Euro’s in ruil voor kilometers: speelt u soms vals op de sportapp Strava?

Een glanzend Strava-profiel zonder echte inspanning? Dat kan, met dank aan Strava-jockeys.

Strava, de app waar recreatieve en professionele sporters hun sportactiviteiten delen, is uitgegroeid tot een broedplaats voor ‘digitale doping’. Lopers of fietsers smukken al langer hun prestaties kunstmatig op door bijvoorbeeld een ‘KOM’ – ‘king of the mountain’, de snelste tijd ooit op een bepaald klimsegment – te proberen veroveren.

Sommigen doen dat door te fietsen in plaats van te lopen, door zich aan een autodeur vast te klampen tijdens een fietsrit of door na een korte fietstocht in de wagen te stappen zonder op de stopknop van hun sporthorloge te duwen. Niet iedereen is een bewuste fraudeur – een e-bike-rit in plaats van een tocht met een gewone fiets registreren kan per ongeluk gebeuren – maar de grens tussen slordigheid en opzet vervaagt zodra de virtuele applausjes binnenstromen.

Een nieuwer fenomeen speelt daarop in: dat van de Strava-jockeys. Een bonte mix van ijdele hobbyisten en handige techneuten die sporten voor anderen. Ze bieden hun benen te huur aan: met de Strava-login van een klant lopen of fietsen ze een route, die vervolgens wordt opgeslagen op naam van de klant. De jockey strijkt het geld op, de klant oogst lof van vrienden en collega’s voor de ‘straffe’ prestatie of gebruikt die zelfs bij sollicitaties.

In Indonesië, waar de trend ontstond, vraagt de 17-jarige Satria omgerekend 0,30 euro per kilometer in een rustig tempo, plus 1,20 euro extra per snelle kilometer. Naar Europese normen is dat niet veel, maar in Indonesië kan hij daarmee rondkomen als hij dagelijks enkele looptochtjes afwerkt. In Europa liggen de tarieven hoger: een Franse Strava-jockey met wie wij contact opnamen rekent voor een afstand van 10 kilometer ongeveer 30 euro aan. Een marathon kan zelfs 150 euro kosten.

Sommige fraudeurs zien het als een ludieke rebellie tegen de competitieve ernst van Strava, anderen als een shortcut naar digitale status. Waarom jaren trainen als je voor enkele euro’s een KOM kunt kopen?

Onlinefora

De methodes van Strava-jockeys zijn divers en vaak inventief. Technologie is hun bondgenoot. Ze vervalsen snelheden op loopbanden, gebruiken software om hele routes te simuleren – alsof ze een berg beklommen die ze nooit zagen – of schakelen zelfs drones in om een parcours te ‘lopen’. Sommigen gebruiken AI-tools om realistische hartslagcurves en tempo’s te genereren.

Wat deze jockeys ook onderscheidt, is hun gemeenschap. In onlinefora en chatgroepen wisselen ze tips uit: welke software werkt, hoe je detectie ontwijkt en wat je mag vragen voor een virtuele prestatie. Er bestaat zelfs een markt voor kant-en-klare Strava-accounts, compleet met trainingen, hartslaggegevens en een geloofwaardige historiek.

Opsporing

De jockeys opereren vaak in stilte, maar hun impact groeit. In 2024 meldde Strava een stijging van 15 procent in het aantal gerapporteerde verdachte activiteiten, deels veroorzaakt door die huurlingen.

Strava probeert terug te slaan. Het platform krijgt steun van fanatieke gebruikers die profielen analyseren en fraudeurs aan de schandpaal nagelen. Ook Strava zelf detecteert onrealistische snelheden en laat gebruikers verdachte ritten rapporteren. Een KOM met een extreem lage hartslag? Ontmaskerd.

Betaalde jockeys, die écht sporten in plaats van hun klant, zijn moeilijker te identificeren. De prestaties zijn authentiek, alleen niet geleverd door de accounthouder. Strengere maatregelen, zoals verplichte realtimetracking, zouden kunnen helpen, maar botsen met de laagdrempeligheid die Strava groot maakte. Voorlopig blijven de jockeys een stap voor.

Voor echte sporters is het frustrerend: terwijl zij zwoegen en zweten, bewijzen de jockeys dat een topprestatie in de digitale wereld soms niet meer is dan een transactie.