Impressies vanuit de coulissen van het EK in Zwitserland en Oostenrijk.

Maandag 23 juni

Eerste dag sinds de start van dit EK zonder wedstrijd, het is wennen, ’s avonds lunchen zonder voetbal op de achtergrond. Gisterenavond keken we vanuit de bar naast het hotel naar Spanje-Italië. Naast ons een meisje. Ze supportert voor Italië. Hoopt dit keer op wat meer geluk, want ze zag achtereenvolgens haar favoriete teams Portugal, Nederland en Kroatië verliezen. Neutraal naar een wedstrijd kijken kan ze niet, ze kiest partij op basis van looks, want eigenlijk kan voetbal haar geen bal schelen. Ze is hier maar omdat haar vriend fan is. Ook Italië gaat eruit, hoeveel pech kan iemand hebben?

Ontgoochelden haar: Di Natale en De Rossi, de misser van Güiza tijdens de strafschoppenreeks is maar een magere troost. Ze zijn in goed gezelschap, eerder tijdens dit tornooi faalden ook Modric, Rakitic en Petric voor Kroatië tegen de Turken. In het lijstje van strafschopnemers die net op de cruciale momenten faalden, staan wat indrukwekkende namen: in 2004 onder meer Beckham, Cocu, RuiCosta en Zlatan, in 2000 Maldini en de Nederlanders Stam, Bosvelt en de Boer, in 1996 onder meer Southgate, Hierro en Seedorf en in 1992 … Marco van Basten.

Over de kunst van het strafschoppen nemen nog wat cijfers: een bal komt met gemiddeld een snelheid van zowat 100 km per uur op een doelman af. Een doelman moet eigenlijk vooraf kiezen, want hij heeft maar een kwartseconde tijd om te reageren. De meeste doelmannen kiezen een hoek, wijst onderzoek in Israël uit. Wetenschappers analyseerden 311 strafschoppen. In 94 procent van de gevallen ging de doelman naar de hoek. Je moet het durven, maar als je blijft staan, heb je als doelman volgens dat onderzoek 33 procent kans om een bal te stoppen. Ga je naar de linkerhoek, dan is de kans op een redding slechts 13 procent. In de rechterhoek is dat 14 procent…

UEFA maakt een eerste balans op van de heenronde. Verrassend: slechts 27 procent van de doelpunten tot de kwartfinale komen uit spelhervattingen (corners, vrije trappen, strafschoppen).

Moderne marketing: De firma Condomi brengt voorbehoedsmiddelen op de markt

met voor de gelegenheid aangepaste namen: buitenspel en uitwedstrijd. Kleur van het omhulsel: grasgroen.

In Wengen wordt gewandeld, de bergen in, het weer is prachtig. Eddy Snelders mist de laatste trein naar beneden, naar Wengen city, en besluit te voet af te dalen. Als hij vindt dat het toch redelijk steil begint te worden en er van een pad nog nauwelijks sprake is, merkt hij dat hij te voet bezig is aan de afdaling van de Lauberhorn, de langste en een van de gevaarlijkste afdalingen uit de wereldbeker ski …

Quote van de dag, van Toni Torlos: 390 minuten bleef Luca Toni, doelpuntenkoning van de Bundesliga, hier zonder goal. Op de persconferentie van de Duitsers zegt Miroslav Klose dat hij een sms’je van Toni kreeg met de melding: “De bal is nog steeds mijn beste vriend, alleen doet hij niet wat ik op dit moment wil …”

Dinsdag 24 juni

In Oostenrijk beginnen ze al aan de afbraakwerken van de stadions, nu de voorronde erop zit. Innsbruck en Klagenfurt kunnen niks aanvangen met voetbaltempels van 30.000 zitplaatsen en reduceren, zoals destijds ook in Charleroi gebeurde, nu al de capaciteit: Neu Tivoli (Innsbruck) behoudt nog 15.200 plaatsen, het Wörthersee Stadion in Klagenfurt telt straks amper 12.500 zitjes. In Salzburg zijn ze er nog niet uit of de capaciteit behouden blijft, de club probeert een terugval tot 18.000 (het vorige cijfer) te beletten, maar de overheid gaf nog geen groen licht. Radicaal, toch. In Zwitserland boet alleen het stadion van Zürich een beetje in aan capaciteit. Wie zei ook alweer dat zo’n tornooi een boost is voor de infrastructuur van een land? Niet in Oostenrijk alvast, toch één troost voor Belgen met plannen.

Woensdag 25 juni

Op de autoradio, op weg naar Bazel en de halve finale: Three Lions, met het themalied van de Engelsen tijdens het EK van 1996. Herbeleving van een kippenvelmoment, toen voetbalgekke Engelsen het oude Wembley met die hit lieten daveren.

Mi-mi-sol-mi-re-do-si. Het begin van Seven Nation Army, het liedje van de White Stripes, dat hier wordt gedraaid als de teams het veld op komen. Dit moet voor UEFA het enige punt zijn waar ze niet kan sturen: de officiële song van dit EK is een lied van Enrique Iglesias, Can you hear me?

Niet dus. Nauwelijks te horen.

Hoe politici zich laten inspireren door het EK: de Duitse groenen vinden het gegeven dat Balta en Altintop voor Turkije voetballen en niet voor Duitsland een falen van de Duitse integratiepolitiek. Altintop groeide op in Gelsenkirchen, Balta in Berlijn, maar beiden kozen voor Turkije.

Das Ziel unserer Reis ist Wien, staat te lezen op het spandoek dat de Duitsers voor de wedstrijd tegen de Turken ontvouwen. Na de wedstrijd ontpopt Lukas Podolski zich tot volksmenner, hij doet de Kurve met fans eerst zwijgen en dan ontploffen. Jens Lehmann heeft honger na de wedstrijd en loopt met in de hand een bord spaghetti zijn interviews te geven. De Duitse doelman wordt zo overstelpt met vragen dat de spaghetti koud is tegen dat hij de bus bereikt.

Hoe dieven zich laten inspireren door het EK: een bank in Laubach wordt overvallen door iemand met een pruik in de Duitse nationale kleuren en een t-shirt van de Mannschaft…

Donderdag 26 juni

Transfer naar Wenen, 891 km verder. Van de discipline in Zwitserland, het voortdurende geflits heeft op iedereen een verkeerskalmerende invloed, naar de hectische verkeersdrukte van Duitsland en Oostenrijk. Hoe dichter je bij Wenen komt, hoe meer nummerplaten uit Oost-Europa. Slowaken, Tsjechen, Roemenen, Polen, nu merk je pas hoe gesloten Zwitserland is. Op een verdwaalde Duitse, Nederlandse of Franse toerist na zagen we daar amper buitenlanders op de weg.

In de fanzone van Wenen een meisje met het volgende op haar t-shirt. Vooraan: “Ik wilde dat ik een voetbal was.” Achteraan: “Waarom? Dan liepen er ook honderden jongens achter me aan.” Tja.

Quote van de dag, van Daniel Güiza, in El País. De Spaanse krant heeft een rubriekje waarin ze spelers wat persoonlijke vraagjes stellen, genre Doorgevraagd, maar dan veel minder inventief. Toch deze, een mooie. Vraag: van wie kreeg je je eerste bal als cadeau. Antwoord van Güiza, spits van Mallorca: “Geen idee. Maar ik vermoed dat ik hem niet cadeau kreeg. Meer dan waarschijnlijk zal ik hem gepikt hebben…”

Hoe economen en sociologen zich laten inspireren door voetbal: na elke gewonnen voetbalwedstrijd gaat de levensvreugde van de Duitser de hoogte in. Wij Dat staat op de voorpagina van Die Welt, die het haalde bij Soep, het gerenommeerde Sozio-oekonomischen Panels. Voetbal roept volgens sociologen een halt toe aan de toegenomen individualisering van de maatschappij en zorgt ervoor dat mensen zich socialer

engageren.

Soep.

Vrijdag 27 juni

Duitsland-Spanje de finale. Voor de Duitsers de zesde op een EK, voor de Spanjaarden de derde. De hersteltraining van de Spanjaarden gebeurt in het Frans Horrstadion, de thuisbasis van Austria Wien, vlakbij de snelweg. Een doodlopend straatje in de Fischhoffgasse. Austria bouwt deze zomer haar ouderwetse stadionnetje verder uit, met een nieuwe tribune achter een van de doelen. Van de training van de Spanjaarden maken de bouwvakkers gebruik om een schaft van een klein uurtje te houden. Na de training een sterk staaltje Spaanse improvisatie. Xabi Alonso wordt voor de televisiecamera’s gesleurd. Hij gaat voor de reclameborden van de Spaanse voetbalbond staan, op zo’n 15 meter van de zijlijn en de tribune. De journalisten mogen het veld niet op, maar moeten hun vragen schreeuwen tot bij Alonso. Zachtjes fluistert de Liverpoolspeler zijn antwoorden terug. Fantastisch beeld, alleen de eerste rij kan wat horen. Rijen twee tot dertig moeten het stellen met liplezen. Als de Belgische voetbalbond zoiets zou organiseren, is het kot te klein, maar de Spanjaarden schikken zich in hun lot.

Exact 819 km verder geven ook de Duitsers hun persconferentie. Nog steeds in hun centro sportivo aan het Lago Maggiore. Zitten achter een mooi spreekgestoelte, de heren Bierhoff, Frings en Metzelder, die in de finale zijn ploegmaats van Real Madrid terugziet. Er zijn luidsprekers, er wordt strak geregisseerd, iedereen, tenminste zij die Duits spreken, kan volgen. Wie niet naar Tenero kan of het te ver vindt, kan alles volgen op ARD, dat live de persconferentie uitzendt. Ergens moet een verschil zijn…

Enrique Iglesias gezien. Zijn pronostiek voor de finale: 2-1 of 3-1 voor Spanje. Overigens vindt de man de vergelijking die Slaven Bilic maakte qua muziek tussen Duitsland en Rammstein volkomen terecht. En geeft hij toe dat de White Stripes zijn song qua populariteit ondersneeuwden. Maar “tegen voetballiederen kan je het als officieel EK-lied nooit winnen. Wie herinnert zich Nelly Furtado nog?”

Wij in elk geval niet … Blijkbaar zong zij in Portugal vier jaar terug wat.

Of hij zelf – zijn vader Julio verdedigde nog de clubkleuren van Real Madrid – kan voetballen? “Neen. Of liever: in Spanje was ik heel middelmatig, maar toen ik naar Amerika verhuisde, was ik plots héél goed.”

Alles is relatief.

Zaterdag 28 juni

Hoe het EK voor trainers een eindpunt is: groep A: exit Köbi Kuhn bij Zwitserland, exit Luiz Felipe Scolari bij Portugal, exit KarelBrückner bij Tsjechië. Groep B: exit Josef Hickersberger, Löw, Bilic en Beenhakker blijven. Groep C: exit Marco van Basten bij Nederland en ontslag Roberto Donadoni bij Italië. Hoe lang Raymond Domenech nog bij Frankrijk blijft, is veel Fransen een raadsel. Victor Piturca overleeft. Groep D: alleen een wijziging bij Spanje, waar LuisAragonés opstapt ( Del Bosque volgt hem op). Het nieuwe contract van GuusHiddink is nog niet getekend, Otto Rehhagel en Lars Lagerbäck blijven.

Uit Die Welt: 73,1 procent van de Duitsers geloven in de eindzege. Een staaltje van positief denken.

Zondag 29 juni

Am siebten Tage aß der Herr eine Weißwurst. Zijn laatste, in dit geval geen worst, maar een Sachertorte. We zijn nu eenmaal in Wenen, ook al hebben we niks van de stad gezien. Koning Voetbal regeerde hier intens over ons tijdsgebruik, intenser alvast dan de nagelaten werken van de door Wenen geadopteerde Tsjech Oscar Kokoschka of Sigmund Freud. Maar de taart smaakte …

Tiens, wat zou Freud gevonden hebben van die op elkaar springende, extatisch hun winst vierende voetballers en de tranen van de verliezers? Eén of andere late, niet verwerkte stoornis? Waarvan zou Fernando Torres vannacht hebben gedroomd?

Waar wij van droomden, weten we wel. Van … S

door peter t’kint en pierre danvoye – beelden: reporters