Klimaattop in Madrid sluit af met zwak compromisakkoord
De bijna 200 aanwezige landen hebben zondag de klimaatconferentie in Madrid afgesloten met een weinig ambitieus slotakkoord. Daarin werd overeengekomen om tegen de volgende klimaattop, volgend jaar in Glasgow, nieuwe, strengere klimaatbeloftes op tafel te leggen.
Over de handel in uitstootrechten kwam geen akkoord uit de bus. Die discussie over artikel 6 van het klimaatakkoord van Parijs (2015) werd naar de klimaattop van volgend jaar in Glasgow verwezen.
(Geen) akkoord
De landen onderstrepen in het slotakkoord de ‘hoogdringendheid’ om actie te ondernemen tegen de opwarming van de aarde. Het finale document van 200 pagina’s herinnert de landen eraan dat ze volgend jaar hun engagementen voor strengere klimaatdoelstellingen in 2030 zoveel als mogelijk moeten nakomen. Maar er is geen akkoord over de essentiële punten die nodig zijn om de klimaatproblematiek aan te pakken.
De oproepen van de milieuorganisaties bleven onbeantwoord. Zo was er opnieuw de discussie over de marktmechanismen voor de handel in emissies (artikel 6). Het gaat om zeer technische materie, die evenwel zeer belangrijk is.
Als het kader voor de handel in uitstootrechten te vaag of te laks is, kan dat het klimaatakkoord van Parijs op de helling zetten. De landen kwamen in de Franse hoofdstad overeen om de opwarming van de aarde te beperken tot 2 graden, in vergelijking met de pre-industriële periode, en indien mogelijk tot 1,5 graad.
Ondanks verlengingen en twee nachtelijke onderhandelingen was het onmogelijk om een slotpositie overeen te komen die voor iedereen aanvaardbaar is. Ook een jaar geleden in Katowice was dat al het geval.
‘Goede richting’
Brussels minister van Leefmilieu Alain Maron (Ecolo) geeft toe dat de landing van de klimaattop of COP25 in Madrid ‘moeilijk’ was. Toch is hij tevreden met de beslissing om het ambitieniveau van de landen tegenover de klimaaturgentie te verhogen met het oog op de top van volgend jaar, die in het Schotse Glasgow plaatsvindt.
Maron is ook tevreden dat de onderhandelingen over de uitstootrechten is doorverwezen naar de volgende klimaatconferentie van de Verenigde Naties. ‘Dat ligt in lijn met de oproep van de ambitieuze landen, zoals België, voor de goedkeuring van gemeenschappelijke regels die voorkomen dat het Akkoord van Parijs wordt begraven of bezoedeld. Liever geen akkoord dan een slecht akkoord, was het standpunt van de EU’, schrijft Maron op Twitter.
Zijn Waalse collega Philippe Henry geeft toe dat men in Madrid ‘het ergste vreesde’. Ook hij onthoudt de vraag om het ambitieniveau op te krikken. ‘We zullen er heel 2020 aan werken. Glasgow moet de tweede etappe van Parijs worden en geen achteruitgang. We komen er. Het is lang en traag, maar het is verplicht.’
Langste klimaattop
Het compromisakkoord kwam er na twee nachten van extra onderhandelingen.
De COP25-top van Madrid, die normaal gezien in Chili had moeten plaatsvinden, gaat zo de geschiedenis in als langste VN-klimaattop in de geschiedenis. De top was op 2 december van start gegaan en had vrijdag afgelopen moeten zijn. Maar de onderhandelingen bleven aanslepen en net als bij vele voorgaande klimaatconferenties waren verlengingen nodig om tot een akkoord te komen.
‘Grote kans gemist’
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Antonio Guterres, reageert ‘ontgoocheld’ op de resultaten van de VN-klimaatconferentie in Madrid. ‘De internationale gemeenschap heeft een grote kans gemist om hogere ambities te tonen rond vermindering, aanpassing en financiering om de klimaatcrisis aan te pakken’, zegt Guterres zondag via Twitter. ‘Maar we mogen nooit opgeven en ik geef nooit op.’
De VN-baas wil naar eigen zeggen ‘meer dan ooit van 2020 het jaar maken waarin alle landen toezeggen om te doen wat volgens wetenschappers nodig is om de wereld koolstofneutraal te maken in 2050 en om de opwarming te beperken tot 1,5 graad’.
WWF veroordeelt ‘gijzeling’ door grootste klimaatvervuilers
Het Wereldnatuurfonds (WWF) betreurt dat de klimaattop in Madrid zondagochtend geëindigd is met grote uitstoters, zoals de VS, China, India, Japan, Brazilië en Saoedi-Arabië, ‘die hun verantwoordelijkheid ontkennen. ‘Ze blokkeerden de voortgang in Madrid’, zegt WWF. De Europese Unie was een lichtpunt, ook al blijft België in de staart van het Europese peloton hangen.
‘Met uitzondering van de Europese Unie toonden vooral de grootste uitstoters een volledig gebrek aan wil om op te treden tegen de aanstormende klimaatverandering. De landen zullen hun posities moeten rechtvaardigen tegenover de honderdduizenden jonge mensen die de voorbije maanden op straat kwamen en hun eigen bevolking’, zegt WWF in een communiqué.
De keuze van de EU voor klimaatneutraliteit tegen 2050 noemt WWF ‘een van de weinig lichtpunten’.
België blijft in de staart van het Europese peloton hangen. Gelukkig sloot ons land zich uiteindelijk toch aan bij de verklaring van San José (die voorgesteld werd door Costa Rica, nvdr), die respect voor het akkoord van Parijs en hoge ambities op wereldniveau vraagt. Ons land heeft werk aan de winkel om het akkoord van Parijs na te leven.
WWF vraagt dat Vlaanderen constructief samenwerkt met de andere regio’s om tot een doeltreffend klimaatbeleid te komen. “De Waalse en Brusselse regeringen hebben begrepen dat we vooruit moeten met ons klimaatbeleid. We hopen dat de Vlaamse regering zich daar alsnog bij aansluit.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier