Wie Limburgse mijnen zegt, zegt André Dumont. In 2022 zette Het Belang van Limburg hem in een podcastreeks over de tien grootste Limburgers op de zesde plaats. En dat voor een Luikenaar die nooit in de provincie heeft gewoond. Wie was de man die de kolenkoorts veroorzaakte? Negen historische feiten over de Leuvense professor.
Kennis kent geen einde: 600 jaar Wonderzoek
KU Leuven viert 600 jaar en Knack feest mee: een heel jaar lang vind je regelmatig op knack.be een artikel over een thema waarrond onderzoekers van KU Leuven sterk wetenschappelijk werk leverden.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
1. Doet de naam André Dumont een belletje rinkelen? Kan kloppen. In Hasselt, Genk en As zijn straten naar hem vernoemd. Ook een ziekenhuis, stadion en woonwijk kregen ooit zijn naam. In As, in Genk én op het Hogeschoolplein in Leuven kreeg hij een standbeeld. En dat gelijknamige standbeeld in Luik? Instinker: da’s er eentje van André Dumont senior.
2. In 1866 wil André Dumont junior mijnbouw studeren. In plaats van zich in te schrijven aan de universiteit van Luik, waar zijn overleden vader professor geologie en later ook rector was, kiest hij voor de net opgerichte Écoles des Mines et des Arts et Manufactures in Leuven. Een aparte faculteit voor de ingenieursopleiding bestond op dat moment nog niet. Vier jaar later schenkt hij de collectie gesteenten van zijn vader – 800 stuks – aan zijn alma mater, en gaat hij als ingenieur aan de slag in een mijn in Henegouwen.
3. Later wordt hij assistent, en weer wat later professor. Hij zal uiteindelijk 35 jaar lang lesgeven aan de Leuvense universiteit.
Elke avond trekt hij naar het Maria-Theresiacollege om er zijn bordtekeningen te prepareren. Die moeten zijn studenten wegwijs maken in nieuwe mijnbouwtechnieken uit het buitenland. Met die technieken kunnen mijnwerkers dieper boren, en ook in allerlei soorten lagen, van harde steen tot mul zand.
4. Bij de grote overstroming van Leuven in 1891 loopt Dumont een longontsteking op. Hij blijft ook daarna nog kampen met een zwakke gezondheid – uiteindelijk zal het ook een longontsteking zijn die hem fataal wordt. Om op krachten te komen trekt hij tijdens de zomer geregeld naar Spa.
5. De vaderlijke Dumont – hij heeft zelf negen kinderen – is erg populair bij zijn studenten. Ook bij zijn oud-studenten trouwens, die hem dankbaar zijn voor zijn inspanningen om hen een gepaste betrekking te bezorgen. Het zijn zij die de nodige fondsen bijeenbrengen voor een proefboring in Elen, in Limburg. Als die niet het gewenste resultaat oplevert, laat Dumont de moed niet zakken. In mei 1901 richt hij een nieuwe nv op. Deze keer wil hij boren in het hart van Limburg. Vanwege de grindlagen zal dat geen sinecure worden. Maar dreigende concurrentie vraagt om snelle actie. Ze verzamelen het materiaal in Elen en met de trein reist het gezelschap zuidwaarts, om uit te stappen in het eerstvolgende station: As.
6. Op 2 augustus 1901 krijgt Dumont, op dat moment met zijn vrouw in Spa voor een gezondheidskuur, per telegram bericht uit As. De voorbije nacht is daar, op 541 meter diepte, steenkool aangetroffen. Het nieuws moet nog even worden stilgehouden, tot een mijnopzichter de vondst officieel kan komen vaststellen. Maar wanneer Dumont van Spa naar As afreist, lukt het hem niet te zwijgen. Het bericht lekt snel uit in de pers. Er volgt een heuse ‘coal rush’ in Limburg.
7. De kolenkoorts in Limburg leidt tot de oprichting van 8 mijnsites. Dumont wordt afgevaardigd beheerder van de mijn die zijn naam draagt – niet in As, dat een landbouwgemeente wil blijven, maar in Waterschei. Met in zijn herinnering de ellendige leefomstandigheden van de kompels in Henegouwen zorgt Dumont er na de Eerste Wereldoorlog mee voor dat de mijnwerkers comfortabel worden gehuisvest.
8. André Dumont zal niet meer meemaken dat zijn mijn operationeel is: dat gebeurt pas na de Eerste Wereldoorlog, in 1924. Dumont is dan al vier jaar overleden.
9. Op 12 november 1922 wordt een levensgroot bronzen standbeeld van André Dumont onthuld op het Hogeschoolplein, vlak bij de Maria Theresia-aula waar hij jarenlang les gaf. Nog heel wat lustrumvieringen lang leggen oud-studenten een krans neer bij dat standbeeld om hem te eren. Wist je dat André Dumont medestichter van de alumnivereniging van de ingenieurs was?
Meer lezen?
stories.kuleuven.be/nl/verhalen/de-leuvense-prof-die-de-limburgse-steenkool-vond
