1 jaar corona: hoe dodelijk is covid-19 nu eigenlijk?

Hamsteren in de Colruyt van Evere op 17 maart 2020. © Belga
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Op 10 maart 2020 overleed de eerste Belg aan de gevolgen van covid-19. Het ging om een negentigjarige vrouw die in een rusthuis in Brussel woonde. Ondertussen leven we al een jaar samen met SARS-CoV-2. Maar hoe dodelijk is dat virus nu eigenlijk?

Het is nu een jaar geleden dat SARS-CoV-2 alles in Europa op zijn kop zette. Het virus, dat in december al een eerste Belg besmette in China, maakte op 10 maart een eerste Belgische dode. Het was het startschot van een epidemie die ons land nog altijd in haar greep houdt. Tijd voor een overzicht.

Het aantal ziekenhuispatiënten is vandaag nog steeds hoog. De gemiddelde ziekenhuispatiënt is tussen de 50 en de 80 jaar, al is de helft van de patiënten ouder dan 70 jaar. Ook worden mannen vaker in het ziekenhuis opgenomen dan vrouwen. 70 procent van de gehospitaliseerde patiënten heeft minstens één onderliggend gezondheidsprobleem. Tijdens de tweede golf werden minder mensen uit woonzorgcentra opgenomen.

Er liggen momenteel meer dan 400 mensen op intensieve zorgen. De typische patiënt op ICU is een man van in de 60. Daarmee is de doorsnee ICU-patiënt iets jonger dan bij de gewone ziekenhuisopnames.

Patiënten in het ziekenhuis

Bijna 800.000 Belgen werden tot nog toe besmet met het coronavirus volgens officiële cijfers. Het opschalen van het aantal coronatests tijdens de tweede golf verklaart waarom de tweede besmettingspiek zoveel hoger ligt. In de eerste golf werden we immers in snelheid gepakt. België lijkt wel een derde golf te kunnen vermijden en doet het daardoor beter dan veel andere Europese landen.

Aantal bevestigde gevallen van covid-19

Het aantal ziekenhuispatiënten is vandaag nog steeds hoog. De gemiddelde ziekenhuispatiënt is tussen de 50 en de 80 jaar, al is de helft van de patiënten ouder dan 70 jaar. Ook worden mannen vaker in het ziekenhuis opgenomen dan vrouwen. 70 procent van de gehospitaliseerde patiënten heeft minstens één onderliggend gezondheidsprobleem. Tijdens de tweede golf werden minder mensen uit woonzorgcentra opgenomen.

Er liggen momenteel meer dan 400 mensen op intensieve zorgen. De typische patiënt op ICU is een man van in de 60. Daarmee is de doorsnee ICU-patiënt iets jonger dan bij de gewone ziekenhuisopnames.

Patiënten in het ziekenhuis

Bijna 800.000 Belgen werden tot nog toe besmet met het coronavirus volgens officiële cijfers. Het opschalen van het aantal coronatests tijdens de tweede golf verklaart waarom de tweede besmettingspiek zoveel hoger ligt. In de eerste golf werden we immers in snelheid gepakt. België lijkt wel een derde golf te kunnen vermijden en doet het daardoor beter dan veel andere Europese landen.

Aantal bevestigde gevallen van covid-19

Het aantal ziekenhuispatiënten is vandaag nog steeds hoog. De gemiddelde ziekenhuispatiënt is tussen de 50 en de 80 jaar, al is de helft van de patiënten ouder dan 70 jaar. Ook worden mannen vaker in het ziekenhuis opgenomen dan vrouwen. 70 procent van de gehospitaliseerde patiënten heeft minstens één onderliggend gezondheidsprobleem. Tijdens de tweede golf werden minder mensen uit woonzorgcentra opgenomen.

Er liggen momenteel meer dan 400 mensen op intensieve zorgen. De typische patiënt op ICU is een man van in de 60. Daarmee is de doorsnee ICU-patiënt iets jonger dan bij de gewone ziekenhuisopnames.

Patiënten in het ziekenhuis

Een correcter beeld van de mortaliteit van covid-19 krijg je door te kijken naar de oversterfte. Dat is het aantal mensen dat extra sterft dan gemiddeld in een bepaalde periode.

En wat blijkt? Sinds de Tweede Wereldoorlog was geen enkel jaar dodelijker dan 2020. Er waren ruim 17.500 overlijdens meer dan verwacht onder ‘normale’ omstandigheden. Dat is bijna 16 procent extra doden. Van die oversterfte vertoont ongeveer 85 procent een directe samenhang met covid-19. Vooral april en november waren uitzonderlijk dodelijke maanden. De oversterfte in augustus is te wijten aan de hittegolf. Als we de oversterftecijfers vergelijken met andere landen, blijkt duidelijk dat België in de kop van het peloton zit.

De zware eerste golf is te verklaren door de ongelukkige timing van de voorjaarsvakantie met de terugkeer van tienduizenden skiliefhebbers uit besmette gebieden wat gezorgd heeft voor een snelle explosieve verspreiding. De ernst van de tweede golf is te wijten aan het loslaten van een aantal maatregelen.

Oversterfte in België

Bijna 800.000 Belgen werden tot nog toe besmet met het coronavirus volgens officiële cijfers. Het opschalen van het aantal coronatests tijdens de tweede golf verklaart waarom de tweede besmettingspiek zoveel hoger ligt. In de eerste golf werden we immers in snelheid gepakt. België lijkt wel een derde golf te kunnen vermijden en doet het daardoor beter dan veel andere Europese landen.

Aantal bevestigde gevallen van covid-19

Het aantal ziekenhuispatiënten is vandaag nog steeds hoog. De gemiddelde ziekenhuispatiënt is tussen de 50 en de 80 jaar, al is de helft van de patiënten ouder dan 70 jaar. Ook worden mannen vaker in het ziekenhuis opgenomen dan vrouwen. 70 procent van de gehospitaliseerde patiënten heeft minstens één onderliggend gezondheidsprobleem. Tijdens de tweede golf werden minder mensen uit woonzorgcentra opgenomen.

Er liggen momenteel meer dan 400 mensen op intensieve zorgen. De typische patiënt op ICU is een man van in de 60. Daarmee is de doorsnee ICU-patiënt iets jonger dan bij de gewone ziekenhuisopnames.

Patiënten in het ziekenhuis

Officieel zijn nu meer dan 22.300 mensen gestorven aan het coronavirus in België. Sterftecijfers voor covid-19 zijn echter niet altijd even makkelijk te interpreteren. Zo vielen in ons land aan het begin van de pandemie alle overlijdens in de woonzorgcentra systematisch onder ‘corona-overlijdens’, wat de hoge piek in april verklaart.

Hoe groot is de kans om te sterven aan covid-19 nu eigenlijk echt? Oude mensen met onderliggende ziekten hebben de grootste kans om te overlijden aan covid-19. Bij wie jong en gezond is, is het risico uitermate laag. Toch komt ook 6 procent van de overlijdens door covid-19 uit de groep 45 tot 64-jarigen. Een belangrijk detail: zonder de maatregelen zou het sterftecijfer een veelvoud bedragen.

Acht weken na de uitbraak van het nieuwe coronavirus stelde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dat de wereldwijde mortaliteit voor covid-19 gemiddeld 3,4 procent was, een cijfer dat grotendeels gebaseerd was op de uitbraak in China. Wanneer er echter een plotse virusuitbraak is, is het testen van mensen met milde symptomen niet de hoogste prioriteit, wat maakt dat het sterftepercentage kunstmatig hoog is.

Het percentage is ondertussen bijgesteld naar wereldwijd 0,6 procent en varieert per land. Voor België ligt het gemiddelde sterftepercentage rond de 1 procent. Dat komt omdat onze populatie sterk vergrijsd is. Bij mensen jonger dan zeventig jaar is de sterftegraad in ons land slechts 0,1 procent.

Ter vergelijking: de seizoensgriep heeft een gemiddeld sterftepercentage van 0,1 procent. Daarmee is covid-19 in ons land zo’n 10 keer dodelijker dan griep. De Spaanse Griep-pandemie van 1918, de eerste verschijning van de H1N1-griepstam, had een sterftepercentage van 2,5 procent volgens het Amerikaanse Centrum voor Ziektepreventie.

Aantal sterfgevallen vanwege covid-19 in België

Een correcter beeld van de mortaliteit van covid-19 krijg je door te kijken naar de oversterfte. Dat is het aantal mensen dat extra sterft dan gemiddeld in een bepaalde periode.

En wat blijkt? Sinds de Tweede Wereldoorlog was geen enkel jaar dodelijker dan 2020. Er waren ruim 17.500 overlijdens meer dan verwacht onder ‘normale’ omstandigheden. Dat is bijna 16 procent extra doden. Van die oversterfte vertoont ongeveer 85 procent een directe samenhang met covid-19. Vooral april en november waren uitzonderlijk dodelijke maanden. De oversterfte in augustus is te wijten aan de hittegolf. Als we de oversterftecijfers vergelijken met andere landen, blijkt duidelijk dat België in de kop van het peloton zit.

De zware eerste golf is te verklaren door de ongelukkige timing van de voorjaarsvakantie met de terugkeer van tienduizenden skiliefhebbers uit besmette gebieden wat gezorgd heeft voor een snelle explosieve verspreiding. De ernst van de tweede golf is te wijten aan het loslaten van een aantal maatregelen.

Oversterfte in België

Bijna 800.000 Belgen werden tot nog toe besmet met het coronavirus volgens officiële cijfers. Het opschalen van het aantal coronatests tijdens de tweede golf verklaart waarom de tweede besmettingspiek zoveel hoger ligt. In de eerste golf werden we immers in snelheid gepakt. België lijkt wel een derde golf te kunnen vermijden en doet het daardoor beter dan veel andere Europese landen.

Aantal bevestigde gevallen van covid-19

Het aantal ziekenhuispatiënten is vandaag nog steeds hoog. De gemiddelde ziekenhuispatiënt is tussen de 50 en de 80 jaar, al is de helft van de patiënten ouder dan 70 jaar. Ook worden mannen vaker in het ziekenhuis opgenomen dan vrouwen. 70 procent van de gehospitaliseerde patiënten heeft minstens één onderliggend gezondheidsprobleem. Tijdens de tweede golf werden minder mensen uit woonzorgcentra opgenomen.

Er liggen momenteel meer dan 400 mensen op intensieve zorgen. De typische patiënt op ICU is een man van in de 60. Daarmee is de doorsnee ICU-patiënt iets jonger dan bij de gewone ziekenhuisopnames.

Patiënten in het ziekenhuis

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content