Als hij niet oppast, wordt Dries Mertens nog topschutter in de Serie A. In Napels worden ze helemaal gek, al gooien zijn aanslepende contractbesprekingen een flinke schaduw over een mooi voetbalsprookje. Waarom is iedereen in Napels gek op Dries?
‘Where are you from?’, vraagt Antonio meteen wanneer zijn gast in de taxi stapt. Uit België? Zijn reactie blijft geen seconde uit. ‘Dries!’
De zon schijnt, en het verkeer zit hier even muurvast als altijd. Prompt duikt de auto op een druk kruispunt een gat in waar op het eerste gezicht enkel een scooter door kan. Dit moet Napels zijn. Hier weten ze dat waar een scooter door kan, ook een auto passeert.
Welkom in de thuisstad van Dries Mertens, na Rome en Milaan de derde stad van Italië, met 970.000 inwoners. Hier vragen automobilisten zich af of de uitvinder van het verkeersreglement echt niets beters te doen had. Een claxon en veel lef volstaan toch?
Tegenwoordig heeft ook Napels zijn voetgangerszones. Die zijn niet autovrij maar autoluw. In één ervan, het toeristisch centrum van Santa Lucia, eet je op het terras van For a Mar, Napolitaans voor Fuori al Mare (‘Buiten aan zee’), met zicht op zee. De eerste keer toen Mertens hier kwam eten, wilde eigenaar Marco Varriale hem een rustig plekje binnen geven. ‘Maar Dries wilde gewoon op het terras zitten, tussen de andere klanten. In al die keren dat hij hier kwam, heb ik hem nog nooit een handtekening of een foto weten weigeren. Je hebt spelers die afstand houden, en je hebt er die gewoon doen, zoals Pepe Reina, Marek Hamsik, Lorenzo Insigne en Dries.’
Op de vraag hoe hij Mertens zou beschrijven, haalt Marco de superlatieven boven. ‘Erg bescheiden, molto umile. Een echte prof. Iemand met een groot hart. Een echte Ciro, een Napolitaanse straatjongen, altijd opgewekt.’
Hebben we het filmpje al gezien dat in dit restaurant gemaakt is, dat ook op YouTube staat, waar Dries les krijgt in pizza bakken? Kan Dries hier na zijn carrière aan de slag in de keuken, als hij een nieuwe uitdaging zoekt? Marco lacht: ‘Misschien dat hij toch beter iets anders probeert.’
Hij maakt zich geen zorgen dat hij straks een klant verliest. ‘Dries blijft gewoon hier. Dit jaar is hij de speler die het verschil maakt. Iemand die het verschil maakt, moet je ook navenant betalen. Hij is echt niet een van de bestbetaalde spelers van Napels. Aurelio De Laurentiis is een gewiekst en goed zakenman. Maar als je prijzen wil winnen in sport, volstaat dat niet. Dan moet je iets meer doen dan spelers goedkoop inkopen en aan een flinke meerwaarde verkopen. Desnoods leg ik het verschil bij, als er een kloof blijft tussen vraag en aanbod. Dan komt Dries voor dat verschil maar bijklussen in mijn restaurant.’
BEENHARDE BACK
In de lokale boekhandel van boekenwinkelketen Feltrinelli ligt een stapel boeken over de geschiedenis van Napels en van de plaatselijke voetbaltrots. In Il Romanzo del Grande Napoli, dat de geschiedenis van de club tot 2016 beschrijft, staat Mertens’ naam op negen van de 269 pagina’s vermeld. Sterker nog: in het naslagwerk ‘Napoli da A a Z’ is bijna een hele pagina aan hem gewijd. Dat is bijna het dubbele van wat dé cultvoetballer bij uitstek van de club krijgt: Giuseppe Bruscolotti. Die bezit alle clubrecords qua gespeelde wedstrijden, was van 1972 tot 1988 basisspeler en droeg van 1978 tot 1984 de kapiteinsband.
Nog altijd verdient Bruscolottizijn dagelijks brood in de buurt waar hij als voetballer cultstatus opbouwde. Niemand speelde ooit meer wedstrijden voor Napoli dan de beenharde rechtsback langs wie getalenteerde spitsen liever een ommetje maakten: 511 matchen van 1972 tot 1988.
Vandaag runt de 65-jarige oud-verdediger een gokkantoor in de Viale Augusta, op wandelafstand van San Paolo. Hij is lovend over onze landgenoot: ‘Mertens heeft ons verrast. Als je in de Serie A 20 goals maakt, is dat erg sterk. Dat is de productie van een echte topschutter. Volgens mij kan hij nog op een hoger niveau mee, hij is snel, goed één tegen één, erg sterk in de zestien.’
Dat komt ook omdat je in de Serie A nog amper verdedigers zoals Bruscolotti tegenkomt: ‘Alleen Juventus heeft er nog een paar die op zijn Italiaans spelen, die hun rechtstreekse tegenstander geen millimeter ruimte geven. Al de rest speelt volgens de schema’s die uitgetekend zijn door de trainers. Je ziet de spelers zo mooi in linie hun posities houden, maar als een tegenstander de zestien nadert, moet je niet op je positie blijven, maar hem desnoods vastpakken.’
Wat mist dit Napoli om kampioen te worden? ‘Om beter te worden, moet je ervaren spelers halen die perfect weten hoe je een resultaat moet vasthouden.’ Hij geeft het voorbeeld van een paar weken geleden, toen Napoli bij Empoli met 0-3 leidde, waarop de thuisploeg nog tot 2-3 terugkwam, en bijna gelijkmaakte. ‘Terwijl Empoli tot dan amper 15 goals had gemaakt. Napoli kan geen resultaat vasthouden. Het heeft veel jonge spelers. Die moeten op het veld gestuurd worden door echte leiders. Gonzalo Higuaín was dat ook niet. Die scoorde veel, maar hij zeurde ook de hele tijd tegen zijn ploegmaats.’
Deed Diego Maradona dat dan niet? ‘Nee. Die behandelde zijn ploegmaats altijd met respect. Maradona heeft van Napoli een winnend team gemaakt, hij heeft ons geleerd dat we ook hier in het zuiden konden winnen. Hij gaf ons, zijn medespelers, en de bewoners van de stad, zelfvertrouwen.’
Weegt de enorme liefde van de stad, die maar één topclub heeft en daarom weleens dreigt zijn spelers te verstikken onder zo veel aandacht, niet op de spelers van Napels? Bruscolotti: ‘Dat weegt, je kan als speler die hier woont niet ongestoord rondlopen. Maar het is een medaille met twee kanten. Langs de andere kant geeft het je ook energie. Ons heeft het mee kampioen gemaakt. Het is maar hoe je ermee omgaat.’
GEHEIM WAPEN SARRI
Aan Gate 16 van het Stadio San Paolo waar doorgaans de harde kern het stadion binnenstapt, staat Saverio Passaretti, voorzitter van de Italiaanse supportersfederatie van Napoli Club. Al op zijn zevende kwam hij in 1960 aan de hand van zijn vader naar dit stadion, dat toen nog 90.000 plaatsen bevatte. Passaretti was 26 toen Diego Maradona Napoli zijn eerste titel bezorgde: ‘Maradona’s komst gaf de stad een positief gevoel. Napoli had nog nooit iets gewonnen, en plots kwam in 1984 de beste voetballer ter wereld naar ons. Alleen al door zijn aanwezigheid werden de anderen zwakker en de onzen sterker.’
Mertens heeft hem verrast: ‘Vergeet niet dat hij tot begin dit seizoen vooral de invaller was die het verschil maakte in de tweede helft. Doorgaans lag hij op de linkerflank in balans met Insigne.Nu zijn ze alle twee onmisbaar als titularis: Insigne op links, en Mertens op de negen. Vandaag is Dries zonder twijfel een speler van Europees topniveau. Een fantastische kerel is hij altijd geweest, al voor dit seizoen lag hij goed bij de Napolitanen.’
Maar het geheime wapen van Napels, dat is trainer Maurizio Sarri. ‘Omdat die spelers beter maakt. Vorig jaar maakte Higuaín 36 doelpunten onder hem. Dit jaar zag hij iets in Mertens wat nog niemand in hem gezien had: een midvoor. En zie, Mertens zit al aan 20 goals en kan nog topschutter worden in de Serie A. Sarri haalt het beste uit elke speler.’
Ziet hij Mertens blijven? ‘Ik vrees dat als er een hoog bod komt, de club hem laat gaan. Mertens wordt dertig jaar, het contract dat hij straks zal tekenen, zal zijn laatste grote contract zijn. Daarna is hij niet meer te verkopen. Maar ik hoop dat hij blijft. Omdat we winnaars zoals hij nodig hebben.’
DE PLAATSELIJKE PERS
De plaatselijke krant die de barometer van de stad is, is Il Mattino. Van op de redactie ben je in één minuut op de zeeboulevard met uitzicht op de Vesuvius en Capri. Dat helpt qua inspiratie, want erg dicht bij de club en de spelers komen de plaatselijke journalisten niet. Roberto Ventre volgt Napoli al zes jaar. Hij interviewde Dries Mertens één keer. Is hij verbaasd door wat Mertens dit seizoen toont? ‘Op die positie wel. Dat hij talent had, wisten we al. Met zijn snelheid en één tegen één is hij een van de beste aanvallers van dat type, samen met Insigne. In Europa zie ik qua dat type alleen nog EdenHazard.En Lionel Messi,natuurlijk. Napolitanen houden van dat soort spelers, mannen met een actie in de zestien meter. Dat komt door Maradona.’
Francesco De Luca, wiens mening in Il Mattino in en rond Napels telt, stelt vast dat de club de afgelopen jaren drie van zijn beste spelers moest laten gaan omdat er een opstapclausule in hun contract stond: Edinson Cavani, Ezequiel Lavezzi en Higuaín. ‘Bij Mertens is geen zo’n clausule. De Napolitanen zouden zijn vertrek betreuren. Niet alleen vanwege zijn goals, maar ook door de positieve publiciteit die hij altijd voor de stad heeft gemaakt via de sociale media. Dries is een wandelend reclamebureau voor Napels, met mooie foto’s, positieve commentaren, maar ook met kritische opmerkingen die ons een spiegel voorhielden. Kortom: hij is een bij de stad betrokken speler. Dat is uitzonderlijk. Ook doelman Reina is zo, en Hamsik die hier al tien jaar woont. De andere spelers zie je nooit in de stad, die leven teruggetrokken. Terwijl je Dries gewoon tegen het lijf kan lopen als hij een pizza gaat eten. Je kan dan zelfs met hem op de foto. Hij is Napolitaan tussen de Napolitanen geworden. De vorige trainer, Rafael Benítez, was ook zo. De huidige trainer, Sarri, zie je nooit in de stad.’
Mertens heeft pers en publiek verrast, geeft De Luca toe. ‘We wisten vanaf het begin dat hij een goeie speler was, maar niet dat hij zo goed was. Doorgaans wisselden hij en Insigne elkaar op de linkerflank af. De blessure van Arek Milik in oktober was hun beider geluk. ManoloGabbiadini, die toen het alternatief was (en sinds januari bij Southampton speelt, nvdr), deed het niet, waarop Sarri voor Mertens koos. Nu spelen ze allebei negentig minuten en zijn zij de beste spelers van Napoli.’
Mertens verdient vandaag 1,2 miljoen netto per jaar. Daarmee zit hij niet eens in de top vijf van de grootste verdieners bij Napoli, hoewel hij dit jaar wel de meest bepalende speler is. Het contract dat de club hem met nieuwjaar voorstelde, zou hem ongeveer het dubbele laten verdienen, maar volgens De Luca stelde ex-Napolispeler Fabio Cannavaro, die eerder al Axel Witsel naar China haalde, Mertens hetzelfde jaarloon als de Luikenaar voor, zo’n 15 miljoen euro. ‘Dat is vier tot vijf keer meer dan Mertens hier kan verdienen.’ Daarom vreest De Luca dat Mertens wel zal gaan, als er een goed bod komt. ‘Omdat De Laurentiis nooit boven een bepaalde limiet gaat. De voorzitter heeft één prioriteit: geen schulden maken.’
CHINA
Een halfuur flink doorrijden van het stadscentrum gaat het langs de kust steil de heuvels in. Dit is Posillipo, de chique buurt waar de rijken hun palazzo hebben, met zicht op de baai. Zo’n vijf kilometer voorbij het historische Palazzo Donn’Anna, waar Dries woont, ligt een van de beste restaurants van Napels. In de Trattoria da Cicciotto in Marechiara is Dries thuis. Zodra hij je een hand geeft, voel je dat eigenaar Gianluca Capuano, samen met zijn broer Vincenzo vierde generatie eigenaar, een warm mens is. Aan de muur hangen foto’s van Diego Maradona, Fabio Cannavaro en actrice Ornella Muti.
In dit restaurant komen de spelers niet alleen voor het lekkere eten, maar ook omdat ze er op hun gemak zijn, zegt Gianluca. ‘In deze stad, waar zo veel passie heerst, is het moeilijk om het onderscheid te maken tussen het supporter zijn en je beroep. Daarom mag het personeel geen foto’s maken met de spelers, hen geen truitjes of wedstrijdtickets vragen.’
Het klikt met Dries omdat Mertens een halve Napolitaan is, zegt de eigenaar. ‘Het volstaat hem bezig te zien tijdens een wedstrijd, maar ook in het restaurant. Hoe hij lacht, gesticuleert, grappige dingen zegt en zijn gezelschap onderhoudt.’
Wat zou Gianluca doen in Dries’ situatie? ‘Ik heb hem gezegd dat ik op zijn leeftijd voor het geld in China zou kiezen.’ Gianluca heeft een andere vriend en stadsgenoot Fabio Cannavaro over heel zijn sportieve traject gevolgd, naar Juventus en Real. ‘Overal waar hij kwam, had je een goeie mix met een rits ervaren topspelers met rond hen een stuk of drie jongeren. Daar haal je prijzen mee. Napoli heeft een omgekeerde piramide, met drie topspelers: Dries, Insigne en Hamsik. De rest zijn jongeren. Om prijzen te halen, moet je af en toe een ervaren rat halen. Maar Napoli is een club die hoge transfersommen betaalt in de hoop nog meer geld te krijgen later, maar het betaalt niet de hoogste lonen.’
DE SCHRIJVER
In alle Napolitaanse boekenwinkels liggen stapels boeken van Maurizio de Giovanni.Zijn politieromans zijn ook in het Frans en Duits vertaald en spelen zich af in het Napels van de jaren dertig en het Napels van nu. Dagelijks schrijft hij ook een column over zijn andere grote passie, voetbalclub Napoli, in de Corriere del Mezzogiorno, de bijlage bij de krant Corriere della Sera.
‘Veel spelers hebben hier fantastische prestaties geleverd, maar zijn er nooit in geslaagd de affectie van de Napolitanen te krijgen. Cavani bijvoorbeeld maakte veel goals, maar is nooit beschouwd geweest als een van ons, terwijl Lavezzi,die weinig scoorde en ongedisciplineerd was op en naast het veld, dat wel was. Mertens is van in het begin aanvaard geweest als een echte Napolitaan. Hij is slim, snel, zijn manier van spelen is nooit rechtlijnig, maar een opeenvolging van hoogtes en laagtes. Zijn manier van spelen, van praten, van gebaren maken, is Napolitaans. Daarom hebben we hem een typisch Napolitaanse naam gegeven. Mertens is onze Ciro. Daarom ligt hij ons na aan het hart. Mertens verliezen zouden de Napolitanen heel erg vinden, niet alleen op voetbalvlak, maar ook gevoelsmatig. Hamsik en Reina zijn ook geliefd, maar Mertens is een van ons. Niet van geboorte, zoals Insigne, maar een broer of een neef.
‘De club denkt: we hebben Milik voor 32 miljoen euro gekocht. Maar de tifosi willen daar Mertens zien. Die heeft in 20 matchen 20 goals gemaakt. Met Mertens in die nieuwe functie heeft Napoli op dit moment al negen goals meer gemaakt dan vorig jaar met Higuaín, die er toen 36 binnentrapte, maar toen onze enige doelschutter was. Nu heeft Napoli liefst drie spelers in de top tien van de topschutters: Mertens, Hamsik en Insigne.
‘Het probleem is dat Juventus drie keer de omzet van Napoli heeft, terwijl Napoli wel meestrijdt voor de titel. Hoe compenseert De Laurentiis dat? Door Higuaín voor 40 miljoen te kopen en voor 90 miljoen te verkopen, door Lavezzi voor vijf miljoen te kopen en voor 30 miljoen te verkopen, door Cavani die hij voor 17 miljoen kocht voor 67 miljoen te verkopen. Economisch is dat fantastisch gezien, als je Higuaín voor het dubbele van de aankoopprijs kan verkopen. Emotioneel is het een andere zaak: je verkoopt je beste speler aan de ploeg die net voor jou eindigde in de rangschikking, waardoor je, als je op de titel mikt, de kloof nog ziet vergroten.’
Het maakt De Laurentiis niet geliefd: ‘Hij woont in Rome, en haalde de club, die tevoren trainde in een buitenwijk van Napels, naar Castel Volturno, dat deel uitmaakt van de provincie Caserta (en dus niet van de provincie Napels, nvdr). Deze club is niet erg gebonden aan de stad, maar de stad is wel dolverliefd op de club.’
Die eerste titel heeft Napels veranderd. ‘Die leerde ons dat het zuiden ook kan winnen. Rome is het zuiden niet, vinden wij. Rome heeft de macht en invloed. Napels heeft geen macht, niet op politiek en economisch vlak. De regio heeft maar één beursgenoteerd bedrijf voor een tiende van de totale bevolking! Het bruto nationaal product hier in de regio is het laagste van Italië, lager dan dat van Griekenland. De enige stuwende grote positieve kracht in de regio is onze voetbalclub.’
DELIRIUM MERTENS
Anna Trieste is een Bekende Napolitaanse, die blogs schrijft en voor de plaatselijke krant Il Mattino bij elke wedstrijd van Napoli een reeks tweets op de lezer afvuurt. Soms gaan die over Dries Mertens. Zoals:
‘Zonder Mertens zijn we een gewone ploeg. Met Mertens zijn we ‘Il Napoli’.’
Of: ‘Ik houd van Mertens omdat hij altijd kijkt als een leerling die net hoorde dat de leraar niet is komen opdagen.’
Zij gaf Mertens een Napolitaanse voornaam: Ciro. ‘Omdat hij qua gestalte, qua karakter en grinta erg lijkt op Napolitaanse straatjongens.’ Ze gaf hem die naam tijdens een Europabekerwedstrijd tegen Wolfsburg in 2015: ‘Hij zat op de bank, maar sprong recht om te supporteren en zijn ploegmaats aan te moedigen: hij schreeuwde, gebaarde, net als Napolitaanse straatjongens die op de pleintjes met de bal spelen. Die avond heb ik hem Ciro gedoopt.’
Natuurlijk houdt ze van Dries: ‘Het is onmogelijk om niet van Dries te houden, zowel van de mens als van de voetballer. Hij is altijd opgewekt, houdt van deze stad en bezoekt niet alleen de toeristische hotspots maar ook de plaatsen waar de gewone Napolitanen komen.’
Ze bejubelde onze landgenoot al voor hij als midvoor indruk maakte: ‘Ik zeg altijd: wanneer Dries invalt, wordt alles veel mooier. Hij vermaakt het publiek. Het is geen toeval dat het anagram van zijn naam Mertens ’tremens’ is, zoals in: delirium tremens. Door hem heb ik die uitdrukking veranderd in ‘Delirium Mertens’.
Hoeveel van Napels zit er volgens haar in Mertens, en hoeveel Mertens zit er na drie jaar al in dit Napoli? ‘Er zit veel Mertens in dit Napoli. Dat zie je pas wanneer ze met een andere centrumspits spelen. Dan verliest de ploeg haar glitter en haar snelheid die ze wel heeft als Dries erbij is. Omgekeerd zit er ook veel Napels in Mertens. Dries is een Italiaanse straatjongen die per vergissing in België is geboren.’
DOOR GEERT FOUTRÉ IN NAPELS – FOTO’S BELGAIMAGE
