De aanhoudende twijfels van het publiek, het belang van Roberto Martínez in zijn ontwikkeling, maar ook zijn werkpunten: een grondige analyse van Romelu Lukaku bij de Rode Duivels.

Sinds Erwin Vandenbergh en de jaren tachtig was het Belgische voetbal lang op zoek naar een sterke nummer negen. De jaren negentig kenmerkten zich door ‘9,5’-types als Marc Degryse of spitsen vanuit de tweede zone als MarcWilmots of Gert Verheyen. Dan kwam Wesley Sonck, die wel de illusie wekte, maar jammer genoeg voor hem deel uitmaakte van de vervloekte generatie van het Belgische voetbal tussen 2002 en 2012. Vandaag de dag worden we verwend of zo lijkt het toch. Nooit eerder kende ons landje zo’n aanvalsarmada, met Romelu Lukaku, Michy Batshuayi, ChristianBenteke en Divock Origi: boegbeelden van een Premier League die steeds meer uitstraling heeft.

Romelu Lukaku is een schitterend voorbeeld: pas 23, maar hij heeft zich al opgewerkt tot een van de beste spitsen in zijn competitie. En toch blijven in België ongewoon hardnekkige twijfels over hem bestaan. Het gevolg van een ontgoochelend EK? Van zijn soms slordige techniek? Van de te snelle en af en toe overdreven media-aandacht in zijn Anderlechtperiode? Van zijn gedurfde uitlatingen en ongewoon grote zelfvertrouwen? Een beetje van alles wellicht, waardoor er uiteindelijk weinig ruimte blijft voor een puur analytisch en sportief oordeel. En ook zijn twee goals tegen Cyprus hebben dat deel van de publieke opinie niet resoluut doen keren.

TWIJFELS, STEEDS WEER TWIJFELS

‘Het probleem in België is dat de mensen mijn matchen met Everton niet zien’, verklaarde Big Rom in mei. ‘Zie eens hoe ze me hier waarderen. Ik bedoel Thierry Henry, Graeme Souness, Jamie Carragher et cetera.’

De spits van de Toffees draagt zelfs harde cijfers aan: ‘Ik speel in de Engelse competitie en als je kijkt naar het aantal doelpunten dat ik op mijn 23e gescoord heb, doe ik beter dan nagenoeg iedereen. Alleen Ronaldo ‘Fenomeno‘, Messi en Raúl scoorden meer dan ik. En sinds 2012: hoeveel spelers maakten meer goals dan ik in de Premier League? Slechts één: Agüero.’

Cijfers waar iedereen het over eens zou moeten zijn maar waar sommigen voorbij aan lijken te gaan. De kloof is in elk geval groot tussen de sceptici en de spits die er zelf van overtuigd is dat hij de absolute top kan halen. Romelu Lukaku: ‘Met het beetje talent dat ik heb en het werk dat ik alle dagen verricht, weet ik: als ik niet eindig bij Real of Barcelona, zal het er in elk geval heel dicht bij zijn. Ik weet dat ik met mijn kwaliteiten en zelfvertrouwen alleen maar beter kan worden. Ik wil niet luisteren naar wat de mensen zeggen. Ik mik op de absolute top, iedere training weer, iedere match.’

Deze zomer zag het er lang naar uit dat hij een trede hoger zou klimmen. Chelsea was naar verluidt bereid om veel geld op tafel te leggen. Hij werd ook gesignaleerd bij Manchester United, Bayern, Juventus en zo meer. ‘Buiten Engeland zijn alleen PSG, Real en Barça in staat hem te halen’, wierp Mino Raiola op, de koning van de mercato en Lukaku’s zaakwaarnemer. Van zulke uitspraken wordt zijn spits uiteraard niet minder zelfverzekerd.

LOVE STORY MARTÍNEZ-LUKAKU

Dit seizoen moest Lukaku wachten tot de vierde speeldag van de competitie om de eerste kritiek de kop in te drukken. 11 minuten en 37 seconden kostte het hem om op het veld van Sunderland een fabuleuze hattrick te scoren en een einde te maken aan 13 wedstrijden of 1139 minuten zonder goal op Engelse bodem. ‘Ik twijfel niet aan Lukaku. Voor een spits van 23 is hij ongelooflijk goed’, sprak zijn nieuwe trainer, Ronald Koeman, geruststellende woorden voor de verplaatsing naar Sunderland.

Vandaag kan Lukaku zowel in de nationale ploeg als in zijn club op belangrijke steun rekenen, terwijl Wilmots van zijn kant lang de voorkeur gaf aan Christian Benteke. ‘Met Wilmots deden we wat we wilden in de laatste dertig meter’, zegt de oudste van de Lukaku’s. ‘We hadden de totale vrijheid voorin.’

De komst van Roberto Martínez aan het hoofd van de Duivels lijkt eindelijk een einde te stellen aan dit systeem zonder richtsnoeren. ‘De consignes voor de spitsen zijn heel duidelijk en iedereen weet waar hij moet lopen’, bevestigt de aanvaller van Everton.

En de nieuwe bondscoach van de Duivels maakt er geen geheim van, hij rekent vandaag in de eerste plaats op Romelu Lukaku voor de nummer 9-positie. ‘Ik wil van hem een doelpuntenmachine maken’, verkondigde Martínez. ‘Hij is een van de grootste talenten in het wereldvoetbal.’

Het slot van het afgelopen seizoen verliep zowel voor Martínez als voor Lukaku moeizaam. Everton was aan het uitbollen en had geen echte doelen meer, met een reeks competitienederlagen als gevolg. Maar hun vertrouwensband dateert niet van gisteren.

EVOLUEREN EN COMBINEREN

Romelu Lukaku is de toewijding zelf. Thuis op zijn pc bekijkt, analyseert en corrigeert hij fragmenten van zijn eigen wedstrijdacties. Er schuilt een ultraprofessional in hem, met een bijna wetenschappelijk kantje. Volgens diegenen die zijn pad gekruist hebben, is dat de verklaring voor zijn vroege doorbraak.

‘Waarom ik naar Everton ben gegaan? Omdat het team van Roberto Martínez, toen hij Wigan trainde, alle teams domineerde’, vertelt Lukaku. ‘Ik dacht bij mezelf: bij Chelsea zijn ze heel sterk op de tegenaanval. Bij West Brom waren ze extreem sterk op de tegenaanval. Toen, op mijn twintigste, vond ik dat ik voor mijn ontwikkeling moest spelen bij een ploeg die wedstrijden domineert.

‘Ik wou mijn spel ontwikkelen: voetballen in één tijd, bewegen wanneer we tegen een ploeg spelen die met tien man verdedigt… De eerste week na mijn komst in Everton nam de adjunct-trainer me apart. Een week lang was het bewegen in de zestien, vrijlopen, eerste paal / tweede paal, controle, passing, rebound… Ik had dat nooit gehad. Ik zeg het vaak: de mensen die me in Anderlecht aan het werk zagen, zagen een Romelu die zijn opleiding nog niet voltooid had. In Anderlecht weet iedereen het: ik belandde te vroeg in de eerste ploeg.’

In drie seizoenen heeft Roberto Martínez van Lukaku een veel completere spits gemaakt; zijn jongste seizoen is daar het beste bewijs van. Nu heeft hij een veel rijker offensief palet, terwijl de jonge spits bij West Bromwich als nauwelijks twintigjarige het seizoen beëindigde met zeventien competitiegoals, maar nog het imago had van een sterke maar wat lompe spits.

ZWAKKE PUNTEN

De aanstelling van Martínez als bondscoach van de Duivels geeft Lukaku enkele lengten voorsprong op zijn concurrenten, want de Spaanse trainer weet als geen ander hoe de spits in de beste omstandigheden gebracht moet worden.

Tegen Cyprus trad zijn nummer negen, ondanks zijn twee doelpunten, niet voor het voetlicht. Maar het 3-5-2-systeem schonk de creatieve De Bruyne en Hazard ruimte, waardoor ze ook positie konden kiezen dichter bij de centrale aanvaller. Zo loopt Lukaku niet meer moederziel alleen verloren in de spits, zoals al te vaak het geval was onder Wilmots.

Martínez is ook niet dom. Oké, de puncher Lukaku slaagt er nu beter in om in één tijd te voetballen dankzij de technische ondersteuning in Goodison Park van spelers als Ross Barkley, Gerard Deulofeu of KevinMirallas. Maar hij beheerst nog bijlange niet de kunst van het tikitaka en zal ongetwijfeld nooit de vergelijking doorstaan met de baltoets van een De Bruyne of een Hazard.

Martínez kent Lukaku’s tekortkomingen in het spel op de kleine ruimte, maar weet daarentegen hoe je hem optimaal moet gebruiken. Om een verdediging te kunnen afmatten moet Lukaku fysiek top zijn en voortdurend in beweging. Tachtig procent van zijn doelpunten voor de Duivels (zie kader) zijn het resultaat van in de diepte gaan of een passlijn afsnijden. Er is dus ritme en beweging nodig om hem heen. Dus een ploeg die eindelijk gaat voor een ambitieus percentage balbezit. En de handrem loslaat.

DOOR THOMAS BRICMONT – FOTO’S BELGAIMAGE