Adrianus was jarenlang de rechterhand van keizer Karel V. Tot de professor uit Leuven verkozen werd tot paus.
Kennis kent geen einde: 600 jaar Wonderzoek
KU Leuven viert 600 jaar en Knack feest mee: een heel jaar lang vind je regelmatig op knack.be een artikel over een thema waarrond onderzoekers van KU Leuven sterk wetenschappelijk werk leverden.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
1. Adrianus wordt op 2 maart 1459 geboren in Utrecht. De schrijnwerkerszoon laat zich al vroeg opmerken door zijn intelligentie, en trekt in 1476 naar de universiteit in Leuven. Daar zal hij meer dan veertig jaar blijven – de gelukkigste jaren uit zijn loopbaan. Hij wordt een internationaal geroemd theoloog. Wist je dat Margaretha van York, de weduwe van Karel de Stoute, zijn doctoraatsplechtigheid betaalde omdat ze zo onder de indruk was van hem?
2. Leuven en Adrianus? Een match. Hij wordt kanunnik van de Sint-Pieterskerk en kapelaan van het Groot Begijnhof. Hij wordt ook twee keer rector, dan een functie voor een half jaar. En o ja, hij wordt ook deken van de Sint-Pieterskerk, vicekanselier van de universiteit en de hoogste geestelijke van de stad. Die functie is niet zonder gevaar, zo blijkt. Wanneer Adrianus een Leuvense kanunnik aanmaant om een eind te maken aan zijn verhouding, moet hij dat bijna met zijn leven bekopen. De kanunnik – of zijn maîtresse – probeert hem te vergiftigen. Adrianus wordt op het nippertje gered door zijn heelmeester.
3. Margaretha van Oostenrijk stelt Adrianus in 1507 aan als leermeester van keizer Karel V. Adrianus geeft de zevenjarige Karel lessen Latijn en godsdienst en houdt er een levenslange vertrouwensband aan over.
4. In 1512 benoemt Karel zijn leraar tot raadsheer. Als Karel later koning wordt van Spanje, is het Adrianus die in de praktijk de regering leidt. Karel zorgt ervoor dat Adrianus in ijltempo de kerkelijke – en dus politieke – ladder kan beklimmen. In twee jaar tijd wordt hij bisschop, grootinquisiteur én kardinaal. Als koning Karel keizer wordt, blijft Adrianus eenzaam achter in Spanje als regent. Hij vraagt meermaals om zijn ontslag, maar keizer Karel negeert zijn verzoeken.
5. In 1522 wordt hij verkozen tot paus Adrianus VI. Hij zal de laatste niet-Italiaanse paus zijn tot de verkiezing van de Pool Karol Józef Wojtyla in 1978 en geldt nog steeds als de enige Nederlandse paus in de geschiedenis. Bepaald populair is hij niet. Bij zijn aankomst in Rome treft hij een lege schatkist aan. Het gevolg van de spilzucht van zijn voorganger Leo X, wiens pontificaat één groot feest was geweest. Adrianus moet bezuinigen en wil komaf maken met de excessen in de kerk. Iets wat hem door de kardinalen en door de bevolking – die gewend was geraakt aan de vele feesten – niet in dank wordt afgenomen.
6. Als eerste probeert hij een antwoord te bieden op Maarten Luther, die de misstanden in de Kerk aanklaagt en wiens visie op dat moment steeds meer bijval oogst. Adrianus veroordeelt Luthers stellingen, maar geeft toe dat er een en ander verkeerd is gelopen en dat er hervormingen nodig zijn. Het is de eerste maal in de geschiedenis dat een paus fouten in de Kerk erkent. Luther zelf is niet onder de indruk. Hij noemt Adrianus ‘een magister noster van Leuven, waar zelfs ezels de kans hebben om het doctoraat te verwerven’.
7. Anderhalf jaar na zijn aanstelling wordt hij ziek en op 14 september 1523 overlijdt hij in Rome. In zijn testament schenkt hij zijn huis aan het Hogeschoolplein aan de universiteit om er arme studenten te huisvesten. Het Pauscollege is tot op vandaag een studentenresidentie en Adrianus’ wapenschild vind je steeds boven de toegangspoort.
Meer lezen?
stories.kuleuven.be/nl/verhalen/adrianus-vi-de-prof-die-paus-werd
