Union Sint-Gillis kraakte de code: het heeft betere voetballers voor veel minder geld. De Belgische topclubs happen naar adem.
Nog een bewijs dat de jaren dertig terug zijn: voor het eerst sinds 1935 speelde Union Sint-Gillis kampioen. De titel van Union is een straf exploot, zelfs nog straffer dan het stuntkampioenschap van Leicester City in 2016, toen een kleine club de rijke reuzen van het Engelse voetbal de titel ontfutselde. Les Unionistes braken een ijzeren wet in de sportwetenschap, en dat al voor het vierde jaar op rij.
Wat is de beste voorspeller voor voetbalsucces? Niet het budget van een club, niet hoeveel men besteedt aan transfers, niet de grootte van de supportersschare, niet de kwaliteit van de jeugdwerking en al zeker niet het talent van de trainer. Nee, om te weten welk team waarschijnlijk kampioen speelt, moet je maar één cijfer kennen: de loonmassa.
Clubs die het meest besteden aan spelerslonen eindigen doorgaans bovenaan, zeggen de data. Het principe werd in 2014 voor het eerst beschreven in het standaardwerk Soccernomics van Simon Kuper en Stefan Szymanski, dat het verloop van talloze kampioenschappen onderzocht. Hun axioma is zonneklaar: clubs met de hoogste salarissen trekken in 99,9 procent van de gevallen het laken naar zich toe.
Union Sint-Gillis lacht met die wetenschap. De Brusselaars betaalden dit jaar 11,9 miljoen euro aan salarissen en bonussen. Dat is ongeveer een vierde van wat de spelersgroep van Club Brugge verdient, en drie keer minder dan Anderlecht, Antwerp of AA Gent.
Union strijdt al vier seizoenen op rij voor de titel met een kern die drie keer goedkoper is dan die van de concurrentie.
Soccernomics erkent dat er uitzonderingen bestaan. Het kan gebeuren dat een kleine club één seizoen de voetbalwetten tart. Alles zit mee, onontdekte talenten presteren boven verwachting en bezorgen een bescheiden ploeg de hoogste bekroning. Maar in de zomer vertrekken die nieuwe sterren om elders meer te verdienen, en het volgende seizoen wordt de orde der dingen hersteld. Union strijdt al vier seizoenen op rij voor de titel met een kern die een factor drie goedkoper is dan die van de concurrentie. Normaal kan dat niet.
Kroatië en Malta
Voor de verklaring moeten we naar Camden, Noord-Londen. In een hip verbouwd depot huist het succesvolste goksyndicaat ter wereld. Union werd in 2018 gekocht door beroepsgokker Tony Bloom. In Camden verzamelde hij een keurteam van 240 wiskundigen, datawetenschappers en gokexperts. Zijn bedrijf heet Starlizard – de bijnaam van de koele Bloom toen hij nog pokerde, was The Lizard.
Starlizard speurt de markt af naar interessante weddenschappen. Het bedrijf zou per Premier League-wedstrijd zo’n 1 miljoen pond inzetten bij gokkantoren wereldwijd. Kennis is daarbij geld waard. Als deel van zijn studiewerk voor de gokmarkt zette Starlizard een reusachtige, gedetailleerde databank op van voetbalspelers – en daar maakt Union het verschil mee.
Binnen België kan niemand op tegen de vernuftige algoritmes van Tony Bloom en Starlizard.
De databank van Starlizard is uitzonderlijk goed in het opduiken van onbekende spelers met een hoog potentieel. Neem Promise David, de Canadese bonk die twee keer scoorde in de titelmatch. Union pikte hem voor een paar honderdduizend euro op in de Estse voetbalcompetitie. Eerder was David doorgestuurd bij staartteams uit Kroatië en Malta. Toch zag Starlizard zijn potentieel. Alle clubs hebben abonnementen op databanken, maar Bloom en co. beschikken over betere data. Binnen België kan niemand op tegen zijn vernuftige algoritmes.
Union-verdediger Christian Burgess: ‘Ik geniet van plagen, tot op het randje’
Gênant
Een beetje gênant voor de Belgische topclubs is dat Union niet alleen goud opdelft in exotische voetbalnegorijen, maar evengoed in de Belgische beloftereeksen. Misschien maakte dat dit jaar wel het verschil. Het Union van 2024-2025 was minder frivool dan dat van vorige seizoenen. Er kwam een stevige geut Belgische werk- en duelkracht bij. Unions onverzettelijke middenveld bestond uit Noah Sadiki, Charles Vanhoutte en Kamiel Van de Perre. Sadiki en Van De Perre kwamen gratis over van Anderlecht en Racing Genk, voor Vanhoutte hebben ze Cercle Brugge een bescheiden transfersom betaald.
Voor de spelers geldt: wie meer wil verdienen, mag gaan. De databank vindt heus wel een nieuwe.
Trainer Sébastien Pocognoli heeft het geweldig gedaan. Hij vertrekt mogelijk, maar dat maakt de datacrunchers van Starlizard weinig uit. Trainers zijn erg vervangbaar. Voor de spelers geldt: de club hoeft niet op hen te cashen, maar wie meer wil verdienen, mag gaan. De databank vindt heus wel een nieuwe.
Wat nu voor Union, dat volgend seizoen Champions League speelt? Die premies geven marge om de lonen iets op te trekken, en er kan in de databank naar nog sterkere profielen worden gezocht. Voorzitter Alex Muzio, een ex-werknemer van Starlizard, wil graag een nieuw stadion. Het charmante Dudenpark, met zijn gevel in art-decostijl, is beschermd en biedt geen groeimogelijkheden. Maar om een nieuw stadion te kunnen optrekken in of rond Brussel, zullen ze eerst nog een algoritme moeten uitvinden dat bouwvergunningen regelt.
Hoe voetbalclub Union met AI naar spelers zoekt