Knack Extra: 50 jaar de pil

De nieuwe Knack Extra: 50 jaar de pil ligt vanaf 5 maart in de winkel.

Door Rik Van Cauwelaert

De Engelse dichter Philip Larkin weet het in zijn bekende gedicht Annus Mirabilis heel precies: ‘Sexual intercourse began / in nineteen sixty-three/ (… )/between the end of the ­Chatterley ban / And the Beatles’ first LP.’

Tussen het opheffen van het publicatieverbod voor Lady Chatterley’s Lover in november 1960 en de eerste lp van de Beatles in 1964 is het allemaal begonnen.

Oud-strijders en grootinvaliden van mei 68 verkeren nog altijd in de waan dat zij, behoudens de onmiskenbare verkeers­belemmeringen als gevolg van hun talrijke demonstraties en de daarmee gepaard gaande acties van de ordediensten, een maatschappelijke revolutie hebben ontketend.

Het is een ongevaarlijke, goedaardige waan die bijgevolg niet meteen dient te worden bestreden.

Die grote maatschappelijke revolutie was wel degelijk jaren eerder ontketend, in een farmaceutisch labo, met de aanmaak van de anticonceptiepil. Een van de stille revolutionairen was de discrete Vlaamse gynaecoloog Ferdinand Peeters.

Amper twee jaar nadat de Amerikaanse Food and Drug ­Adminis­tration in 1960 haar fiat had gegeven voor de productie, waren in de Verenigde Staten al miljoenen vrouwen aan de pil. Nog eens drie jaar later kondigde het Amerikaanse Hooggerechtshof af dat de overheid zich niet had te bemoeien met het gebruik van contraceptiva door de gehuwde koppels.

En als de overheid er zich niet mee mocht inlaten, dan de kerken al evenmin.

Ook in Europa waren de gevolgen onmiddellijk verstrekkend – verstrekkender dan alleen de zogenaamde seksuele verlichting. De pil was, zoals K.U.Leuven-professor Koen Matthijs het verderop formuleert, een bijzonder krachtig emancipatorisch middel dat de machtsbalans tussen mannen en vrouwen – en zodoende ook de hele samenleving – ingrijpend veranderde.

Alleen ’t amoureuze tussen vrouwen en mannen blijft even delicaat als voorheen. Daar kan geen pil wat aan veranderen.