Hoe een tamme Remco Evenepoel een masterclass in focus kreeg van Jasper Philipsen en zijn ploeg

Remco Evenepoel kwam ontgoocheld over de finish in Rijsel: hij werd verrast door de waaiervorming in de finale. © BELGA MAG/AFP via Getty Images
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack

De eerste rit van de Tour de France had de dag van topfavoriet Tim Merlier moeten worden. Maar hij en klassementskopman Remco Evenepoel lieten zich in slaap wiegen. Intussen leverde Alpecin-Deceuninck een staaltje hogeschoolwielrennen af. Na een spectaculaire waaierfinale loodste de ploeg sprinter Jasper Philipsen naar de ritzege én de gele trui. Een reconstructie van Belgisch succes en Belgisch falen.

Na een nerveuze rit, door de harde zuidwestenwind, keert de rust even terug wanneer het peloton 27 kilometer voor de streep door het stadje Armentières rijdt. De snelheid blijft hoog: vijftig kilometer per uur, onder impuls van Alpecin-Deceuninck en Visma-Lease a Bike.

Opvallend afwezig voorin: de renners van Soudal Quick-Step. Tim Merlier bevindt zich rond de veertigste positie, Remco Evenepoel nog een pak verder, rond plaats tachtig.

Op Sporza kondigt de slim vooruitziende cocommentator Sep Vanmarcke een windgevoelige strook aan: ‘Als een ploeg iets wil proberen, is dat de laatste kans.’ Alle teams kennen dat punt, na uitgebreide analyses op Veloviewer en waarschuwingen van ploegleiders/coaches die voor het peloton rijden. In het geval van Soudal Quick-Step zijn dat Kevin Hulsmans en Koen Pelgrim.

Evenepoel blijft te ver zitten

De posities worden op een brede weg, op 23 kilometer van de finish, herschikt. Merlier zit achteraan het eerste breed uitgewaaide deel van het peloton, omringd door drie ploegmaats. Evenepoel rijdt verderop in de sliert, slechts met één helper. Hij lijkt zich geen zorgen te maken.

Een luchtbeeld op 22,7 km voor de finish: Remco Evenepoel (te zien aan de gouden helm, rood omcirkeld) zit links, in de sliert van het peloton. Tim Merlier zit achterin het brede eerste gedeelte van het peloton. © Sporza

Zelfs niet wanneer Visma-Lease a Bike versnelt na een rotonde, op 21,6 kilometer van de meet. Edoardo Affini en Tiesj Benoot nemen het heft in handen, kopman Jonas Vingegaard volgt alert. Ook Tadej Pogacar schuift op langs links en rijdt zelfs even op kop.

Op een luchtbeeld, te zien op 20,4 kilometer van de streep, zijn er nog steeds geen Soudal Quick-Steprenners te bespeuren in de eerste vijftig. De grijze truitjes van Alpecin-Deceuninck wél: netjes op de tweede rij.

Peloton breekt – Philipsen en co profiteren

Bij een volgende rotonde splitst het peloton in twee, op 19 kilometer van de finish. Sprinten naar twee opeenvolgende rotondes loont, want daarna volgt een breed open stuk – exact waarvoor Vanmarcke en elke ploegleider vóór de start heeft gewaarschuwd.

Een luchtbeeld op 18,7 km van de finish, net voor het peloton onder impuls van Visma-Lease a Bike breekt. Twee delen van het peloton, die links en rechts van een vluchtheuvel reden, vloeien weer samen. Remco Evenepoel (rood omcirkeld) zit ook daar te ver, met een ploegmaat. © Sporza

Op het luchtbeeld bij die eerste bocht zit Merlier slechts rond de zestigste plaats. Evenepoel nog verder. Beiden hebben de gelegenheid om op te schuiven duidelijk niet benut.

Zoals verwacht breekt het peloton na de linkse bocht, op 17,5 kilometer van het einde. Vingegaard zelf trekt door, met Affini in steun. De Deen, opgegroeid in het winderige Denemarken, leerde als jeugdrenner het vak van waaierrijden van oudere clubgenoten, en kan dat veel beter dan je zou verwachten voor zo’n lichtgewicht.

Evenepoel in de graskant

Onder hun impuls rijdt een groep van 41 renners weg. Pogacar zit erbij, alleen Tim Wellens is namens zijn ploeg mee. Alpecin-Deceuninck is met vijf man het best vertegenwoordigd: Jonas Rickaert, Mathieu van der Poel, Kaden Groves, Xandro Meurisse en Jasper Philipsen.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Er wordt meteen rondgedraaid, waardoor de voorsprong in drie kilometer tot 20 seconden groeit.

In de achtervolging wordt wel tempo gemaakt, ook door enkele Soudal Quick-Steprenners, maar van een georganiseerde jacht lijkt geen sprake. Evenepoel blijft zelfs achterin hangen. Door een manoeuvre van Lotto-Capsrenner Jarred Drizners belandt hij wel even (te makkelijk) in de graskant, maar ook daarna doet hij geen poging om op te schuiven.

Voorin nemen Pogacar en Vingegaard wel verantwoordelijkheid, met hun ploegmaats als motor. Belgisch kampioen Tim Wellens (UAE Team Emirates) houdt het tempo hoog. De Alpecin-Deceuninckrenners houden zich slim even afzijdig, om op adem te komen voor de sprint.

Met succes. Eerst trekt Jonas Rickaert de sprint aan, daarna volgt Van der Poel, en als laatste lanceert Groves zijn kopman. Philipsen komt uit het wiel op 250 meter van de streep, sprint iedereen op lengtes, pakt zijn tiende Tourrit en zijn allereerste gele trui.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

De vreugde bij Alpecin-Deceuninck is tekenend voor de teamgeest. De hele ploeg reed ook de volledige rit aandachtig van voren, verslapte nergens en maakte het perfect af toen Visma-Lease a Bike het initiatief nam. Philipsen zei achteraf niet toevallig: ‘Ik was nog nooit zo gefocust als vandaag.’

Onaanvaardbare fout op dit niveau

39 seconden na Philipsen volgt de groep met Evenepoel, die opvallend achteraan zit. Alles eruit persen in de laatste honderden meters om het verlies te beperken? Daar leek het niet op.

Alles wat Philipsen en zijn ploeg wel deden, lieten Evenepoel en co na. Het was in de finale geen collectief geheel, maar los zand. Het doel om hem beter te positioneren door de aanwezigheid van een ‘bodyguard’, de Nederlander Pascal Eenkhoorn, van sprinter Tim Merlier en diens rechterhand Bert Van Lerberghe mislukte totaal.

In een volwassen reactie zonder veel frustratie noemde de olympische kampioen het achteraf een ‘collectieve fout’ om in slaap te vallen door de tijdelijke rust in het peloton. Maar die rust bleek slechts schijn.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Het is echter ook een persoonlijke fout van de Schepdaalnaar. Zelfs als zijn ploegmaats slechte benen hebben of zich laten verrassen, moet Evenepoel zich veel meer voorin proberen te positioneren – in de buurt van Pogacar en Vingegaard.

Een klassementsrenner, met zijn fysieke kracht, moet altijd anticiperen op aangekondigde waaiers. Focusverlies in de finale is onaanvaardbaar op dit niveau. En als je als kopman merkt dat je ploeggenoten te gemakzuchtig zijn, moet je zélf het vuur bij hen weer aanwakkeren.

Probleem van positionering

Tot die cruciale fase had Soudal Quick-Step nochtans wel alert gekoerst. Waarom dan de concentratie verdween net voor het laatste risicovolle punt, blijft onverklaarbaar.

Waarschuwden de ploegleiders via de oortjes? Je zou dat verwachten. Als dat zo was, is de boodschap alleszins niet aangekomen. En dat is op zich al problematisch. Het contrast met het ‘oude’ Quick-Step, dat in de tijd van Tom Boonen uitblonk in het waaierwerk, is groot.

Het probleem met positionering is trouwens niet nieuw voor Evenepoel. Ook in Luik-Bastenaken-Luik zat hij voor de cruciale Côte de la Redoute veel te ver, en legde hij de schuld bij zijn teamgenoten en zijn eigen slechte benen.

In de eerste rit van het Critérium du Dauphiné liet hij zich eveneens verrassen toen Vingegaard aanviel met Pogacar. Dat was toen een onverwachte move. De waaiervorming in deze eerste Tourrit was dat allerminst.

Niets verloren (voor de derde plaats)

Sportief is er niettemin weinig schade: Evenepoels rechtstreekse concurrenten voor de derde plaats in het algemeen klassement – zijn beoogde doel – zaten ook achteraan. Maar zijn passieve houding voedt het beeld dat hij zich nu al neerlegt bij de dominantie van Pogacar, Vingegaard en hun ploegen.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Dat zal Alpecin-Deceuninck worst wezen. ‘Onze Tour is nu al geslaagd’, zei Van der Poel achteraf. Een boude uitspraak, want ook hij heeft nog ambities. Zondag volgt de heuvelachtige finale naar Boulogne-sur-Mer, die hem op het lijf is geschreven.

Bij winst zouden Van der Poel en zijn ploeg Tourgeschiedenis schrijven, met een unieke dubbele dubbelslag: twee ritzeges met twee verschillende renners in de eerste twee dagen én twee keer de gele trui.

Maar dan moet de Nederlander wel voorbij Pogacar, Vingegaard en misschien ook Remco Evenepoel. Hem kennende zal hij gebrand zijn om zijn fout van de eerste rit recht te zetten. Maar dan zullen hij en zijn ploegmaats lessen moeten trekken. En veel meer gefocust moeten zijn.

De comeback van Remco Evenepoel: ‘Hij zat dicht tegen een depressie, maar nu is hij mentaal sterker dan ooit’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Expertise