Botulisme doodt om dezelfde reden waarom mensen botox, een afgeleide ervan, inspuiten: het verlamt de spieren.
De Amerikaanse student Otto Warmbier, die onlangs na zeventien maanden gevangenschap in Noord-Korea werd vrijgelaten, is overleden. De jongeman leed aan ernstige hersenschade toen hij naar de VS terugkeerde, en verkeerde in een comateuze toestand. Volgens Noord-Korea had hij botulisme, maar Amerikaanse artsen trekken dat in twijfel. Maar wat is botulisme eigenlijk?
Botulinetoxine is een van de meest krachtige giffen op aarde. Minder dan een miljoenste van een gram in de bloedstroom is al fataal. Een hoeveelheid van slechts 100 gram is genoeg om de hele wereldbevolking te doden. Maar botulinetoxine is tegelijk een van de meest lucratieve giffen, want in de beauty-industrie is het gif beter bekend als botox.
Botulinetoxine is een van de meest krachtige giffen op aarde. Minder dan een miljoenste van een gram in de bloedstroom is al fataal.
Botulinetoxine zorgt er voor dat neuronen in het lichaam niet meer met elkaar kunnen communiceren, vooral diegene die de spieren controleren. Wanneer je je armen en benen beweegt, gebruiken de neuronen in de spieren neurotransmitters, waaronder acetylcholine, om signalen te zenden. Acetylcholine is in de hersenen ook verantwoordelijk voor alertheid, geheugen en de vecht-of-vluchtreactie van het zenuwstelsel.
Door acetylcholine te blokkeren kan het lichaam zijn basisfuncties niet meer uitvoeren en kunnen mensen met botox hun voorhoofd niet meer fronsen. Je brein wil wel, maar de spieren in het voorhoofd krijgen de boodschap niet door. Op lokaal vlak is zo’n injectie niet schadelijk, maar als het gif in de darmen terechtkomt en zich op die manier verspreidt over het lichaam, kan het fataal zijn. Het begint met hangende oogleden, moeilijk praten en slikken en zwakke spieren. Als de hoeveelheid gif voldoende groot is, zet de verlamming in. Uiteindelijk vallen ook de spieren die betrokken zijn bij het ademen weg en stikt het slachtoffer.
Botulisme is echter niet meer courant sinds de voedselhygiëne in het midden van de 20e eeuw sterk verbeterd is. De Clostridium botulinum, de bacterie die botulinetoxine produceert, komt kan uiterst zeldzame gevallen in vacuüm verzegelde blikken voedingswaren zitten indien de blikken niet voldoende gesteriliseerd zijn. De bacterie gedijt namelijk in zuurstof- en zuurarme omgevingen. Daarom is het ook van essentieel belang dat je uiterst zorgzaam tewerk gaat bij het zelf inmaken van groenten en het fermenteren van niet-zure voedingswaren en het zelf roken van vlees en vis. Kies eerder voor invriezen als bewaartechniek.
Van de Clostridium botulinum zelf ga je niet dood, maar wel van de toxine die een kolonie ervan produceert. Je hebt de bacterie wellicht zelfs al in je lichaam gehad als je bijvoorbeeld graag honing, waar sporen ervan voorkomen, eet. Toch raden dokters aan om kinderen onder de 1 jaar geen honing te geven, want hun immuunsysteem is nog niet sterk genoeg om de spore te doden, waardoor ze tot in hun niet helemaal ontwikkelde darmpjes raakt waar ze botulinetoxine kan produceren (Zuigelingenbotulisme).
Botulisme kan evenwel behandeld worden. Er zijn twee antigiffen die verhinderen dat het gif verder zijn werk doet. De veroorzaakte schade kan echter niet worden teruggedraaid, maar de verlamming verbetert wel met de jaren.
Een gouden raad: eet geen voedsel dat door iemand thuis werd ingemaakt als je niet zeker bent dat alles goed gedesinfecteerd werd. Eet geen voedsel uit blik dat deuken vertoont want dat is een teken dat de etenswaren bedorven zijn en dat kan weleens de schuld van de Clostridium botulinum zijn.
Meer info: Antigifcentrum
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
