Mali hoort bij de armste landen van Afrika, maar de Adelaars zijn een van de favorieten voor deze Afrika Cup. In tijden van oorlog blijkt voetbal echter volstrekt irrelevant. ‘Vrede voor Mali’ is de grootste wens van sterspeler Seydou Keita.
Mali is al meer dan een jaar in staat van oorlog. Sinds januari 2012 vechten moslimrebellen voor de onafhankelijkheid van het noorden van het land. Begin dit jaar rukten ze op richting hoofdstad Bamako. Kort voor de openingswedstrijd van de Afrika Cup greep Frankrijk, uit naam van de internationale gemeenschap, in zijn voormalige kolonie in. Samen met troepen uit andere Afrikaanse landen proberen de Fransen de nieuwe brandhaard in de Sahel te blussen.
Flinke boost
“Uiteraard heeft de oorlog impact op de nationale ploeg”, stelde de Franse bondscoach Patrice Carteron. “Op het ogenblik dat de rebellen koers zetten richting Bamako waren wij volop bezig dit toernooi voor te bereiden. We zagen toen wat deze Afrika Cup betekent voor de Malinezen. Er daagden telkens 20.000 mensen op bij de trainingen. Ongelooflijk. Het voetbal heeft een enorme verenigende kracht in Mali. Door massaal naar de trainingen te komen, wilden de fans ons steunen en hoop geven. Het is aan ons om iets terug te doen voor hen. Mentaal is het in deze omstandigheden een behoorlijk zware opdracht.”
“Ondanks de problemen thuis zijn de spelers enorm gefocust om te presteren”, aldus keeperstrainer Mahamadou Sidibe. “Iedereen heeft dagelijks contact met de familie. De jongens willen weten wat er precies aan de hand is en hoe de zaken evolueren. Ik ben een van de gelukkigen. Ik woon in Bamako, maar heb mijn gezin naar Parijs gestuurd. Ze verblijven daar tot de situatie weer onder controle is. Het is spannend in Mali, maar we zijn allemaal overtuigd dat alles snel weer normaal zal zijn.”
“De betrokkenheid van de buitenlandse soldaten geeft de spelers het gevoel dat de mensen thuis een stuk veiliger zijn”, aldus Carteron, een ex-speler van Olympique Lyon. “De jongens hebben er het volste vertrouwen in dat het conflict snel tot het verleden zal behoren. De komst van de Franse troepen heeft het moreel van mijn jongens een flinke boost gegeven. Dat geldt overigens nog meer voor de mensen op het thuisfront. Iedereen is ervan overtuigd dat de vrede spoedig zal weerkeren.”
Mooie woorden, maar de heren weten beter. Bondscoach Alain Giresse stapte een maand na de CAN 2012 op omdat de ex-ploegmaat van Michel Platini zich niet meer veilig voelde. De Adelaars begonnen hun campagne voor het WK 2014 met een verrassende nederlaag bij het bescheiden Benin, maar herstelden zich een week later met een ’thuiszege’ in het naburige Burkina Faso tegen Algerije.
Het verhaal van Salif
De Adelaren, die brons haalden op de CAN 2012, begonnen deze Afrika Cup met 1-0-winst tegen Niger. Het enige doelpunt kwam op naam te staan van Seydou Keita, die uitgeroepen werd tot Man van de Match. De vroegere secondant van Lionel Messi bij Barcelona maakte een opvallende verschijning toen hij op de persconferentie na de wedstrijd zijn trofee in ontvangst nam. Keita droeg een wit T-shirt met rode letters. ‘La Paix en Mali, un peuple, un but‘ (Vrede in Mali, één volk, één doel), luidde de boodschap.
“Wat in Mali gebeurt, is veel erger dan welke voetbalwedstrijd ook”, zei de routinier, die 33 werd op de vooravond van de openingswedstrijd van deze CAN. “De mensen thuis lijden veel meer dan wij. De winst tegen Niger was een overwinning voor het Malinese volk. Ik draag deze zege aan hen op. Als spelers beseffen wij maar al te goed wat dit voor hen betekent.”
Keita bevestigde dat de spelersgroep beslist had om haar solidariteit met het volk en de regering te betonen door de premies voor dit toernooi aan te passen. De spelers nemen genoegen met veertig procent minder dan wat ze een jaar geleden konden verdienen op de Afrika Cup.
Na de nederlaag in de tweede partij tegen Ghana moesten de Adelaars hun laatste wedstrijd tegen de Democratische Republiek Congo winnen om door te stoten naar de kwartfinales. Die wedstrijd was bij het ter perse gaan nog niet gespeeld. Mali wacht al 41 jaar op een zege in het Afrikaans landenkampioenschap. Die titel kwam tot stand onder leiding van de legendarische Salif Keita, de oom van Seydou.
Salif Keita zette het voetbal in zijn land op de wereldkaart. Hij was nog een tiener toen hij in 1965 met Stade Malien tegen Oryx Douala uit Kameroen de eerste editie van de Afrikaanse Champions League won. Het verhaal van zijn lichtvoetige baltoets bereikte al snel Frankrijk en Salif kon profvoetballer worden bij Saint-Etienne. De Malinese leiders weigerden echter hun nieuwe parel te laten vertrekken.
Keita vluchtte in 1966 in alle geheim naar Monrovia in Liberia en bereikte zo Parijs. Op de luchthaven liet hij het adres zien van het Stade Geoffrey-Guichard. De taxichauffeur liet hem weten dat het 350 kilometer rijden was, maar de jonge Malinees drong aan. Het was het begin van een merkwaardige carrière. Salif Keita werd in 1970 uitgeroepen tot de eerste Afrikaanse Voetballer van het Jaar. Van Frankrijk verhuisde hij naar het Spaanse Valencia, waar hij tot La Perla Negra (de zwarte parel) werd gebombardeerd.
Het leven van Salif Keita inspireerde de Malinese filmmaker Cheikh Doukouré voor de film Le Ballon D’Or. Het verhaal van de lotgevallen van een arme jongen uit de Sahel en zijn eerste bal, zijn avonturen met malafide makelaars en een westerse hulpverlener, die hem op weg naar Europa en een schitterende carrière zette.
WK in Brazilië
Seydou, de neef van Salif, trad in diens voetsporen. Hij werd door zijn oom opgeleid in het Centre de Formation Salif Keita en kwam voor het eerst boven water in 1999. Op het WK voor spelers jonger dan twintig werd hij uitgeroepen tot de beste speler van het evenement. Seydou Keita is het symbool van het succes van de Adelaars in het eerste decennium van deze eeuw. Mali was zowel in 2002 als in 2004 halvefinalist. Vier jaar later stopte het avontuur in de kwartfinales en in 2010 ging de ploeg er al in de eerste ronde uit. Fred Kanouté en Seydou Keita zetten een punt achter de nationale ploeg.
Toen de voorronde van de CAN 2012 met een nederlaag tegen Kaapverdië begon, besliste de regering Keita terug te halen. Met succes, want dankzij de goals van de elegante middenvelder wonnen de Adelaars zelfs brons.
Keita trainde de voorbije maanden weer in Barcelona, want voor zijn Chinese club Dalian Aerbin zit de competitie er al sinds november op. “Voetbal is mijn beroep”, lichtte hij zijn keuze voor China toe. “Ik word er goed betaald en ik ben ernaartoe gegaan om geld te verdienen. Dat is echter niet de enige reden. Maar vergis je niet, ik ben nog steeds ambitieus. Ik wil volgend jaar naar het WK in Brazilië, maar voorlopig ben ik alleen met de Afrika Cup bezig. Dit is o zo belangrijk voor het Malinese volk.”
DOOR FRANÇOIS COLIN IN ZUID-AFRIKA – BEELDEN: IMAGEGLOBE
“Het voetbal heeft een enorme verenigende kracht in Mali.” bondscoach Patrice Carteron
