Hoe kunnen mentale processen een rol spelen bij topprestaties?
Die vraag intrigeerde de Nederlandse oud-international Hans van Breukelen, de doelman die in 1988 onder bondscoach Rinus Michels Europees kampioen werd. Hij ging daarvoor graven in zijn eigen herinneringen en kwam tot opvallende vaststellingen.
Zo komen we onder andere te weten dat Johan Cruijff in de ban was van rituelen. Precies een kwartier voor de aftrap ging de magiër zich omkleden en exact drie minuten voor de aftrap liet hij zich masseren. De verzorger van dienst moest dan de gevleugelde woorden ‘Johan, een goede wedstrijd’ uitspreken. De legendarische nummer 14 moest ook per se als laatste de kleedkamer uitgaan en daarbij een kauwgom in de mond steken, die hij op het veld uitspuwde en wegschopte. De richting waarin die wegsprong, bepaalde het resultaat. Van Breukelen verwijst daarvoor naar een psychologische term, namelijk ‘ankeren’, waarbij die rituelen zorgen voor de aanmaak van bepaalde stoffen in je hoofd, die de sporter voorbereiden op het leveren van een topprestatie.
“Voetbal is een denksport”, schrijft Van Breukelen, die ook zijn licht opstak bij onder anderen Louis van Gaal, Guus Hiddink, Clarence Seedorf, Ruud van Nistelrooy, Bert van Marwijk en Wesley Sneijder. Heel interessante materie. (FV)
‘Winnen, van talent naar topsporter’ van Hans van Breukelen werd uitgegeven door VBK België, telt 298 pagina’s en kost 19,95 euro.