Marion Rousse, Tour de France Femmes: ‘We moeten ervoor blijven ijveren om wat vaker een vrouwelijke sporter op de voorpagina te zetten’

De Tour de France voor vrouwen start op zaterdag 26 juli. ‘Het vrouwenwielrennen blijft een fragiel ecosysteem’, zegt directeur Marion Rousse.

De Ronde van Frankrijk duurt dit jaar niet drie maar vier weken. Of toch zeker voor Marion Rousse. Dezer dagen levert ze voor de Franse tv cocommentaar bij de mannen-Tour. De voorlaatste dag reist ze richting Bretagne, om er de Tour de France Femmes op gang te vlaggen.

De vrouwen-Tour is aan de vierde editie toe sinds de herlancering in 2022. Is de kleuter geworden wat u ervan had verwacht toen hij nog in de buik van organisator ASO zat?

MARION ROUSSE: Ja en nee. Bij de geboorte was de vrouwen-Tour nog een soort curiositeit. Tegelijk wist ik wat het vrouwenwielrennen in zijn mars had. Als ze ons de middelen gaven om te laten zien waartoe vrouwen op een fiets in staat waren, ging het werken. Ik heb me niet vergist. Al vanaf de eerste editie hebben de mensen ons aanvaard en werden we onderdeel van hun dagelijks leven. Het is nog maar de vierde editie, maar de mensen beginnen de kampioenes te herkennen.

Hoe verklaart u het snelle succes?

ROUSSE: Er is de magie van de Tour. We hebben dezelfde codes overgenomen van de mannen-Tour: de reclamekaravaan, het startdorp, het feit dat het een gratis, gezinsvriendelijk spektakel is tijdens de vakantie, dat de rensters benaderbaar blijven. Er zijn de mooie landschappen en er zit een historisch aspect aan, dat mensen aan hun jeugd doet denken. Maar als de koers zelf niet zo mooi was geweest, zouden de mensen niet kijken. Dát is waarom het werkt.

Heeft de Tour het vrouwenwielrennen veranderd?

ROUSSE: Er is duidelijk een voor en een na. Er was een referentiekoers nodig die het vrouwenwielrennen in de schijnwerpers plaatste en de mensen liet zien dat het prachtig is om naar te kijken. Doordat deze koers in meer dan 190 landen wordt uitgezonden en mooie kijkcijfers haalt, kon ze het vrouwenwielrennen een nieuw tijdperk laten ingaan en de populariteit geven die het verdient. Sponsors kregen zin om te investeren. De trein was vertrokken. De terugkeer van Milaan-Sanremo dit jaar geeft aan dat we vooruitgang boeken.

De vrouwen-Tour telt dit jaar een etappe meer.

ROUSSE: We gaan van acht naar negen ritten. Het parcours is over het algemeen ook zwaarder. We kunnen ons dat veroorloven omdat het niveau is gestegen en homogener is geworden, mede dankzij de invoering van een minimumloon. We hebben dit jaar al veel spannende wedstrijden gezien. In Parijs-Roubaix konden er op twintig kilometer van het eind nog dertig rensters winnen. In de Waalse Pijl kwamen ze met vijftig aan de laatste keer Muur van Hoei. En het is niet altijd dezelfde die wint.

Tot hoeveel ritten zou u de vrouwen-Tour willen uitbouwen?

ROUSSE: We willen blijven groeien en sluiten niets uit. Maar het zou een vergissing zijn om al na vier jaar te zeggen: de vrouwen-Tour zal voortaan zoveel dagen duren. Het heeft ook geen zin om te dromen over waar we over tien jaar willen staan. We moeten onszelf elk jaar opnieuw evalueren en mogen vooral onze vleugels niet verbranden. Ook al is het vrouwenwielrennen enorm geëvolueerd, het blijft een heel fragiel ecosysteem, dat je niet met het mannenwielrennen kunt vergelijken – alleen al qua aantal rensters met een contract in de WorldTour (bij de vrouwen gemiddeld 17 per ploeg, bij de mannen 29, nvdr). We mogen niet sneller gaan dan de ontwikkeling van het vrouwenwielrennen. Anders imploderen we en is iedereen de dupe.

Het Nederlandse wielericoon Leontien van Moorsel pleitte er in de voorjaarsgids van Knack Sport voor om de vrouwen-Tour op dezelfde dagen en hetzelfde (ingekorte) parcours te organiseren als die van de mannen, zoals in de jaren tachtig. ‘Al die mensen aan de kant van de weg: kippenvel!’, zei ze daarover.

ROUSSE: Je kunt niet zeggen dat het publiek niet op de afspraak is. In Bretagne wordt het straks over de koppen lopen. Maar de mannen en vrouwen opnieuw op dezelfde dag? Dat is simpelweg onmogelijk. Vanuit haar organisatorische achtergrond (als wedstrijddirecteur van de Amstel Gold Race, nvdr) zou Leontien dat toch moeten weten?

Voor Luik-Bastenaken-Luik of de Waalse Pijl bijvoorbeeld slaagt organisator ASO daar wel in.

ROUSSE: Maar dat zijn eendagswedstrijden. Qua infrastructuur is het in ieder geval niet haalbaar. Ook niet voor France Télévisions, dat de beelden produceert. Bovendien zou het de grootste fout zijn die we kunnen maken. De mannen-Tour wordt integraal uitgezonden. We gaan elke dag live vanaf 11 uur en geven de antenne pas terug om 18.30 à 19 uur. De mannen-Tour is zo groot dat hij ons volledig zou overschaduwen. Wanneer zou je nog de voorpagina van de krant halen? In het wielergekke België misschien nog weleens met Lotte Kopecky, maar elders zou de mannenkoers altijd voorrang krijgen.

Directeur Marion Rousse: ‘Een vrouwen-Tour is geen curiositeit meer’

U was zelf nog geen 24 toen u in 2015 uw rennerscarrière beëindigde. Nooit een comeback overwogen zoals Van der Breggen en Ferrand-Prévot dit jaar?

ROUSSE: Ik ben destijds gestopt omdat mijn wielercarrière nog moeilijk te combineren viel met mijn commentaarwerk, waar ik eindelijk wél eens iets mee kon verdienen. Ik vind fietsen nog altijd heerlijk. Ik had het ook fantastisch gevonden om mee te kunnen doen aan alle koersen die er vandaag zijn: Parijs-Roubaix, de Tour de France Femmes, Milaan-Sanremo… Maar een comeback heb ik nooit overwogen. Ik besef heel goed hoeveel geluk ik heb dat ik van mijn passie mag leven. In mijn huidige rol heb ik meer impact dan wanneer ik gewoon pelotonvulling was geweest. En waar ik nu zit, is het ook niet slecht. Het doet minder pijn aan de benen. (lacht)

Uw contract als Tourdirecteur liep vorig jaar af.

ROUSSE: Ik heb voor opnieuw drie jaar bijgetekend. Ik voel me in deze rol steeds meer thuis. Het is zoals Christian Prudhomme (directeur van de mannen-Tour, nvdr) me heeft geleerd: dit is geen baan, maar een missie. Je vertegenwoordigt de Tour het hele jaar. Zelfs als ik op France Télévisions koers becommentarieer, zoals in Parijs-Nice, komt na de etappe de burgemeester naar me toe met de vraag de Tour de France Femmes te kunnen ontvangen.

Wat spreekt u zo aan in deze missie?

ROUSSE: Dat ze alle aspecten raakt: de contacten met de steden en gemeenten, de sponsorrelaties, de uittekening van het parcours. En je beseft ook dat deze wedstrijd een reële impact heeft op de ontwikkeling van het vrouwenwielrennen. Ik weet waar we vandaan komen. In mijn tijd was La Route de France het equivalent van de Tour. We moesten ons omkleden aan de achterkant van een vrachtwagen, sliepen in schoolgebouwen en kregen geen cent. We kwamen niet op tv, zelfs de uitslagen stonden niet online.

Tegelijk konden we de organisatoren niets kwalijk nemen, want het waren vrijwilligers. En naast de koers moesten we nog gaan werken om rond te komen. Als ik dan zie wat het vandaag is geworden, dan bedenk ik dat ik me niet voor niets heb ingezet. De kleine meisjes die nu langs de kant van de weg staan te dromen van een wielercarrière, zullen niet meer dezelfde, onrechtvaardige ellende hoeven te doorstaan.

Wat vindt u het moeilijkste aan uw rol?

ROUSSE: Ik weet niet of er iets specifieks is. Het is meer het geheel: mijn werk als Tourdirecteur, als analist, de tv-uitzendingen, mijn rol als mama … Mijn leven raast voort tegen duizend kilometer per uur. Je bent voortdurend op zoek naar evenwicht. Ik ben nogal perfectionistisch en leg mezelf veel druk op, omdat ik zo goed besef hoeveel geluk ik heb, maar ook hoeveel verantwoordelijkheid ik draag. Je brein komt nooit tot rust, je denkt continu na over hoe je de sport vooruit kunt helpen. Maar het lukt, omdat ik mijn werk zo graag doe.

Beschouwt u zichzelf als een rolmodel?

ROUSSE: Niet per se. Wielrennen heeft me ook veel bijgebracht. Sport, in het algemeen, is de beste leerschool van het leven. Het heeft me geholpen om als puber beter met mijn lichaam om te gaan, in een periode die voor meisjes toch vaak moeilijker is. Door me ten dienste te stellen probeer ik het wielrennen een beetje terug te geven wat het mij heeft gegeven.

Wat is nu de volgende stap voor het vrouwenwielrennen?

ROUSSE: Zorgen dat de basis die we aan het leggen zijn, stevig blijft. De grootste fout die we kunnen maken, is denken dat de strijd is gestreden. We moeten blijven vechten, want we zitten nog niet op het niveau van het mannenwielrennen. We moeten ervoor blijven ijveren dat kranten wat vaker een vrouwelijke sporter op de voorpagina zetten. Hopelijk kan de Tour zo niet alleen het vrouwenwielrennen, maar de vrouwensport in zijn geheel vooruithelpen.

Bestel nu de Tourgids 2025 van Knack Sport