Het lijkt er steeds meer op dat ons universum bijlange niet het enige is. Welkom in het multiversum.
Het concept van het multiversum is een van de meest besproken onderwerpen binnen de fysica. Sommigen geloven dat het een nieuwe stap is richting de ultieme kennis van de kosmische realiteit, anderen vinden het pure onzin. “Het concept kan fout zijn, maar ik vind het de moeite om het verder te onderzoeken”, zegt de fysicus en wiskundige Brian Greene in het nieuwsblad Newsweek.
Dun draadje
Het multiversum is niets nieuws in de kosmologie. Maar sinds kort volgt de wetenschap een nieuwe denkpiste die het bestaan ervan meer plausibel maakt dan eerder werd gedacht. De oorspronkelijke hypothese was gebaseerd op de continue uitbreiding van de ruimte. Een uitbreiding zonder meer zou echter betekenen dat er misschien wel miljarden universums zijn, maar met heel weinig diversiteit. Een beetje zoals een schoenwinkel met duizenden schoenen van slechts twee verschillende maten.
Daarom grepen wetenschappers onlangs terug naar een theorie uit de jaren ’60: de snaartheorie. Volgens die theorie bevat elk partikel een vibrerend draadje energie. En zoals elke trilling van een vioolsnaar een apart geluid voortbrengt, brengt elke trilling van een partikeldraadje een verschillend partikel voort. Deze theorie laat toe om het aantal verschillende universums te berekenen en het resultaat is spectaculair: het nauwelijks te vatten getal 10500. Op die manier zit de schoenwinkel echter wel bomvol en met een maat voor iedereen.
Onzekerheid
“Kunnen we nu bewijzen dat het multiversum echt bestaat? Misschien”, zegt Greene in zijn artikel. De snaartheorie is immers een hypothese en wetenschappers zijn nog niet in staat verder te kijken dan ons universum. Het kan echter volstaan om de hypothese te toetsen aan het eigen universum om te bewijzen dat ze correct is.
Het is echter perfect mogelijk dat wetenschappers binnenkort de snaartheorie ontkrachten. Zo’n ontwikkeling zou de hypothese van een multiversum kunnen ondermijnen. Greene geeft toe dat de huidige denkpiste niet zonder risico is, maar vindt het waard om ze verder te onderzoeken.
Intrede van het multiversum
Het multiversum deed zijn intrede in de kosmologie omdat kosmologen en fysici in de jaren ’90 iets ontdekt hadden dat hen versteld deed staan. Lange tijd gingen ze ervan uit dat de ruimte voortdurend groter werd, maar dat de snelheid van die expansie wel afnam door de zwaartekracht. Die theorie werd echter doorprikt. In plaats van te vertragen, bleek de uitbreiding van de ruimte te versnellen. Die ontdekking betekent zoveel als het idee van een bal die opgegooid wordt en in plaats van terug te keren, nog sneller omhoog vliegt.
Na verder onderzoek ontdekten de wetenschappers dat er ergens een soort donkere energie moest zijn die wegduwt, in plaats van aan te trekken. Niemand kon echter berekenen hoeveel energie er precies nodig was om de versnelde uitbreiding van de ruimte te verklaren. Fysici en wiskundigen bekwamen compleet verschillende resultaten. De wetenschappers stonden voor een raadsel.
Daarom introduceerden ze het concept van het multiversum. Als er verschillende universums zijn, is er misschien niet een hoeveelheid energie, maar zijn er verschillende hoeveelheden. Elk universum met een eigen kwantiteit donkere energie. “Zoals onze Melkweg niet uniek is, is ons universum dat misschien ook niet”, gelooft Greene. (GM)
