Deze paradox houdt de rode magie van Ferrari levend: het is niet zomaar een sportteam, het is een religie

Voor de vierhonderd miljoen fans wereldwijd is Ferrari niet zomaar een sportteam, het is een religie. © Photo News
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack

Hoewel Scuderia Ferrari al 17 jaar geen formule 1-titel meer heeft gewonnen, blijft de aantrekkingskracht van de Italiaanse renstal ongeëvenaard.

Op zondag 7 september zal het Autodromo Nazionale di Monza weer vollopen voor de Gran Premio d’Italia. Monza is meer dan een race. Het is een jaarlijks ritueel voor tienduizenden Ferrarifans. De lange rechte stukken, het gecomprimeerde stadspark en het festivalgevoel rond de Parabolica en de Ascari-chicane leiden tot een klankkast waarin elk rood succes wordt versterkt. De tifosi of enthousiaste fans vormen er een menselijke geluidsmuur.

Voor Lewis Hamilton, die sinds 2025 het Ferrari-racepak draagt, zal zondag een droom werkelijkheid worden. ‘Ik keek naar Charles (Leclerc), Carlos (Sainz) en Sebastian (Vettel) door de jaren’, zei de Brit. ‘Zelfs toen ik won, waren de luidste kreten altijd voor Ferrari. Maar om er nu zelf deel van uit te maken, is een ervaring die ik me niet had kunnen voorstellen.’

Zelfs in het Britse Silverstone, waar Hamilton ook wordt aanbeden, of in Zandvoort, waar het oranjelegioen Max Verstappen elk jaar voortstuwt, haalt de intensiteit niet het niveau van de GP in Monza. Het is een pelgrimsoord waar emotionele loyaliteit zwaarder weegt dan de stand in het kampioenschap.

Hamilton kreeg al een voorproefje. Toen hij in januari 2025 zijn eerste testkilometers draaide in Maranello, de thuisbasis en een ander bedevaartsoord voor de Ferrari-tifosi, stond het publiek rijendik. Kort daarna verzamelden twintigduizend fans op de Piazza Castello in Milaan voor een demonstratie met Hamilton en ploegmaat Charles Leclerc.

De dag werd afgesloten met een krachtige versie van het Italiaanse volkslied, dat massaal werd meegezongen. Op Hamiltons gezicht verscheen een kinderlijke glimlach. Het typeert de magie van de Scuderia Ferrari: voor de naar schatting vierhonderd miljoen fans wereldwijd is het niet zomaar een sportteam, het is een religie.

Tifosi bij de start van de Emilia Romagna Grand Prix, op 18 mei 2025. © PA Images via Getty Images

Die religie lokt van oudsher ook kampioenen. Onder meer Juan Manuel Fangio, Niki Lauda, Alain Prost en Nigel Mansell stapten ooit in de rode bolide. Later volgden ook grootheden als Michael Schumacher, Fernando Alonso en Sebastian Vettel.

De lange sportieve droogte verandert daar niets aan. Sinds 2007 (rijderstitel voor Kimi Räikkönen) en 2008 (constructeurstitel) wachten de tifosi al zeventien jaar op nieuw succes. Toch maakte ook de meest succesvolle F1-coureur ooit, Lewis Hamilton, begin dit jaar de overstap naar de Scuderia.

Na zeven wereldtitels en 105 GP-zeges had hij niets meer te bewijzen. Zijn band met Mercedes en teambaas Toto Wolff was uitstekend. Maar begin 2024 lichtte de Brit een contractclausule en tekende hij voor Ferrari. ‘Het was een droom die ik al sinds mijn kindertijd koesterde.’

Visuele aantrekkingskracht

Een tweede pijler van de magie van Ferrari is een visuele taal die de grenzen van sport overstijgt. Het embleem van het steigerende paard (cavallino rampante) op een gele achtergrond met de strepen van de Italiaanse vlag is wereldwijd een van de meest herkenbare logo’s.

Net zo symbolisch is de kleur. ‘Als je een kind vraagt een auto te tekenen, zal die zeker rood zijn’, zei Enzo Ferrari, de oprichter van de Scuderia. Geen team, zelfs geen automerk, is zo synoniem met één kleur. Die rode tint is meer dan verf. Het is een symbool dat diepe emoties en passie oproept. Zelfs nu de titels uitblijven, blijft het rood een teken van hoop.

De aantrekkingskracht reikt ook ver voorbij het circuit en levert het automerk Ferrari zakelijk succes op, dankzij een businessmodel dat gebouwd is op schaarste. In 2024 verkocht Ferrari 13.752 auto’s met een gemiddelde prijs van 480.000 euro. Ter vergelijking: Mercedes produceert er jaarlijks twee miljoen. Die bewuste beperking houdt vraag en begeerte structureel hoog.

De cijfers staven dat model. In 2024 haalde Ferrari een omzet van 6,6 miljard euro, 12 procent meer dan het jaar ervoor, en een nettowinst van anderhalf miljard euro.

Ook de Scuderia Ferrari kent op financieel vlak zijn gelijke niet. Volgens Sportico, een Amerikaanse sportbusinesssite, was Ferrari in november 2024 het meest waardevolle F1-team: 4,35 miljard euro. Mercedes volgde in de ranking met 3,6 miljard, Red Bull met 3,2 miljard. Het gemiddelde voor de tien F1-teams lag op 2,1 miljard. Die berekening was gebaseerd op jaarcijfers en commerciële contracten tot medio 2024. De komst van Lewis Hamilton was dus nog niet volledig ingecalculeerd.

Toch bleek dat meteen een voltreffer. De beurs reageerde direct: na de aankondiging van zijn transfer in februari 2024 steeg de aandelenkoers van Ferrari op de New York Stock Exchange met 12 procent. Voor het team leverde zijn overstap naar schatting 58 miljoen euro extra sponsorinkomsten op. Hewlett-Packard, de Amerikaanse IT-reus, werd titelsponsor met een geschatte deal van 73 tot 82 miljoen euro.

Het imago van Hamilton, die naast een F1-legende ook een influencer op het vlak van mode is, sluit perfect aan bij het luxemerk Ferrari. Zijn contract zou 91 miljoen euro per jaar bedragen, plus ruim 360 miljoen euro voor projecten buiten het circuit. Maar dat geld verdient het team ruimschoots terug.

Eerder dit jaar kon Lewis Hamilton als kersverse Ferrari-coureur nog glimlachen. Nu voelt hij vooral de druk. © Formula 1 via Getty Images

Erfgoedbonus

Ook de lange geschiedenis van de Scuderia heeft financiële voordelen: Ferrari is het enige team dat onafgebroken sinds 1950 in de formule 1 racet. Dat uitzonderlijke trackrecord wordt beloond met een ‘erfgoedbonus’: een jaarlijkse betaling die volgens schattingen tussen 55 en 76 miljoen euro ligt. Het bedrag hangt af van de totale F1-inkomsten.

Volgens sommige bronnen bestaat er een escalatiemechanisme dat het percentage verhoogt zodra de inkomsten stijgen. Vanaf 2026 wordt de bonus wel geplafonneerd op vijf procent.

De erfgoedbonus vindt zijn oorsprong in de Concorde-overeenkomst van 1981, die de commerciële verdeling regelde tussen teams, de Internationale Autosportfederatie (FIA) en de formule 1.

Critici stellen dat de bonus een vorm van concurrentievervalsing is. Kleinere teams, zoals Williams en Haas, hekelen dat systeem. Zij wijzen erop dat Ferrari daardoor meer financiële ruimte heeft om coureurs en sponsors aan te trekken, zelfs in sportief mindere jaren.

Toch is er ook een ander perspectief. Voorstanders zeggen dat zonder Ferrari’s mythische aantrekkingskracht de formule 1 minder waard zou zijn. Tv-rechten zouden minder opbrengen, sponsors zouden minder betalen en kijkcijfers zouden dalen. In die redenering is de bonus geen onrechtvaardigheid maar een investering in de merkwaarde van de hele sport.

Sociale media en merkbeleving

Ook opvallend in het businessmodel van Ferrari: het geeft geen geld uit aan traditionele reclame. Promotie in kranten of magazines gebeurt hoogstens door lokale dealers. In plaats daarvan investeert het honderden miljoenen in de Scuderia. De filosofie: de uitstraling van het F1-team verkoopt het merk.

Ferrari zet ook vol in op sociale media. Ook daarin voert het F1-team de rankings aan. In de eerste helft van 2025 genereerde Ferrari volgens onderzoeksbureau Relo Metrics over elf grands prix 197 miljoen interacties. Dat leverde ongeveer 67 miljoen euro aan sponsorwaarde op. Daarmee liet het McLaren (57 miljoen), Red Bull (46 miljoen) en Mercedes (36 miljoen) ver achter zich.

Achter die cijfers schuilt een doordachte strategie. Ferrari zet in op visuele storytelling met hoogwaardige video’s en foto’s die de schoonheid, snelheid en het erfgoed van de auto’s in beeld brengen. De content benadrukt exclusiviteit en prestige, met campagnes die wereldwijd én regionaal aanslaan. Telkens keert het terug naar zijn kern: het racende erfgoed van de formule 1 en het Italiaanse vakmanschap.

Daarnaast bouwt Ferrari actief aan een gemeenschap door fans te betrekken bij Q&A’s met coureurs, wedstrijden en exclusieve achter-de-schermencontent. Om de merkervaring consistent te houden, zorgt Ferrari ervoor dat fans dezelfde beleving krijgen. Of ze nu in Milaan op een evenement staan of online volgen, de ervaring is dezelfde.

Tijdens races en presentaties worden berichten en foto’s van Instagram en X samengebracht op grote schermen en websites. Zo kunnen supporters live volgen hoe de wereld reageert. Het versterkt het gevoel van een gedeelde, wereldwijde community. Het merk werkt ook samen met zorgvuldig gekozen influencers en ambassadeurs van luxemerken. Zo bereikt Ferrari doelgroepen buiten de autosport.

Ferrari geeft geen geld uit aan traditionele reclame. In plaats daarvan investeert het honderden miljoenen in zijn raceteam.

Ook op dat vlak gaf Hamiltons transfer een extra zetje. In de 24 uur na de aankondiging kreeg Ferrari er ruim 230.000 Instagramvolgers bij. Dat creëerde 500 miljoen impressies en bijna 12 miljoen euro aan geschatte sociale-mediawaarde. Anderhalf jaar later heeft het team 5,5 miljoen volgers op Instagram extra. Bij Hamilton staat de teller intussen op goed 40 miljoen, vier miljoen meer dan in februari 2024.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

De druk van het rode pak

De magie van Ferrari heeft echter ook een schaduwzijde. Rijden in rood betekent bewondering én meedogenloze verwachtingen. Fernando Alonso, die tussen 2010 en 2014 voor de renstal racete maar geen titels veroverde, zei in februari 2025: ‘Ferrari is een bijzonder team, en het is specialer als je wint. Het probleem is dat je móét winnen.’

Hamilton ervaart dat intussen ook. Na zijn veelbesproken transfer was de euforie groot, maar sportief beleefde de inmiddels 40-jarige Brit een moeizame start: in de voorbije vijftien grands prix behaalde hij geen enkele podiumplaats. Zijn zege in de sprintrace in China was een eenzaam hoogtepunt.

Zijn crash en opgave in de GP van Nederland eind augustus – zijn slechtste resultaat van 2025 – illustreerde hoe genadeloos de druk is. De Italiaanse pers hekelde zijn fouten en de tifosi lieten hun ongenoegen horen. Voor Hamilton is het contrast tussen zijn glimlach tijdens het Italiaanse volkslied in januari en zijn gemoed na een zoveelste teleurstellende race scherper dan ooit.

Giovanni Palazzi, ceo van het Italiaanse adviesbureau StageUp dat gespecialiseerd is in sport, verwoordde treffend het spanningsveld: ‘Hamiltons charisma creëerde een onweerstaanbare combinatie voor fans en merken. Maar als de slechte resultaten blijven aanhouden, kan de legende lijden. Dat beïnvloedt het enthousiasme en commerciële opbrengsten.’

Iedereen fan

De magie van Ferrari bundelt vijf pijlers – een vurige fanbasis, uniek historisch erfgoed, de iconische rode kleur, een exclusief businessmodel en digitale dominantie – tot een merk dat de formule 1 overstijgt. Tegelijk legt dat een druk op coureurs en team die zwaarder is dan bij om het even welk team. Die paradox houdt de legende levend.

En zo rijdt de Scuderia, ondanks zeventien jaar zonder titel, nog altijd voorop in waarde, aantrekkingskracht en sponsorimpact op sociale media. Of zoals viervoudig wereldkampioen en ex-rijder Sebastian Vettel ooit zei: ‘Iedereen is een Ferrari-fan, zelfs als ze dat niet zijn.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Expertise