Kan het kweken van aardappelen op de planeet Mars een oplossing zijn voor de gevolgen van de klimaatverandering op onze eigen planeet?
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft samen met het Internationale Aardappelcentrum (CIP) in Peru een experiment opgestart om na te gaan of toekomstige astronauten op Mars aardappelen zouden kunnen kweken om te overleven, net zoals in de sciencefictionfilm The Martian.
Astrobioloog en leider van het experiment Julio Valdivia-Silva, gelooft dat The Martian in werkelijkheid perfect mogelijk is. De technologie groeit immers exponentieel en dat op een moment dat we steeds meer te weten komen over Mars, zo zegt hij aan The Guardian.
Uitdaging
Valdivia-Silva en zijn team hebben nu op Aarde de omstandigheden van Mars nagebootst. Ze gebruiken daarvoor grond afkomstig van de Pampas de la Joya-woestijn, een stuk van de Atacama-woestijn in het zuiden van Peru en een van ’s werelds droogste en meest voedselarme ecosystemen.
De aardappel is een uitstekend gewas voor dit experiment. Het nederige patatje heeft onnoemelijk veel varianten en groeit tot 4,700 meter boven de zeespiegel. Het is bestand tegen grote droogte, extreme hitte en koude, zoutgehalte en UV-straling. Daarnaast is de groente erg voedzaam en een rijke bron van vitamine C, zink, ijzer, proteïnen en koolhydraten.
Toch biedt de rode planeet een heel nieuwe uitdaging. Temperaturen schommelen er tussen de 20°C op de evenaar in de zomer en -135°C aan de polen. De atmosfeer bestaat uit 95 procent koolstofdioxide, 3 procent stikstof en slechts 0,13 procent zuurstof en er is bovendien geen grondwater.
Een andere uitdaging is het feit dat de zwaartekracht van Mars slechts een derde van die van de Aarde bedraagt. Dat kan natuurlijk niet getest worden op Aarde, maar de aardappel heeft dan weer het voordeel dat ze ondergronds groeit.
Eerst de aardappel, dan de mens
Ondanks deze moeilijkheden geloven de wetenschappers van het experiment dat er een variant kan worden gevonden die op Mars zou kunnen groeien. ‘De aardappel zal mogelijk eerder Mars veroveren dan de mens’, zo voorspelt Jan Kreuze, hoofdviroloog van het CIP inThe Guardian.
Indien het experiment succesvol is, kunnen de geselecteerde varianten ingevroren naar Mars gestuurd worden, waar robots ze verder kunnen kweken in afwachting van toekomstige bemande missies.
Ook voor onze planeet is dit aardappelexperiment niet oninteressant. Als de aardappel op Mars kan groeien, dan kan ze ook de hardste omstandigheden op planeet Aarde doorstaan. Voor Kreuze betekent dit onderzoek dan ook een kans om cruciale informatie te bekomen over de aardappel bij een steeds extremer wordend klimaat. Nu al zorgt klimaatverandering immers voor meer droogte en overstromingen en maakt het gewassen gevoeliger voor ziektes, vooral in regio’s waar armoede en ondervoeding al welig tieren.
‘Het belangrijkste doel is niet om aardappelen op Mars te kweken, maar wel hier op Aarde, vooral in ontwikkelingslanden’, besluit Kreuze.