Zaterdag is er nog eens KV Mechelen-Lierse. Tien jaar geleden begon die derby te evolueren van een amicale burenstrijd naar een verhaal over uitgegraven middenstippen, rotte vis en waterkanonnen.
Vooraleer één woord te zeggen legt Neel De Ceulaer, voormalig speler, manager en CEO van Lierse, een krantenartikel op tafel. Het is een stuk uit de Gazet van Antwerpen van 13 augustus 2010. Het gaat over de rivaliteit tussen KV Mechelen en Lierse, twee clubs die amper vijftien kilometer van elkaar liggen. ‘104 jaar vrienden, 8 jaar aartsvijanden’, luidt de titel van het artikel. “Vroeger waren er nooit problemen”, zegt De Ceulaer. Tv-figuur en notoir KV-fan Mark Uytterhoeven bevestigt dat: “Toen ik halfweg de jaren zestig naar Malinois begon te gaan, waren wij een liftploeg. Ik herinner me dat het er eens heel slecht voor ons uitzag in de eerste klasse. De degradatie dreigde, ik was nerveus voor de laatste speeldag. Mijn pa vroeg: ‘Tegen wie moeten ze spelen?’ Ik antwoordde: ‘Tegen Lierse.’ Mijn vader lachte: ‘Dan zal Malinois wel winnen.’ Als een van de twee punten nodig had, kreeg je die gewoon van de ander. Daar kwam geen geld aan te pas, Lierse had gewoon liever dat KV het volgende seizoen nog eens naar Lier zou komen, en omgekeerd.”
‘Kat en hond’
Volgens de meeste mensen zitten de wortels van de huidige rivaliteit in het seizoen 2002/03, wat niet wegneemt dat er ook pakweg vijftien jaar geleden al elektriciteit in de lucht hing bij matchen tussen KV en Lierse. Op 10 februari 1997 vat Gazet van Antwerpen bijvoorbeeld de twee dagen eerder op 4-2 geëindigde derby als volgt samen: ‘Ruig tot smerig voetbal wordt beloond met zes rode kaarten.’ In het seizoen 1999/2000 is er in voorbeschouwingen te lezen: ‘Lierse en Malinois, dat is kat en hond’, een uitspraak van ex-Mechelenspeler Johan Bal.
In 2001 is er voor het eerst sprake van geweld rond de derby. KV Mechelen-Lierse vindt dat jaar op 20 mei plaats. Al voor aanvang van de match is zeker dat Malinois zal degraderen. De maandagkranten van 21 mei melden dat de scheidsrechter al na een kwartier de wedstrijd negen minuten moest stilleggen omdat er Mechelse fans op het terrein kwamen. Na het laatste fluitsignaal volgde er een ware bestorming van het veld en zocht een deel van de Mechelenaanhang de Liersesupporters op. ‘De politie kwam maar net op tijd om een veldslag te voorkomen’, meldt Gazet van Antwerpen achteraf.
Animal testing
In het seizoen 2002/03 gaat KV in vereffening. Liersefans lachten daarmee en daardoor verzuurde de relatie tussen de achterbannen, zo luidt nu de doorsneesamenvatting.
Een ander element zit kennelijk minder sterk verankerd in het collectieve geheugen: in de aanloop naar de match van 14 september 2002 draait veel om trainer Emilio Ferrera. De voorbeschouwing in de krant Het Nieuwsblad is duidelijk: ‘KV Mechelen-SK Lierse, de match van de eeuwige rivalen, doet de emoties hoog oplopen. Dat trainer Emilio Ferrera eerst tekende bij KV Mechelen om dan, nog voor de competitiestart, naar Lierse over te stappen, zorgt alleen maar voor extra spanningen. De politie zet 150 manschappen in, naast de 40 stewards van de club.’
Na die 14e september spreekt de Gazet van Antwerpen van een ‘harde confrontatie tussen dertig Mechelse heethoofden en agenten in burger’. Het Nieuwsblad schrijft achteraf: ‘Met een vloed van scheldwoorden en een spandoek met de tekst ‘ Stop animal testing, use Emilio‘ uitten geïsoleerde groepjes hun ongenoegen over de vaandelvlucht van Ferrera naar rivaal Lierse.’
Enkele weken later wordt voor een onderling bekerduel weer een politiemacht op de been gebracht. Opnieuw blijft het relatief rustig.
Valse bankbiljetten
Bij de tweede competitieconfrontatie van dat seizoen is al duidelijk dat KV in vereffening gaat. “En de fans van Lierse”, vertelt Uytterhoeven, “hebben ons in die periode blijkbaar eens geweldig pijn gedaan door tijdens een match valse bankbiljetten op het veld te gooien en zo te lachen met onze vereffening. Ik weet niet eens of dat waar is, zelf kan ik me daar niks van herinneren, hoewel ik er waarschijnlijk bij was.” Het vreemde aan dat bankbiljettenverhaal is ook dat er in de kranten van 2002 en 2003 niks over te vinden is.
Johan Timmermans, de voorzitter van KV Mechelen, kan zich van het Lierse hoongelach evenmin iets concreets herinneren. “Maar onze vereffening was sowieso het keerpunt,” zegt hij, “want wat me wél nog goed voor de geest staat, is dat KV in die periode weinig steun kreeg van Lierse. Ik zeg niet dat elke vereniging een bijdrage moet leveren om een andere vereniging te redden, maar ik stelde vast dat Antwerp, waarmee KV ook een zekere rivaliteit heeft, een van de eerste ploegen was om KV financieel te steunen.”
De KV-fans nemen in 2003 wraak voor de spot van de buren door de middenstip van Lierse te stelen, zo blijkt uit een bericht in Gazet van Antwerpen op 11 april: ‘De middenstip die verdween uit het stadion van Lierse is opgedoken bij KV Mechelen.’
Bleitend naar huis
Na 2003 duurt het lang vooraleer KV en Lierse elkaar weer tegenkomen. In die tussentijd wordt Lierse wel hard getroffen door een omkoopzaak, die rond de zogenaamde gokchinees. “Toen zagen onze fans hun kans schoon om op hun beurt eens met Lierse te lachen”, vertelt Timmermans.
In 2007 komen er weer officiële confrontaties tussen KV en Lierse. KV bemachtigt een ticket voor de eindronde in de tweede klasse en ook Lierse tuimelt daarin, omdat het als voorlaatste eindigt in de eerste klasse. In de aanloop naar de eerste confrontatie tussen Lierse en KV in die eindronde, op 7 juni 2007, zet de politie zich nog maar eens schrap. In de krant Het Laatste Nieuws zegt een KV-fan die 7e juni: “De Liersesupporters hebben een sjaal met daarop: ‘Wij zijn geen kakkers, wij zakken niet.’ Dat is om problemen vragen.” Daarnaast ligt de Mechelenfans ook een uitspraak van toenmalig Liersetrainer Kjetil Rekdal op de maag. Nog voor het begin van de eindronde zei die in Het Laatste Nieuws: “Ik hoop dat we op de laatste en beslissende speeldag van de eindronde tegen Malinois spelen. Ik zou niet liever hebben dan dat die van Mechelen bleitend naar huis kruipen, wij zwaaiend met een ticketje eerste klasse.”
Het draait anders uit. KV gaat die 7e juni in Lier winnen met 1-2. Gazet van Antwerpen meldt achteraf: ‘Enkele minuten voor affluiten deed zich een opstootje voor. Supporters van de harde kern van KV waren het vak van Lierse binnengedrongen. Er vielen enkele rake klappen, waarbij een honderdtal supporters betrokken was.’ In Het Nieuwsblad staat: ‘Buiten het stadion braken de echte rellen uit. De politie moest meermaals chargeren met paarden. De supporters gooiden met stenen en nadarhekken.’
Gabriel García Márquez
De laatste match van KV in de eindronde is de thuismatch tegen Lierse, op 14 juni 2007. Vooraf is al duidelijk dat KV zal promoveren. “Net voor die match zei Mark Uytterhoeven dingen die bij Liersefans in slechte aarde vielen”, aldus De Ceulaer. Uytterhoeven moet even in zijn geheugen graven. “Ha ja, ik heb gezegd dat Gabriel García Márquez een nieuw boek uit had: Lierse in tijden van cholera. ( Márquez schreef ‘ Liefde in tijden van cholera’, nvdr) Als je geen grapjes meer mag maken over elkaar, stopt het voor mij. Supportersrivaliteit zou een vorm van folklore moeten zijn. Maar wie tegenwoordig één scheef woord zegt, krijgt slaande ruzie.”
De feestelijkheden bij KV na die match van 14 juni worden een dag later beschreven in Het Nieuwsblad: ‘De supporters staken hun vreugde én het leedvermaak tegenover de tegenstander niet onder stoelen of banken. De slogan ‘10.000 kakkers lachen met de zakkers’ hing op een immens spandoek te pronken in het stadion en er circuleerden zelfs soortgelijke stickers.’
“Nóg een element in het verhaal”, aldus Timmermans, “is dat in die periode sponsor Krefima absoluut weg wilde bij Lierse en uitgerekend naar KV wilde komen. Wij vonden dat toen delicaat, maar gingen er toch op in. Voor onze fans was dat natuurlijk weer een hefboom om aan te geven dat het niet goed ging met Lierse.”
‘Yoni is van ons’
Tot dan is de rivaliteit vooral een kwestie tussen de fans. Maar in 2009 komt er ook op bestuursvlak een haar in de boter, als Lierse eind mei via een krant verneemt dat zijn middenvelder Yoni Buyens transfervrij zal overstappen naar… KV. Het jaar nadien voltrekt zich nog eens zo’n scenario, dan met middenvelder Seth De Witte. De Ceulaer zegt: “In die periode was ik wat slechtgezind. Maar dat is verleden tijd. Uiteindelijk ging ik ooit ook Frank Leen in Mechelen halen.” Vanhoof zegt: “Natúúrlijk waren ze toen boos bij Lierse. Maar als het contract van een speler afloopt, mag je na Nieuwjaar met die jongen praten zonder dat je de club hoeft te verwittigen.” Intussen hebben de besturen van beide clubs weer de beste verstandhouding met elkaar.
In de periode van de overgangen van Buyens en De Witte zit KV in eerste klasse en Lierse in tweede. Als er in augustus 2010, na de promotie van Lierse, weer een officiële confrontatie aankomt, zwijgen Buyens en De Witte in de pers, om geen olie op het vuur te gooien.
Naar verluidt wordt in die periode wel met iets anders gegooid. Mechelse fans beweren dat ze voor de wedstrijd rotte vis in het bezoekersvak katapulteerden, waardoor de stank daar tijdens de match niet te harden geweest zou zijn. En olie op het vuur komt er die 14e augustus 2010 uiteindelijk toch. Uitgerekend Buyens maakt de enige goal in de wedstrijd. Hij wordt na de match letterlijk op de schouders gedragen door zijn ploegmaats, voor de Kakkers een ideale gelegenheid om de Liersefans nog eens te jennen: “Yoni is van ons, olé, olé!”
Na de vierde confrontatie tussen Mechelen en Lierse dat seizoen, op 7 mei 2011, worden plots 61 stadionverboden uitgeschreven, meldt de Gazet van Antwerpen. Nochtans waren er geen spectaculaire incidenten. “Klopt,” aldus Jo Van Hecke, hoofd van de Voetbalcel van het ministerie van Binnenlandse Zaken, “maar omdat er tijdens matchen tussen KV en Lierse al een aantal seizoenen de ene provocatie volgde op de andere, voerde de politie bij die match een nultolerantiebeleid. Alles begint altijd met kleinere feiten die dan escaleren.”
‘Eeeeiiii!!!’
De wederzijdse antipathie blijft heel diep zitten, merkt Uytterhoeven: “Als ik op café ga met supporters van Malinois en daar zeg dat ik Lierse niet haat, zijn ze kwaad op mij.” Ook op het Lisp ondervindt hij de laatste jaren dat de rivaliteit nog altijd erg leeft. “Op een keer passeer ik in het stadion van Lierse een oudere vrouw met een dure pelsen jas. Ze kijkt mij aan en roept: ‘ Eeeeiiii!!!’ Dan denk je: hoe kan zoiets? Timmermans knikt: “De fans van Lierse pakken het KV-bestuur nog altijd heel hard aan.” Vanhoof relativeert: “Ach, natuurlijk hoor ik in Lier weleens: ‘Wie kom je nu weer pikken?’ Zolang dat allemaal binnen de perken blijft, stoort mij dat niet.”
Een confrontatie tussen de twee clubs blijft steevast bestempeld als risicomatch, wat impliceert dat net voor de wedstrijd geen tickets meer te koop zijn, dat er een verhoogde staat van paraatheid is bij stewards en politie en dat de bezoekende fans enkel met bussen van erkende supportersclubs mogen komen. Timmermans: “Als de supportersgroepen niet gescheiden worden, zou er een probleem zijn.”
Kartonnen kamelen
Medio 2011 is er nog eens heibel wanneer in de aanloop naar de wedstrijd van 14 augustus de middenstip van KV beschadigd blijkt. Tijdens de match jennen enkele Mechelensupporters dan weer de Liersefans door kartonnen kamelen in de lucht te houden, verwijzend naar het thuisland van Maged Samy, de Egyptische voorzitter van Lierse. Overigens dient evenzeer vermeld dat de Liersefans meeklapten toen er net voor die match hulde gebracht werd aan de overleden KV-legende Fons Van Hazendonk.
In de aanloop naar de tweede onderlinge confrontatie van vorig seizoen lanceren de besturen van beide clubs een oproep om het uitgraven van middenstippen of het schilderen van doelpalen achterwege te laten. Timmermans zegt: “Ik zie liever acties zoals die van enkele jaren geleden op de Liersesteenweg. Toen hingen KV-fans op die weg, waarlangs de Liersefans passeren als ze naar Mechelen komen, geel-rode ballonnen aan palen. Met zoiets berokken je geen schade.”
Toch zijn Lierse en KV de laatste jaren ook op andere dingen voorbereid. “In Lier hangt er nu een camera die ’s nachts registreert wat er op de club gebeurt”, zegt De Ceulaer. Timmermans: “Bij ons zullen in de aanloop naar de derby weer, net als de afgelopen jaren, mensen van bewakingsfirma’s paraat staan met honden, ook ’s nachts.”
De Ceulaer vindt het tijd om de strijdbijl te begraven. Timmermans knikt. “Maar in het heetst van de strijd zal bij de fans die rivaliteit altijd weer naar boven komen”, zegt hij. Uytterhoeven besluit: “Als de politie tussenbeide moet komen omdat de fans naar mekaar schelden, is dat bijzonder betreurenswaardig. Ik kan begrijpen dat bepaalde grapjes van de ene bij de andere harder aankomen dan ze bedoeld waren, omdat die andere toen net in de problemen zat, maar dat alles nu zo scherp geworden is, vind ik geen gunstige evolutie.”
door kristof de ryck
“Vroeger waren er nooit problemen.” Neel De Ceulaer
