nationale aandacht opleveren en de harde taal van N-VA Borgerhout: ‘Het stadsbestuur en de politie moeten samenwerken met het districtsbestuur en de sociale organisaties.’

Borgerhout, één van de negen Antwerpse districten, is met meer dan 46.000 inwoners op minder dan vier vierkante kilometer een stad op zich.

Over Borgerhout zeggen de mensen die er leven dat leven in het district de laatste jaren fel verbeterd is. Het is er nu veel fijner om te wonen, veel beter voor de kinderen. Borgerhout is dus geen verloren wijk, geen getto, laat staan een no-go zone.

Er werden al heel wat inspanningen geleverd om verloederde pleinen terug te geven aan de bewoners en er werd volop geïnvesteerd in jeugdorganisaties die kinderen en jongeren een toekomst bieden. Dat is hard nodig want één op de drie kinderen in Borgerhout groeit op in kansarmoede.

In Oud-Borgerhout, de wijk binnen de Ring, wonen er gemiddeld 14.500 inwoners op één enkele vierkante kilometer. Mensen wonen er vaak met grote gezinnen in te kleine huizen. Tel daarbij het drukke verkeer, de slechte luchtkwaliteit en het gebrek aan groene publieke ruimte en je krijgt een idee van de uitdagingen die er zijn om de buurt leefbaar te houden. Die taaie problemen kunnen wij als districtsbestuur niet alleen aan. De problemen aanpakken vergt minstens een goede tandem met het stadsbestuur.

De incidenten van afgelopen zomer, waarbij een aantal individuen de politie aanviel, illustreren die noodzaak. Werkelijk geen enkel politicus keurt wangedrag en geweld ten aanzien van politie goed. Hard aanpakken is ook mijn boodschap, net zoals die van vele Borgerhoutenaren. Dat is dus het punt niet.

De vraag die moet worden gesteld is: hoe verkleinen we de kloof tussen bewoners, stad, district en politie? Net zoals de mensen van Borgerhout vragende partij zijn voor meer dialoog, is ook het Borgerhouts bestuur vragende partij voor meer samenwerking. Een intensieve samenwerking met verschillende partners, die veel aanwezigheid en tijd vergt. Een samenwerking die verder kan gaan dan louter communiceren. Zelfs in zeer moeilijke omstandigheden loont dat. Dat is precies wat Hans Bonte met succes doet in Vilvoorde.

Het district is dan wel niet bevoegd voor veiligheid, maar reikt meer dan graag ook op dat vlak de hand. Met het project Pleinpatrons bijvoorbeeld – waarvoor wordt samengewerkt met jongerenorganisaties Kras, Jes en Samen op Straat – krijgen jongeren een professionele vorming om plein- en wijkevenementen mee in goede banen te leiden. Op die manier zet het district Borgerhout in op kleinschalige projecten die niet alleen de veiligheid, maar ook de betrokkenheid van jongeren in hun buurt verhogen.

Zulke initiatieven, waarbij burgers actief participeren aan het veiligheidsbeleid in hun wijk, kunnen ook op grotere schaal worden uitgerold. Waarom bijvoorbeeld niet samen met bewoners de prioriteiten vastleggen voor de politie in hun wijk? En waarom inwoners niet rechtstreeks informeren over de resultaten van die keuzes? Het is een aanpak die in binnen- en buitenland zijn vruchten heeft afgeworpen.

Samenwerken, vertrouwen opbouwen en hard optreden wanneer het moet, dat is ook de basis van de ‘Breken-Buigen-Bouwen’-methodiek die in het verleden succesvol is toegepast op ‘hete’ pleinen zoals het Deurnese Bisthovenplein.

Breken is bij het minste feit heel snel en adequaat repressief optreden tegen geweldplegers, in nauw overleg met het gerecht en zeker met het jeugdparket. Geen ‘business as usual’ afhandeling dus, maar een vorm van snelrecht op maat, met passende maatregelen voor minderjarigen. De rotte appels haal je er op die manier onmiddellijk uit.

Buigen is de vele meelopers die zich laten meeslepen in kat-en-muisspelletjes met politie er even snel uithalen. Dat betekent nauw samenwerken met jeugdorganisaties die de anonimiteit doorbreken tot achter de voordeur bij de ouders én ondubbelzinnig laten weten dat hun balorig gedrag niet kan. Dat vergt ook inzet van wijkpolitie en buurtvaders die orde en gezag met de nodige street credibility helpen te herstellen. Maar dat alles kan alleen als je eerst een vertrouwensband smeedt met de wijk. Vertrouwen dat er nu te weinig is.

Bouwen tot slot is eindelijk investeren in infrastructuur. Dat is de Turnhoutsebaan herinrichten, zodat het er veilig is voor zacht verkeer, in plaats van de roetsjbaan voor hardrijders die de straat nu is. Het betekent ook investeren in sociaal weefsel: scholen die open zijn na de uren, opvoedingsondersteuning, infrastructuur om te spelen, sporten en ontmoeten.

Maar laat ons wel wezen, dit recept kan alleen werken als het stadsbestuur en de politie dit samen uitrollen met het districtsbestuur en de vele sociale organisaties die Borgerhout rijk is. Er moet samengewerkt worden.

Een oplossing vinden we niet door elkaar te betichten en tegen te werken, wel door met een gedeelde doelstelling voor ogen de rust te doen weerkeren. Want Borgerhout is geen experiment, maar een plek met uitdagingen waar veel mensen graag wonen.