Nobelprijs Scheikunde voor de beeldvorming van biomoleculen

De Nobelprijs Scheikunde 2017 gaat naar Jacques Dubochet, Joachim Frank en Richard Henderson voor de ontwikkeling van cryo-elektronenmicroscopie die beeldvorming van biomoleculen vergemakkelijkt en verbetert.

De Nobelprijs Scheikunde van 2017 is toegekend aan de Zwitser Jacques Dubochet, Joachim Frank die in Duitsland is geboren maar Amerikaans staatsburger is geworden, en de Brit Richard Henderson, zo heeft de Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen woensdag bekendgemaakt. Zij krijgen de prijs voor de ontwikkeling van cryo-elektronenmicroscopie die driedimensionale beeldvorming van biomoleculen vergemakkelijkt en verbetert.

Officieel luidt het dat de prijs is toegekend voor het ‘ontwikkelen van cryo-elektronenmicroscopie voor het vaststellen met een hoge definitie van biomoleculen in een oplossing’.

Dankzij de nieuwe techniek kunnen wetenschappers biomoleculen midden hun beweging bevriezen en processen visualiseren die tevoren niet zichtbaar waren. De methode is van doorslaggevend belang voor het begrip van de basisbestanddelen van het leven en voor de ontwikkeling van geneesmiddelen, zegt de Academie.

Toepassingen waren er de jongste jaren bijvoorbeeld in beeldvorming van eiwitten die tot resistentie voor antibiotica leiden, en onderzoek naar het Zika-virus.

De prijs is dit jaar omgerekend 940.000 euro waard. De helft daarvan wordt verdeeld tussen Jacques Dubochet, geboren in 1942 in het Zwitserse Aigle en verbonden aan de Universiteit van Lausanne en Joachim Frank, in 1940 geboren in het Duitse Siegen en werkzaam aan de prestigieuze Columbia Universitit in New York. Richard Henderson, geboren in 1945 in het Schotse Edinburgh en verbonden aan het MRC Laboratorium voor Moleculaire Biologie in Cambridge, krijgt de andere helft.

De Nobelprijs voor Chemie is sinds 1901 109 keer toegekend aan 174 verschillende vorsers waarbij er 63 keer slechts één laureaat was. De Brit Frederick Sanger was de enige die twee keer primus inter pares was. Slechts vier vrouwen, onder wie Marie Curie, wonnen de prestigieuze onderscheiding. De enige Belgische winnaar was in 1977 Ilya Prigogine.

.