30.000 jaar oud reuzenvirus komt opnieuw tot leven

© /
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Een oud virus is ‘opnieuw tot leven gekomen’ na een winterslaap van minstens 30.000 jaar, zeggen Franse wetenschappers.

Het bevroren virus werd gevonden in een 30 meter diepe laag van de Sibersiche permafrost, maar na ontdooiing bleek het opnieuw besmettelijk te zijn, zo meldt de BBC.

‘Dit is de eerste keer dat we een virus ontdekken dat na zo’n lange tijd nog steeds besmettelijk is’, zegt Jean-Michel Claverie van de universiteit van Aix-Marseille in Frankrijk.

Het virus Pithovirus sibericum behoort toe tot een klasse van reuzenvirussen die 10 jaar geleden werd ontdekt. De organismen zijn zo groot dat ze, in tegenstelling tot andere virussen, te zien zijn onder een microscoop. Pithovirus sibericum meet 1,5 micrometer en is het grootste exemplaar ooit gevonden.

Het virus valt enkel eencellige organismen aan en vormt geen gevaar voor mens en dier. De laatste keer dat het virus iets infecteerde is 30.000 jaar geleden.

Dodelijkere virussen

De wetenschappers waarschuwen echter wel dat met het ontdooien van de permafrost andere, dodelijkere virussen kunnen vrijkomen.

Sinds de jaren 70 komt de permafrost steeds meer onder druk te staan. De permanent bevroren onderlaag smelt weg door klimaatverandering, maar ook de industrie richt haar pijlen op de permafrost wegens de mogelijke aanwezigheid van natuurlijke energiebronnen.

Claverie waarschuwt dat met het blootleggen van de diepe lagen nieuwe virale bedreigingen kunnen ontstaan. ‘Het is een recept voor een ramp. Door de industriële exploitatie zullen mensen beginnen bewegen op de permafrostlagen. Door het ontginnen en boren zullen die oude lagen doorboord worden en dat is waar de gevaren vandaan komen.’

Pokkenvirus

Zo kan het pokkenvirus, dat 30 jaar geleden verdween, een gevaar vormen. ‘Als deze virussen op dezelfde manier overleven als het Pithovirus, dan zijn de pokken toch nog niet helemaal uitgeroeid’, meent de onderzoeker. ‘Door steeds dieper te gaan, activeren we misschien opnieuw de mogelijkheid dat de pokken een moderne menselijke ziekte wordt’, aldus Claverie, al voegt hij er wel aan toe dat het niet duidelijk is of alle virussen weer actief kunnen worden na duizenden of zelfs miljoenen jaren bevroren te zijn.

De studie werd gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content