Om de strijd tegen de klimaatverandering te beoordelen wordt meestal naar het verbruik van fossiele brandstoffen gekeken. Voor het nieuwe "Production Gap Report" kijkt het milieuagentschap van de VN naar een veel minder belicht aspect: de hoeveelheid fossiele brandstoffen die regeringen over de hele wereld tegen 2030 willen produceren.
Ook daar zijn de cijfers allesbehalve geruststellend. Landen plannen een vele hogere productie dan acceptabel is volgens de afspraken die in Parijs zijn gemaakt. De wereld is op weg om 120 procent meer fossiele brandstoffen te produceren dan mogelijk is binnen de 1,5 gradendoelstelling. Zelfs in een 2-gradenscenario is de geplande productie 50 procent te hoog.
280 procent meer steenkool dan toegelaten
Vooral voor steenkool is de kloof enorm: wereldwijd willen regeringen 280 procent meer steenkool produceren dan de 1,5 gradendoelstelling toelaat. De overinvesteringen in fossiele brandstofproductie maken het in 2030 nog moeilijker om de klimaatdoelen te halen, stelt Unep.
'Tijdens het laatste decennium is de klimaatconversatie verschoven', zegt Michael Lazarus, directeur van het Stockholm Environment Institute (SEI) en een van de auteurs van het rapport. 'Er is steeds meer aandacht voor de rol die de ongebreidelde productiegroei van fossiele brandstoffen speelt in het ondermijnen van klimaatactie. Dit rapport toont voor het eerst aan hoe groot de kloof is.'
Opvallend is dat het Klimaatakkoord van Parijs geen enkele invloed gehad lijkt te hebben op de productieniveaus: die liggen exact in lijn met wat tien jaar geleden werd voorspeld in een "business as usual" scenario in eerdere rapporten van de VN.
'Dit belangrijke rapport toont aan dat de productie die gepland en voorspeld wordt door regeringen op een gevaarlijke manier afwijkt van de doelstellingen in het Klimaatakkoord van Parijs', zegt de invloedrijke Britse econoom Nicolas Stern in een reactie. 'Het illustreert op hoeveel manieren regeringen de uitbreiding van die productie subsidiëren of op andere manieren stimuleren. Regeringen zouden juist beleid moeten voeren dat de productie zo snel mogelijk doet pieken en daarna snel afbouwt.'
Ze hebben daarvoor veel middelen ter beschikking, stelt het rapport. Zo kunnen ze verkenningen en extractie beperken, subsidies afbouwen en toekomstige productieplannen in overeenstemming brengen met de klimaatdoelen.
Het rapport benadrukt dat die transitie op een rechtvaardige manier moet gebeuren. 'Het is van groot belang dat niemand achterblijft bij die sociale en economische verandering', zegt medeauteur Cleo Verkuijl. 'Een goede planning van de transitie kan helpen een consensus te vormen over een ambitieuzer klimaatbeleid.'
'Ondanks meer dan twee decennia van klimaatbeleid blijven de productieniveaus van fossiele brandstoffen hoger dan ooit', zegt Måns Nilsson, directeur van het SEI. 'Dit rapport toont aan dat de aanhoudende steun van de overheden voor steenkool, olie- en gaswinning een groot deel is van dat probleem. We zitten in een diepe kuil en we moeten stoppen met graven.'
