Belgian Cheetahs, Red Lions en Belgian Tornados: waar komen die bijnamen toch vandaan?

Deze week zijn op verschillende kampioenschappen de Red Lions, de Red Panthers, de Yellow Tigers, de Belgian Tornados én de Belgian Cheetahs actief. En dat zijn nog maar enkele van een rist bijnamen van onze nationale ploegen in tal van sporten. Wie heeft die bijnamentrend in gang gezet? En hoe werden ze gekozen?

1 mei 1906, na een klinkende 5-0 zege van België tegen Nederland bewierookt Piere Walckiers, uitgever van La Vie Sportive, het officiële blad van de Belgische voetbalbond, de prestatie van de nationale voetbalploeg. ‘5-0, dat is het brutale resultaat van deze nu al beruchte ontmoeting… De Nederlanders begonnen als torenhoog favoriet. Meer was er niet nodig om moed te geven aan de kleine Rode Duivels.’

Zeven jaar later, op 20 april 1913, nam de Belgische voetbalbond de bijnaam definitief over na een nieuwe zege tegen Nederland. De Rode Duivels werden in de decennia daarna een begrip.

Toch duurde het tot 1990 vooraleer een andere nationale ploeg van een ‘grote’ sport een bijnaam aannam. Ondervoorzitter van de Belgische basketbalbond, André Jansens, kwam op het idee om de mannenploeg de Belgian Lions te noemen. Niet toevallig, want de mascotte was een leeuw en het nationale basketbalteam werd gesponsord door twee merken met een leeuw in hun logo: Delhaize en Peugeot. Een andere sponsor was de BBL-bank. Daarbij paste perfect de langere naam Belgian Basketball Lions (en Banque Bruxelles Lambert), een idee van teammanager Leon Wandel.

Nog eens veertien jaar later, in de aanloop naar het EK van 2005, wilde ook de nationale ploeg in het vrouwenbasketbal een professioneler imago. Omdat de mannen de Lions werden genoemd, gingen de dames voor de Cats, symbolisch voor de snelheid en lenigheid van katten.

Het volgende jaar koos de Belgische mannenrugbyploeg voor de bijnaam Zwarte Duivels. Zwart zoals de befaamde All Blacks uit Nieuw-Zeeland, een van de beste nationale rugbyploegen. Al was er ook een historische connectie, want in 1914 vochten de (fietsende) Zwarte Duivels van het Belgische leger in de Slag bij Halen moedig tegen het oprukkende Duitse leger.

In de jaren erna raakten de bijnamen steeds meer ingeburgerd, ook in het hockey. Voor het EK van 2007, waar de nationale mannenploeg zich kwalificeerde voor de Olympische Spelen van Peking, werd de Red Lions geïntroduceerd, om het team herkenbaarder en commercieel aantrekkelijker te maken.

De roepnaam was het resultaat van een vergadering met de spelers en de staf. Uiteindelijk viel, zoals in het basketbal, de keuze op een (rode) leeuw, omdat die symbool staat voor strijdvaardigheid en de ploeg zich zo’n imago wilde aanmeten.

Vier jaar later, in 2011, kozen ook de vrouwelijke hockeyers een bijnaam, in de aanloop naar het EK. Het werd, analoog met de Red Lions, de Red Panthers, als symbool voor sluwheid en explosiviteit.

Oude Belgen

In juni 2013 was het de beurt aan de nationale mannen- en vrouwenploeg in het volleybal. Onder impuls van respectievelijk Stijn Dejonckheere en Hélène Rousseaux brainstormden de spelers en speelsters erover. De mannen vonden Red Dragons een mooie roepnaam, rode draken die kracht en vurigheid moesten uitstralen. De vrouwen kozen voor een andere kleur: geel (Yellow) en voor tijgers (Tigers).

Nog agressiever – niet toevallig, gezien de sport – was de bijnaam die de nieuwe nationale ploeg in het American football dat jaar kreeg: de Belgian Barbarians. De inspiratie werd gehaald bij de Belgische Galliërs, die moedig tegen de troepen van Julius Caesar streden. Het logo werd ook de kop van zo’n ‘Oude Belg’.

In september 2013 kregen ook de Rode Duivelinnen, zoals de voetbalsters van de nationale ploeg tot dan genoemd werden, een nieuwe naam: de Red Flames. Reclamebureau Boondoggle koos niet voor het zoveelste beest, maar voor vurige, rode vlammen. Het maakte ook deel uit van een campagne van de voetbalbond om het vrouwenvoetbal meer in de picture te zetten.

Een andere vrouwenploeg, die van het bobsleeën, kreeg enkele maanden later een nieuwe naam voor de Olympische Winterspelen van 2014. Siska Schoeters, ‘meter’ van het team, lanceerde op Studio Brussel een oproep bij de luisteraars om originele namen te lanceren, waaruit de atletes konden kiezen. Zij gingen ook niet voor een dierennaam, maar voor Bullets, kogels, omdat een bobslee daarop lijkt. Bovendien noemde pilote Elfje Willemsen haar ploeggenote Hanna Mariën een stier, bull in het Engels.

Snelste landzoogdier

Het volgende jaar, in juni 2014, werd een nieuwe oproep bij het grote publiek gelanceerd. De Belgische atletiekbond en Jacques Borlée, coach van de 4×400 meter aflossingsploeg, zochten naar aanleiding van de voorstelling van de nieuwe hoofdsponsor Crelan ook een aantrekkelijk klinkende roepnaam. Uit de 863 inzendingen koos een jury, met Luc Verzele, de ceo van Crelan, als voorzitter, voor de Belgian Tornados. ‘Een tornado staat voor natuurkracht, energie, versnelling en draait in het rond, net zoals de lopers op een piste’, legde hij uit.

Vier jaar later, nadat ook een vrouwelijke 4×400 meterploeg werd gevormd, kwam er een nieuwe bijnaam bij: de Belgian Cheetahs. De Belgian Tornadas was het alternatief, maar de vrouwen opteerden voor een eigen identiteit en weer een dierennaam. Niet toevallig die van het snelste landzoogdier ter wereld.

Sindsdien kregen zowat alle nationale ploegen hun eigen bijnaam. Veelal Engelse benamingen, behalve een deel van de laatste nieuwe bijnaam die het gemengde shorttrackteam begin dit jaar kreeg: de Belgian Icebørs, een verwijzing naar het Scandinavische isbjørn (ijsbeer). Al is er nog een andere reden: Icebør is de kledingsponsor van de Belgische schaatsfederatie.

Of hoe een bijnaam, 33 jaar nadat de Belgian Lions een verwijzing werden naar Delhaize en Peugeot, nog altijd een commercieel kantje kan hebben.