Voetballers-ondernemers: een verhaal over clevere kerels in de kleedkamer

© Belga Image
Alain Eliasy Journalist bij Sport/Voetbalmagazine

Vandaag zijn voetballers die zelf een onderneming uit de grond stampen in alle maten en gewichten te verkrijgen. Ze zijn zwart, blank, oud, jong, hoger opgeleid of hebben een verleden als schoolverlater. Maak kennis met de volgelingen van Vincent Kompany.

Geld. Vrouwen. Voetbal. In die volgorde. Het zou een running gag kunnen zijn over de prioriteiten van de gemiddelde voetballer. Of zit er toch een stuk waarheid in? De perceptie wordt hoe dan ook in stand gehouden door de excessen en de exuberante levensstijl van een groepje hardliners op voetbalnoppen. Maar een handvol voetballers is de kwalijke reputatie van hun vak aan het corrigeren met hun professionele activiteiten naast het veld. Voetballers die een kleinschalige handelszaak opstarten of meehelpen in de familiezaak is niet nieuw – denk maar aan Dennis Praet (DYJCODE), Seth De Witte (tattooshop), Onur Kaya (ijssalon), Sinan Bolat (kebabzaak) of Ilombe Mboyo (shishabar) – maar op dit moment zijn enkelingen in alle luwte een imperium aan het bouwen. Of ze zetelen in de raad van bestuur van een start-up waar binnen enkele jaren miljoenen euro’s van de band zullen rollen.

Ze gaan Vincent Kompany achterna, die in België de stam- vader was van de voetballer-zakenman. Wesley Hoedt is vandaag het typevoorbeeld van de ondernemer die toevallig ook goed kan voetballen. De Nederlandse verdediger van Anderlecht is eigenaar van een vastgoedbedrijf, twee restaurants, een padelclub en een zaak die luxeauto’s van het merk Mercedes, Ferrari en Lamborghini verkoopt. Maar voor elke Hoedt zijn er tien tot twintig voetballers die geen interesse hebben in het entrepreneurschap of niet durven ondernemen.

Onder de radar blijven, is een manier om zich te beschermen tegen de buitenwereld.’

Guillaume Gillet

Walter Mortelmans, directeur van het makelaarsbureau ISM, éminence grise in het milieu én economist van opleiding, schat dat vijf procent van zijn klanten actief is in de zakenwereld. ‘Veel voetballers investeren als stille aandeelhouder in een bedrijf of beleggen op de beurs, maar zelf zaakvoerder zijn is nog iets anders’, aldus Mortelmans. ‘Jongens die mij om advies vragen, geef ik mee dat ze zich in elk geval moeten laten begeleiden door een accountant of een advocaat. Ik ben er absoluut voorstander van dat mijn klanten hun vrije tijd zinvol invullen, op voorwaarde dat de focus eerst op hun voetbalactiviteiten ligt.’

Houten planken

Bij Waasland-Beveren – ofte SK Beveren zoals de club ondertussen opnieuw heet – liepen er vorig seizoen na de winterstop twee gepatenteerde bedrijfsleiders rond in de kleedkamer. Manuel da Costa baat onder andere een winkel uit in het Franse Nancy en is eigenaar van een bedrijf dat tegels importeert uit Turkije. De voormalige Marokkaanse international was zo druk in de weer met zijn verschillende zaken dat zijn middagpauze telkens onderbroken werd door oproepen van zijn medewerkers, leveranciers of zakenrelaties. Guillaume Gillet liet in Saint-Georges-sur-Meuse bij Luik dan weer het grootste padelcentrum van Wallonië bouwen samen met drie zakenpartners, onder wie tennisspeler Steve Darcis. De twee hectare grote site herbergt een padelcomplex met vijf outdoor- en vier indoorterreinen, een brasserie, een multifunctionele sporthal, een zaal voor seminaries, een golfsimulator, een binnenspeeltuin, een clubhouse, een speelplein en petanquevelden. In de nabije toekomst zullen er ook zes lofts ondergebracht worden. ‘In mijn beginperiode bij Anderlecht ben ik met vastgoed begonnen en met de bouw van Planet Padel heb ik de volgende stap gezet’, vertelt Gillet, die deze zomer aan de slag ging als T3 bij Anderlecht.

Vadis Odjidja is nog zo’n voetballer die zijn hersenen pijnigt om zijn investeringen te laten renderen. De 33-jarige middenvelder van AA Gent richtte vorig jaar met twee vennoten padelclub MVP in Evergem op en hij breidde een aantal maanden geleden zijn investeringsportefeuille uit door zich in te kopen bij het sporttechnologiebedrijf SCARAB Sports dat trainingstoestellen produceert om technisch-cognitieve vaardigheden van voetballers te screenen en te meten.

Een Herentals hotel langs de snelweg vormde iets meer dan een jaar geleden het decor voor een scène waarin drie prille twintigers, die net een opleiding als industrieel ingenieur achter de rug hadden, en Thomas Caers een hoofdrol speelden. Tanguy Ongena, co-founder van SCARAB Sports, herinnert zich nog hoe Caers, op een A4, de geijkte tests met de smart rebound board tot leven bracht. ‘Een paar weken later hebben we in Tongerlo met houten planken de tests uitgezet die we op papier hadden neergekrabbeld. Caers zei: ‘Dit is het! Als jullie dit kunnen verwezenlijken en op de markt kunnen brengen, dan hebben jullie iets moois te pakken.’’

Niet veel later werd de kiem voor de joint venture tussen SCARAB Sports en de nv Vadis Odjija gelegd in de business club van de Ghelamco Arena. Ongena en zijn kompanen waren op zoek naar bijkomende fondsen om te groeien en via Christophe Palmieri, de zakenpartner van Odjidja, kwamen ze uit bij de aanvoerder van de Buffalo’s. De drie oprichters behielden de meerderheid van de aandelen en ze lieten Odjidja toetreden als medebestuurder.

Marketinggewijs was de coöptatie van Odjidja een slimme zet en via zijn netwerk moet hij het bedrijf helpen om tegen eind 2022 300 borden te leasen aan clubs, private academies en federaties. ‘SCARAB Sports, het gezicht van een bekende voetballer en de business expertise van Green Park Investment Partners: dat is de perfecte combo’, zegt Ongena. ‘Maar het was niet de bedoeling om een voetballer te strikken. Wij keken rond naar smart capital, mensen die meer doen dan hun geld investeren en wachten tot het rendeert. Wij wilden iemand aan boord halen die zich kon inzetten voor het bedrijf en zijn kennis zou meebrengen. Op dat vlak is de match met Vadis een voltreffer. Hij is er niet elke dag, maar we wisselen WhatsAppberichten uit om dingen te bespreken, hij komt af en toe langs op kantoor en hij zit mee aan tafel wanneer er belangrijke beslissingen genomen moeten worden. Vadis is een clevere kerel – zo lopen er veel rond in voetbalkleedkamers – en hij heeft het instinct van een zakenman.’

Kevin is bijzonder kieskeurig. De bedrijven die hij wil financieren moeten een link hebben met sport en hij moet voeling hebben met het product.’

Herwig De Bruyne

Hulpbehoevende voetballers

Met veel verve en branie probeert doelman Anthony Swolfs zijn toekomst in de ondernemingswereld te plaveien. Of beter gezegd: ex-doelman. Swolfs stopte op 16 januari op 23-jarige leeftijd per direct bij de Nederlandse tweedeklasser Dordrecht om zich volledig te concentreren op zijn bedrijf The Forex Dictionary. ‘Ik heb er zes jaar over gedaan om via de beurs een paar euro winst te maken’, vertelt Swolfs. ‘Ik verdiepte mij via cursussen over het onderwerp, maar ik bleef geld verliezen. Dat was best een frustrerende periode. Met mijn bedrijf geef ik particulieren een-op-eencoaching om hen binnen de twaalf maanden om te vormen tot professionele beleggers.’

Swolfs is een trader in hart en nieren: hij jongleert liever met enorme bedragen dan met een leren bal. ‘Ik heb een tijdje de twee gecombineerd, maar ik werkte nooit de dag voor en de dag van de wedstrijd. Het bedrijf groeide zo snel dat ik op een gegeven moment negen werknemers onder mijn hoede had en dat brengt verantwoordelijkheden met zich mee die ik niet had bij de opstart. Het komt erop neer dat je niet meer voor jezelf werkt. In de voetbalwereld ben je afhankelijk van anderen en daar had ik moeite mee. Want waarom zouden anderen over mijn lot mogen beslissen? Ik had het geluk dat ik ondanks mijn jonge leeftijd de keuze kon maken tussen blijven voetballen of stoppen. Mijn kantelmoment was een voorval op training bij Dordrecht. Ik was aan het beleggen met een half miljoen euro. Ik had een positie verworven die meer zou opbrengen dan mijn volledige jaarsalaris bij Dordrecht en het resultaat zou vallen terwijl ik aan het trainen was. Dat was even een hectisch moment. Na de training ben ik heel snel naar binnen gelopen om de uitkomst te checken en toen drong het tot mij door dat ik veel geld had kunnen verliezen omdat ik aan het trainen was.’

In welke mate kan je als voetballen op het hoogste niveau laten aansluiten met zakendoen? Vijftien jaar geleden was Gillet zo gefocust op de trainingen en de wedstrijden dat hij niet in staat geweest zou zijn om de twee te combineren. De maturiteit ontbrak hem om een mooi evenwicht te vinden tussen de twee. ‘Nu besef ik dat voetballers worden behandeld als hulpbehoevenden (lacht). Werkelijk alles wordt voor ons gedaan. Dat gegeven en ons licht programma in de week laten ons toe om enkele uren per dag vrij te maken om iets helemaal anders te doen dan voetbal.’

Dubbelleven

Het is wachten tot de Belgische Gerard Piqué opstaat. De verde- diger van Barcelona is een multi-ondernemer die met zijn megastructuur Kosmos Holding een contract ter waarde van 2,8 miljard euro wist te versieren met de Internationale Tennisfederatie (ITF). Maar in België valt het op dat veel spelers die een zelfstandige activiteit hebben in het bedrijfsleven geen of weinig profileringsdrang hebben. Het is een manier om buiten het gezichtsveld te blijven van allerhande zwendelaars. Uit een Amerikaans onderzoek is namelijk gebleken dat tussen 2004 en 2018 atleten voor ruim 525 miljoen euro werden opgelicht door professionele luchtverkopers. ‘Onder de radar blijven, is een manier om zich te beschermen tegen de buitenwereld’, zo weet Gillet. ‘We worden vaak door wildvreemden benaderd om daar of daar te investeren. Ik kan begrijpen dat sommige voetballers niet openlijk willen spreken over hun andere activiteiten.’

Maar een aantal onder hen wil vooral geen ruchtbaarheid geven aan hun dubbelleven om hun werknemer niet tegen de borst te stuiten. In makelaarskringen wordt er gefluisterd dat sommige clubs vrezen dat hun spelers afgeleid zouden worden van hun corebusiness. ‘Clubs hebben het recht om in het contract te laten opnemen dat hun werknemer niet werkzaam mag zijn in een concurrentiële sector en dat ze voorafgaandelijk toelating moeten vragen. Maar zolang de speler de arbeidstijd respecteert, mogen ze hem geen verbod opleggen om een zelfstandige activiteit uit te oefenen’, zegt Stéphane Stassin van sportvakbond United Athletes. ‘Tot nu toe heb ik geen overeenkomst gezien uit 1A met een clausule die een zelfstandige activiteit verbiedt. Als een makelaar zo’n document in zijn bezit heeft, onderzoeken we dat met plezier.’

Uit lijfsbehoud liep Swolfs er als voetballer ook niet mee te koop dat hij buiten zijn reguliere uren als profvoetballer de kost verdiende als beursmakelaar. De voormalige jeugdspeler van Club Brugge, KV Mechelen en AA Gent wilde voor vol aanzien worden als voetballer. ‘Van supporters kreeg ik een paar keer de feedback dat ik moest oppassen dat er bij een slechte prestatie niet verwezen zou worden naar mijn andere werk. Een trainer vroeg mij ooit het volgende: ‘Zou het kunnen dat je iets minder gefocust bent door jouw andere job?’ Bullshit natuurlijk. Het maakt toch niet uit of je tijdens je vrije tijd vier uur slaapt, vier uur op de PlayStation speelt of dezelfde tijdsduur gebruikt om je bedrijf te laten draaien. Bizar genoeg kregen spelers die een trainerscursus volgden geen opmerkingen.’

Ik was aan het beleggen met een half miljoen euro. Ik had een positie verworven die meer zou opbrengen dan mijn volledige jaarsalaris bij Dordrecht.’

Anthony Swolfs

Bankgaranties

Het duizelingwekkende traject van Swolfs is hét bewijs dat je als voetballer geen Master in Business Administration (MBA) moet halen aan een gereputeerde Business School om een succesvolle zaak te managen. Een goede omkadering en een enorme drive hebben, is in de meeste gevallen voldoende. Bij Swolfs, die universitaire studies liet schieten voor een voetbalcarrière, mag je daar gerust de term autodidact aan toevoegen. ‘Ik blijf erbij dat voetbal een van de mooiste jobs ter wereld is, maar het is naar mijn gevoel te eentonig. Ik had zin in meer. Ik wilde mijn competenties verder blijven ontwikkelen. Je moet je handen vuil durven maken en willen leren. Maar ik heb mijn status als voetballer op geen enkel moment kunnen uitspelen. Integendeel. Mensen dachten wellicht: wat weet een voetballer eigenlijk af van beleggen? Ik heb mij dus dubbel zo hard moeten bewijzen om het vertrouwen van potentiële klanten te winnen.’

Ook Gillet, die nochtans een mooi parcours aflegde in het buitenland en bij de Rode Duivels, moest enkele hindernissen overwinnen voor hij kon participeren in de bouw van zijn megapadelcentrum. Zo werd de geloofwaardigheid en solvabiliteit van de Luikse voetballer zwaar op de rooster gelegd door de kredietinstelling die het project mee moest financieren. ‘Je moet niet denken dat banken cadeaus geven aan voetballers’, aldus Gillet. ‘Ze bekijken enkel wat er elke maand binnenkomt. Toen ik mijn aanvraag indiende, had ik net bij Waasland-Beveren getekend. Ze vroegen mij dus op de man af: ‘Welke inkomsten zal je hebben, mocht je binnen een half jaar stoppen met voetballen?’ Wat ik de jaren ervoor bijeen had gespaard, was blijkbaar bijkomstig. Ze wilden weten wat ik nu en in de toekomst zou verdienen. Kortom: als je met een contract van vier jaar zwaait, zal je dossier sneller aanvaard worden dan met een contract van zes maanden, zoals ik destijds bij Waasland-Beveren. Ik heb tijdens mijn carrière gelukkig een mooi patrimonium opgebouwd en ik kon mijn bankier bepaalde garanties geven. Maar zelfs als voetballer wordt het dus moeilijker om een lening aan te gaan voor een grootschalig project.’

Gerard Piqué: hét voobeeld van de voetballer-ondernemer.
Gerard Piqué: hét voobeeld van de voetballer-ondernemer. © BELGA

Passieve aandeelhouder

Voor een Kevin De Bruyne, die tijd tekortkomt om zich op dagdagelijkse basis te engageren in een bedrijf, is een rol als passieve aandeelhouder op dit moment het hoogst haalbare in de zakenwereld. Een derde partij gaat voor de offensieve middenvelder van Manchester City actief op zoek naar zakelijke opportuniteiten, terwijl papa Herwig De Bruyne de administratie bijhoudt. ‘De interesse van Kevin werd voor het eerst gewekt dankzij zijn commerciële verplichtingen bij City. Hij is een aantal mensen tegengekomen die hem de deuren opende voor een aantal projecten‘, zegt Herwig. ‘Maar Kevin is bijzonder kieskeurig. De bedrijven die hij wil financieren moeten een link hebben met sport en hij moet voeling hebben met het product. Hij moet zich kunnen herkennen in wat het bedrijf verkoopt.’

Onlangs nam KDB een belang in Sports & Leisure Group (SLG), de Europese marktleider in de productie van hybride grasmatten. Het is ook geen toeval dat De Bruyne in zee ging met Therabody, een Amerikaans fabrikant van sportmassagetoestellen, en BALLN dat via Artificial Intelligence (AI) en Augmented Reality (AR) de voetbalvaardigheden meet. ‘Kevin heeft geen specifieke ambities in het bedrijfsleven. Is hij een geboren businessman? Niet meteen. Zie ik hem in de toekomst daarin verder evolueren? Dat is een mogelijkheid. Hij is begonnen met zijn trainerscursus en misschien doet hij daar iets mee. Hij wedt op verschillende paarden zodat hij na zijn carrière niet in een zwart gat valt of van nul moet starten.’

Niet voor elke voetballer

Dat voetballers hun geld beleggen of investeren in vastgoed dateert niet van gisteren. Maar de exponentiële stijging van de lonen heeft voor een serieuze verschuiving gezorgd in het investeringspatroon van voetballers. De De Bruynes, Lukaku’s en Hazards van deze wereld zitten in een veel hogere loonschaal dan hun voorgangers bij de Rode Duivels en daardoor kunnen ze private equity investeringen uitvoeren of hun geld omzetten in durfkapitaal voor start-ups en scale-ups. Ze krijgen toegang tot opportuniteiten waar de happy few al lang van profiteert. Met de opkomst van de voetbalmiljonairs hebben intussen ook de vermogensbeheerders, bankiers en private equity managers hun intrede gemaakt in het milieu. ‘Een aantal Belgen behoort tot de wereldtop en hun salaris is in verhouding tot hun verworven status’, vertelt een vennoot van Atfield, een gerenommeerd Belgisch zakenadvocatenkantoor dat een zevental topvoetballers intensief begeleidt die zelf samenwerken met zeer actieve vermogensbeheerders.

Ook voor hen geldt de vuistregel dat ze hun portefeuille moeten diversifiëren, rekening houdend met een 40-40-20-verhouding: 40 procent aandelen, 40 procent vastgoed en 20 procent durfkapitaal. ‘Durfkapitaal is een tendens dat bij voetballers aan populariteit wint’, aldus de zakenadvocaat. ‘Maar je kan niet zomaar zeggen: ik ga in een bedrijf instappen met 100.000 euro. De ‘tickets’ om te mogen instappen, liggen vrij hoog. Bij durfkapitaal gaat het om een bedrag tussen de 500.000 en 1 miljoen euro. Om de risico’s te spreiden, moet je minimaal vier of vijf dergelijke investeringen doen en dat komt dus neer op minstens 2 miljoen euro. Aangezien je maximaal 20 procent van jouw vermogen mag gebruiken om te investeren als durfkapitaal, spreek je al snel over voetballers die tussen 10 en 20 miljoen euro op de bankrekening hebben staan. Die zijn in België op één hand te tellen. Een voetballer die over een portefeuille beschikt van 3 miljoen euro zal van zijn vermogensbeheerder meestal het advies krijgen om in vastgoed te beleggen. Het zou niet slim zijn om 1 miljoen van de 3 miljoen waarover je beschikt in een start-up te steken.’

Investeren met grootkapitaal ligt dus niet binnen het bereik van elke voetballer. ‘Bij Charleroi kregen we aan het begin van het seizoen een introductie over hoe we ons geld konden investeren’, herinnert Guillaume Gillet zich. ‘Wie na afloop van die presentatie de waarde van dat soort initiatieven niet inzag, is volgens mij een verloren zaak.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content