De proloog is vooral een traktatie voor het publiek.
Altijd link, een proloog. Het draait namelijk om het grote belang van kleine tijdsverschillen. Halfweg de jaren zestig werd deze ‘inleidende tijdrit’ opgezet als een soort van galavoorstelling daags voor de Tour de France echt van start ging. De proloog is, behalve een financiële opsteker voor de lokale organisatie, vooral een traktatie voor het publiek. Het is een tijdrit: men ziet de renners één na één, en die gaan ervoor. Onder het oog van meer tv-camera’s dan bij welke race ook gaat geen enkele atleet graag af. Maar de tijdrit moet ook kort zijn: het komt er niet op aan hoeveel tijd men verliest, maar wel wie zich manifesteert als ‘de beste’ van renners die om de beurt au fond gaan. In die zin is de proloog verwant aan de sprint. Hoe kleiner het verschil, hoe groter de opwinding. Thierry Marie en Eric Vanderaerden die in 1986 in Boulogne-Billancourt binnen dezelfde seconde eindigden (Marie won): daar deed men het om. Het concept hield veertig jaar stand, niet alleen in de Ronde van Frankrijk maar in zo goed als alle rittenkoersen.
Alternatieven
Maar de Tourdirectie jaagt op afwisseling, en spektakel. Sinds 2005 sleutelt men aan het concept van de Tourstart. Af en toe behoudt men de klassieke proloog, andere jaren zoekt men een alternatief. Zoals de Tour simpel laten starten met een rit in lijn. Vorig jaar gebeurde dat, en zo kon Philippe Gilbert op Mont des Alouettes de rit winnen en de eerste gele trui grijpen. Andere jaren wisselt men de proloog in voor een heuse (zij het niet al te lange) tijdrit. Toen dat concept in 2005 werd ingevoerd gaf Lance Armstrong over 19 kilometer weliswaar twee tellen toe op David Zabriskie, maar reed hij de rest op een hoopje. De Deense klimmer Michael Rasmussen verloor die dag al meer dan drie minuten. In Parijs eindigde hij als zevende, op goed elf minuten van Armstrong: een kwart van zijn totale achterstand had hij dus al op dag één opgelopen. Dat kan dodelijk zijn voor de spanning.
Bloedlink voor klimmers
Maar dit jaar is er in Luik dus een klassieke proloog, die overigens over net hetzelfde parcours verreden wordt als in 2004, toen daar ook de Tourstart plaatsvond. Het is de kortste proloog van de laatste vijf jaar: Rotterdam (2010) was 8,9 kilometer, Londen (2007) 7,9 kilometer en Monaco (2009) was met 15,5 kilometer meer tijdrit dan proloog. Maar hoe lang of kort ook, telkens won Fabian Cancellara.
Dat kan nu weer zo zijn. Het parcours is vlak en telt slechts een bocht of zes (waaronder één van 180 graden), plus een paar krommingen. Ideaal voor krachtpatsers met de grote versnelling, bloedlink voor klimmers die niet direct in het ritme geraken. Een ideaal parcours voor Cancellara dus, die hier in 2004 zijn eerste Tourproloog ooit won. Maar dat is ook al acht jaar geleden en de vraag blijft of de sterke Zwitser nog op zijn beste niveau geraakt. De topfavoriet voor de proloog zou de Duitse wereldkampioen Tony Martin geweest zijn, die vorig jaar Cancallera van de troon had gestoten in het tijdrijden. Maar in de lente brak Martin op training kaak, jukbeen en oogkas, en de vraag blijft of de tijdrijder van Omega Pharma -Quick-Step tijdig in topconditie geraakt. Bradley Wiggins won al prologen (zelfs in de Giro), was dit jaar al de beste in Parijs-Nice en de Ronde van Romandië, en blijft een belangrijke outsider.
Walter Pauli
