De oorlog in Gaza werpt ook zijn schaduw over het wielrennen. Na protesten tijdens de Vuelta duikt de vraag op of Israel-Premier Tech, de ploeg van miljardair Sylvan Adams, niet hetzelfde lot moet ondergaan als de Russische teams na de inval in Oekraïne.
Tijdens de Vuelta-rit met aankomst in Bilbao betoogden pro-Palestijnse actievoerders woensdag aan de aankomst. De rit moest worden geneutraliseerd, de jury nam de tijden op drie kilometer voor de finish.
De commotie bracht opnieuw de vraag naar boven of de Internationale Wielerunie (UCI) stappen moet zetten tegen Israel-Premier Tech. Moet de ploeg wegens de genocide in Gaza uit de Vuelta gehaald worden, of zelfs haar licentie verliezen, zoals eerder gebeurde met Russische teams?
🔴Momentos de tensión en el desarrollo la etapa 11 de #LaVuelta25 en Bilbao
— RTVE Noticias (@rtvenoticias) September 3, 2025
Los manifestantes en favor de Palestina intentan interrumpir la competición https://t.co/YG2YEjFBeX pic.twitter.com/9nYgnmOVVG
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Het precedent Gazprom
Toen Rusland in februari 2022 Oekraïne binnenviel, reageerde de sportwereld ongezien eensgezind. Het IOC stelde dat Rusland tijdens de Olympische Winterspelen in Peking de Olympische Wapenstilstand had geschonden, een fundamenteel principe van het Olympisch Charter dat landen verplicht geweld te staken gedurende de Spelen.
Precies die overtreding gaf de doorslag: het IOC riep via een resolutie alle internationale federaties op Russische en Wit-Russische ploegen en sponsors te weren.
De UCI volgde snel: ploegen zoals Gazprom-RusVelo verloren hun licentie, en bedrijfsmerken uit die landen werden expliciet verboden in UCI-reglement artikel 1.1.089 – ze zouden het imago van de sport schaden. Renners mochten, zoals andere olympische atleten, onder strikte voorwaarden enkel nog onder neutrale vlag deelnemen, zonder nationale symbolen of volkslied.
Gazprom-RusVelo vocht de beslissing aan bij het Internationaal Sporttribunaal (CAS), maar kreeg ongelijk. In 2023 bevestigde het CAS dat de UCI gerechtigd was de licentie in te trekken, omdat de reputatie van de sport op het spel stond.
Israël en Israel-Premier Tech
Ondanks de oorlog in Gaza en de aanwezigheid van Israel-Premier Tech in de WorldTour heeft de UCI nu geen maatregelen genomen.
De ploeg staat extra in de belangstelling omdat eigenaar Sylvan Adams, een Israëlisch-Canadese miljardair, haar nadrukkelijk koppelt aan de Israëlische staat. Hij gebruikt wielrennen als diplomatiek instrument en verdedigde openlijk militaire acties van Israël. Voor hem is de ploeg een uithangbord van Israël op wereldniveau.
Dat maakt de situatie voor de UCI complexer. In het geval van Rusland wees de bond naar het schadelijke imago van Gazprom, een staatsbedrijf, en trad ze in lijn met IOC-richtlijnen op door de licentie van Gazprom-RusVelo in te trekken.
In theorie zou de UCI artikel 1.1.089 uit haar reglement ook kunnen toepassen op Israel-Premier Tech, gezien de politieke lading en de internationale controverse rond de ploeg. Toch kiest de bond ervoor dit niet te doen.
De UCI positioneert zich niet als politieke actor die eigenstandig landen of ploegen sanctioneert. Bij Rusland en Wit-Rusland verwees de UCI telkens expliciet naar de IOC-aanbevelingen om haar maatregelen te verantwoorden.
Kan een renner Israel-Premier Tech verlaten vanwege Gaza?
De koers van Kirsty Coventry
Dat sluit aan bij de lijn van de nieuwe IOC-voorzitter Kirsty Coventry. In maart 2025, kort na haar verkiezing, stelde zij duidelijk dat automatische uitsluitingen geen oplossing zijn.
‘Ik ben tegen het uitsluiten van landen, maar ik denk dat je elke situatie apart moet beoordelen’, zei ze in een interview met Sky News. Ze erkende de inconsistentie – Rusland werd geweerd, andere conflicten overal ter wereld bleven buiten schot – en kondigde de oprichting aan van een taskforce die vaste richtlijnen moet uitwerken. Zo moeten beslissingen consistenter en minder politiek gekleurd worden.
Waarom Kirsty Coventry de verkeerde IOC-voorzitter is, ondanks haar historische benoeming
Coventry verwees naar haar eigen ervaring in 2004: ondanks het conflict in Zimbabwe mocht zij deelnemen aan het olympische zwemtoernooi. Voor haar staat de bescherming van atleten centraal. Over Israël sprak ze zich niet expliciet uit, maar haar algemene lijn maakt duidelijk dat ook dit dossier niet tot een automatische uitsluiting zal leiden.
De koers van Coventry sluit aan bij die van haar voorganger Thomas Bach: geen politiek gemotiveerde sancties, tenzij een land rechtstreeks de fundamenten van de olympische beweging schendt. Israël valt niet onder dat kader, waardoor de kans op een IOC-ingreep minimaal blijft.
Sportwashing en selectieve aanpak
De keuzes van de UCI vallen extra op omdat voorzitter David Lappartient elders wél bereid is samen te werken met controversiële regimes. Zo vindt in september het eerste Afrikaanse WK wielrennen plaats in Rwanda. Volgens officiële rapporten is president Paul Kagame er verantwoordelijk voor 300.000 à 400.000 doden sinds 1994.
Over de rol van de Verenigde Arabische Emiraten in de burgeroorlog in Sudan zwijgt de UCI eveneens. VN-experts en internationale media documenteerden steun van de VAE aan de paramilitaire RSF, die wordt beschuldigd van oorlogsmisdaden en etnisch geweld. Toch blijft UAE Team Emirates, de ploeg van Tadej Pogacar, onaangeroerd.
Conclusie? De UCI zet haar eigen reglement niet in waar dat zou kunnen, maar treedt alleen op wanneer het IOC de weg vrijmaakt. De kans dat ze uit eigen beweging de licentie van Israel-Premier Tech intrekt is dus praktisch verwaarloosbaar.
‘Als Tadej Pogacar zich geen vragen stelt over zijn sponsors, mogen journalisten het niet nalaten dat wel te doen’