‘Blijkbaar voelen de politieke partijen de crisis niet’

Geert Noels en Ivan Van de Cloot zijn teleurgesteld over wat er in de verkiezingsprogramma’s staat over de besparingen die nodig zijn.

Tegen 2015 moet België 22 miljard euro besparen, maar hoe willen de politici dat doen? De economen Geert Noels en Ivan Van de Cloot bestudeerden de partijprogramma’s. ‘Als je die teksten leest, kun je niet anders dan teleurgesteld zijn.’
‘Onze politici maken in deze kiesstrijd de bevolking niet duidelijk dat we eigenlijk boven onze stand leven en dat er de volgende vijf jaar structureel 22 miljard moet worden bespaard, zegt Geert Noels, hoofdeconoom van denktank Econopolis. ‘Aan de mensen wordt nu niet verteld dat bijvoorbeeld de pensioenen onhoudbaar zijn zonder dat er ingegrepen wordt.’

Zijn collega van denktank Itinera, Ivan Van de Cloot, komt tot dezelfde conclusie en voegt er aan toe dat 22 miljard besparen maar de helft is van de hele oefening die dit decennium noodzakelijk is.

‘Na 2015 slaan de vergrijzingskosten zeer hard toe, in totaal hebben we daarvoor 8,2 procent van het bbp, of pakweg 30 miljard nodig. Dus na 2015 moeten we opnieuw geld zoeken, niet om de begroting in evenwicht te brengen, wel om de hoog oplopende vergrijzingskosten te kunnen betalen.’

De verkiezingsprogramma’s vertellen daarover echter weinig tot niets. Van de Cloot: ‘Als je de verkiezingsprogramma’s erop naleest, kun je niet anders dan teleurgesteld zijn. CD&V heeft een document van 69 bladzijden en komt daarin niet verder dan het principe dat er inspanningen moeten worden geleverd, maar nergens staat wat dat concreet betekent.’

‘De SP.A somt wel 98 maatregelen op die geld kosten – daarvan worden er trouwens maar enkele becijferd, zodat je over de kostprijs in het duister tast – maar de partij geeft geen enkele besparingsmaatregel. Groen! zegt in één zinnetje dat er bespaard kan worden dankzij energie-efficiëntere gebouwen, maar daar haal je natuurlijk geen 22 miljard mee op’.

‘Open VLD lijstte wel voor 11 miljard besparingen op bij de federale overheid en in de sociale zekerheid, over de andere helft die ze willen halen bij de gewesten en gemeenschappen is minder duidelijkheid. Maar misschien dat het werk van de Vlaamse liberalen andere partijen aanzet om ook hun huiswerk eindelijk te maken.’

Partijen die een staatshervorming als de grootste besparing naar voor schuiven, zoals Vlaams Belang en N-VA, lossen de budgettaire put ook niet op, zeggen beide economen.

Van de Cloot: ‘De staatshervorming wordt dan gebruikt als een bliksemafleider voor onze economische problemen. Uiteraard is het zo dat ons land niet functioneert zoals het hoort en dat het moet worden hervormd. Maar een staatshervorming gaat onze schuldproblematiek echt niet oplossen. Als ik de N-VA dan ook nog hoorde verklaren dat ze tegen 2015 500.000 banen wil creëren, dan stel je toch vragen bij hun realiteitszin. Hoe geloofwaardig ben je dan nog?’

Noels is het daarmee eens: ‘Natuurlijk moet België efficiënter georganiseerd worden en er moet een staatshervorming komen, maar het is niet per definitie zo dat een staatshervorming een efficiëntere overheid oplevert. Integendeel zelfs. Bij elke staatshervorming werden extra uitgaven gecreëerd. De uitgaven op regionaal vlak liggen trouwens ook op zich te hoog. Neen, een staatshervorming is geen synoniem voor structurele bezuinigingen.’

Ewald Pironet