Pluto, de pineut der planeten

De eerste kleurenfoto van Pluto © NASA
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

‘Is er leven op Pluto?’, vroeg het Goede Doel zich in de jaren 80 in het liedje ‘België’ af. Morgen komen we het te weten wanneer we de eerste menselijke otmoeting met Pluto vieren. Een klein eerherstel voor een gedegradeerde planeet.

De Fransen zullen het niet graag horen, maar op hún nationale feestdag, zijn de ogen van de wereld gericht op de voormalige planeet Pluto. Voor het eerst zal een menselijk ruimtetuig het dichtst (op 12.500 kilometer) bij Pluto komen en de scherpste beelden ooit van de ex-planeet doorsturen. Je leest het goed: ex-planeet. Velen onder ons hebben op school nog over de negen planeten van ons zonnestelsel geleerd, maar in 2006 legde de Internationale Astronomische Unie (IAU) voor het eerst strenge omschrijvingen voor het begrip ‘planeet’ vast. Toen werd afgesproken dat alleen ronde objecten die hun eigen omgeving hebben ‘schoongeveegd’ planeten zijn. Dit betekent dat een object zwaar genoeg moet zijn om andere kleinere objecten in zijn buurt uit hun baan te slingeren. De populaire Pluto was na meer dan 70 jaar plots zijn bijzondere status kwijt en werd gedegradeerd tot dwergplaneet.

Mickey Mouse

Het begon nochtans allemaal veelbelovend. Bij de ontdekking van Pluto in 1930 door Clyde Tombaugh was het publiek laaiend enthousiast. De nieuwe planeet kreeg zijn naam van een 11-jarig Brits meisje dat hem naar de Romeinse god van de onderwereld noemde. Walt Disney pikte snel een graantje mee door de hond van Mickey Mouse naar de nieuwe planeet te noemen.

Aanvankelijk werd nog geopperd dat Pluto zelfs groter was dan onze Aarde, maar dat bleek niet te kloppen. Pluto is zelfs kleiner dan onze maan. Ook de these dat Pluto het enige grote object was na Neptunus werd onderuit gehaald met de ontdekking van de andere ijzige objecten in de Kuipergordel. Pluto was slechts één van vele soortgelijke objecten in de Kuipergordel, waaronder ook Eris, dat even groot en even zwaar is als Pluto. Maar Pluto was wel de helderste.

Opnieuw een planeet?

Binnenkort zal Pluto dus nog meer geheimen prijsgeven wanneer de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA haar ruimtetuig New Horizons (met aan boord de as van Clyde Tombaugh) na een reis van meer dan negen jaar langs de planeet en zijn vijf manen laat passeren. De gegevens die New Horizons van Pluto zal verzamelen, zullen bijdragen tot het beter begrijpen van waar Pluto en zijn manen nu precies ‘inpassen’ tussen de andere planeten en asteroïden van ons zonnestelsel.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Want laat het duidelijk zijn: niet iedereen is het eens met de degradatie van Pluto tot dwergplaneet. Sommige astronomen vinden zelfs dat Pluto zijn vroegere status zelfs moet terugkrijgen, al is de kans dat dit gebeurt klein. Ondertussen kijken voor-en tegenstanders morgen samen reikhalzend uit naar het telefoontje van New Horizons naar het thuisfront.

En wat de vraag van het Goede Doel uit de jaren 80 betreft, daar kunnen we nu al een antwoord geven. Met een temperatuur van -233 graden Celsius is leven op de voormalige planeet zowat uitgesloten.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content