Amerika richt zijn pijlen opnieuw op Venezuela. President Donald Trump stuurt zijn grootste vliegdekschip naar de Caraïbische golf, naar eigen zeggen om de internationale drugssmokkel aan te pakken.
Afgelopen vrijdag kondigde het Amerikaanse ministerie van Defensie aan dat het zijn grootste vliegdekschip naar de Caraïbische golf stuurt. De USS Gerald R. Ford, die geëscorteerd wordt door drie torpedojagers, moet tegen begin volgende week ter plaatse zijn om de meer dan 10.000 reeds aanwezige troepen in de regio te versterken. Zo wil het Pentagon naar eigen zeggen ‘transnationale criminele organisaties ontmantelen en narcoterrorisme tegengaan’.
Sinds september voerde het Amerikaanse leger al tien aanvallen uit voor de Venezolaanse kust, waarbij minstens 43 doden vielen. Volgens defensieminister Pete Hegseth werden daarbij speedboten van drugsbendes uitgeschakeld. Trump kondigde vorige week aan dat hij nog verder wil gaan. Amerika is, aldus Trump, verwikkeld in een ‘gewapend conflict’ met de drugskartels.
Trump voert al enige tijd de druk op de Venezolaanse president Nicolás Maduro op. Tijdens zijn speech voor de Verenigde Naties in september beschuldigde hij Maduro ervan de leider te zijn van smokkelnetwerken die dodelijke drugs naar Amerika brengen. Afgelopen week kondigde Trump aan dat er ook aanvallen aan land zullen komen. Hij heeft de CIA toelating gegeven om operaties op Venezolaans grondgebied uit te voeren.
Buitenlandminister Marco Rubio noemde Nicolás Maduro ‘een kartelleider’.
Fentanyl
De aanpak van de internationale drugssmokkel is een van de centrale thema’s van Trumps buitenlandbeleid. Trump heeft een belangrijk deel van zijn achterban te danken aan zijn beloftes om de opioïdencrisis, die de voorbije decennia een spoor van vernieling door bepaalde delen van ruraal Amerika heeft getrokken, hard aan te pakken. Vooral de extreem verslavende drug fentanyl is een enorme bezorgdheid binnen de Amerikaanse diplomatie. Op de eerste dag van zijn tweede ambtstermijn plaatste Trump onder andere het Venezolaanse drugkartel Tren de Aragua op de terreurlijst.
Los van de oprechte bezorgdheden is het duidelijk dat Trump fentanyl inzet als een handig politiek instrument om onder andere China, Canada en Mexico onder druk te zetten. Ook wat betreft Venezuela lijkt dat het geval: het is vooral een transitland. Maar fentanyl en methamfetamine, de meest dodelijke drugs in Amerika, passeren niet door Venezuela.
America first
In 2017 aanvaardde Trump nog een gift van 500.000 dollar van het Venezolaanse staatsoliebedrijf PDVSA voor zijn inauguratie. Het weerhield hem er niet van om het enkele maanden later te hebben over een ‘militaire optie’ als mogelijke maatregel tegen Maduro. In 2019 verbrak Amerika alle diplomatieke relaties met Venezuela.
Voorlopig is Trump naar eigen zeggen niet uit op een regimewissel.
Aan het begin van Trumps tweede ambtstermijn probeerde Maduro de relaties te normaliseren. Eind januari stelde hij de Amerikaanse Venezuelagezant Richard Grenell een reset voor. Venezuela stemde toe om Venezolanen die illegaal in Amerika verblijven terug te nemen en liet in totaal tien Amerikaanse gevangenen vrij. Maar al snel kwamen de relaties onder druk te staan en dreigde Maduro om de terugkeervluchten te schrappen. Veel beter werden ze nooit, al kreeg de Amerikaanse oliereus Chevron eind juli opnieuw toelating om olie uit Venezuela te exporteren – een beslissing die Maduro toejuichte.
De architect van de nieuwe harde lijn is buitenlandminister en nationaal veiligheidsadviseur Marco Rubio. Rubio noemde Maduro al ‘een kartelleider’ en verhoogde de prijs voor zijn arrestatie tot 50 miljoen dollar. De regering-Trump steunt en financiert de Venezolaanse oppositie. María Corina Machado, de Venezolaanse opposante die eerder deze maand de Nobelprijs voor de Vrede won, dankte Trump al eerder voor zijn steun. Machado zelf heeft al aangegeven dat de oppositie klaar is om de macht over te nemen als Maduro opstapt.
Voorlopig is Trump naar eigen zeggen niet uit op een regimewissel. Wat zijn strategie dan wel is, is onduidelijk. Verplaatst hij Amerika’s grootste vliegdekschip louter en alleen om een betere onderhandelingspositie te bekomen? Of komt er een Iran-scenario, met forse en gerichte luchtaanvallen, maar kort genoeg om te vermijden dat Amerika in een nieuw conflict wordt meegezogen? Hoopt Trump dat Maduro politiek asiel aangeboden krijgt en het aanbod aanneemt?
De kans is reëel dat Amerika operaties op Venezolaans grondgebied zal uitvoeren. ‘America first’ geldt blijkbaar niet alleen voor de Verenigde Staten, maar ook voor de rest van het Amerikaanse continent.
Hoe fentanyl het centrale thema van Donald Trumps buitenlandbeleid werd
