Drie vrouwen strijden zondag tijdens de nationale verkiezingen om het premierschap van Polen. ‘Maar vergis u niet, achter de schermen hebben de mannen de touwtjes nog stevig in handen.’
De Polen trekken zondag 25 oktober naar de stembus om een nieuwe premier te kiezen. Opvallend: de drie belangrijkste kandidaten zijn vrouwelijk. ‘Maar vergis u niet, hoewel dit een belangrijke stap vooruit is, hebben mannen achter de schermen de touwtjes nog steeds stevig in handen’, aldus persagentschap AP.
Huidig premier Ewa Kopacz (Burgerplatform), die Donald Tusk in 2014 opvolgde toen hij voorzitter werd van de Europese Raad, neemt het op tegen Beata Szydlo (Recht en Rechtvaardigheid), de leidster van de conservatieve oppositiepartij. De derde vrouwelijke kandidaat is Barbara Nowacka, die aan het hoofd staat van een coalitie van enkele linkse partijen en groeperingen. Al denken waarnemers dat de kans erg klein is dat zij het haalt.
Politiek spelletje
Hoewel vrouwenrechtenbewegingen het een goede zaak vinden dat de toekomstige premier waarschijnlijk een vrouw wordt, is niet iedereen geheel optimistisch. ‘De dominantie van vrouwen in deze verkiezingsrace is eigenlijk een afspiegeling van de mannelijke machtscultuur in Polen’, klinkt het bij experten. ‘Onpopulaire op macht beluste oudere mannen, duwen deze vrouwen naar voor om stemmen te halen’, aldus de politieke analist Kazimierz Kik. ‘De gevestigde mannen zullen achter de schermen nog steeds heel wat invloed hebben. Zo gaat dat politieke spelletje.’
Volgens de laatste peilingen haalt de partij Recht en Rechtvaardigheid de bovenhand, waardoor de 55-jarige Szydlo de nieuwe Poolse premier wordt. De etnologe is een relatief nieuw figuur op het Poolse politieke toneel. Daarom gaan er verschillende geruchten dat de voormalige premier Jaroslaw Kaczynski de macht naar zich toe zal trekken.
De machtigste politica van Duitsland is een inspiratiebron voor heel wat Poolse vrouwen
Kaczynski is rechts-radicaal. De parallellen tussen hem en de Nederlandse Geert Wilders (PVV) of Franse Marine Le Pen (Front National) zijn dan ook erg zichtbaar, schrijft de Nederlandse krant Trouw. De vluchtelingencrisis van de afgelopen maanden heeft dat nog duidelijker gemaakt.
‘Bovendien was het niet eenvoudig geweest voor “vrouwenliefhebber” en de “galante” Kaczynski om een agressieve campagne te voeren tegen Kopacz’, zegt Barbara Badora van de denktank CBOS.
Angela Merkel
‘De opkomst van vrouwen in de Poolse politiek is een gevolg van een wet van 2011’, verduidelijkt de feministische activiste Agata Chelstowska. Volgens die wet moet minstens 35 procent van de kandidaten vrouwelijk zijn. En ook de Duitse Bondskanselier Angela Merkel speelt volgens Chelstowska een belangrijke rol. ‘De machtigste politica van Duitsland is een inspiratiebron voor heel wat Poolse vrouwen.’
‘Mannen hebben onze politiek vervuild’, stelt analist Anna Materska-Sosnowska scherp. Ze verwijst naar het afluisterschandaal van 2014. Het weekblad Wprost publiceerde namelijk een transcriptie van een gesprek waarin het hoofd van de Centrale Bank Marek Belka en de minister van Binnenlandse Zaken Bartlomiej Sienkiewicz bespraken hoe ze elkaar konden helpen bij de verkiezingen.
Motie van wantrouwen
In een andere opname haalde minister van Buitenlandse Zaken Radoslaw Sikorski uit naar de Pools-Amerikaanse samenwerking. Ook noemde hij het Europabeleid van de Britse premier David Cameron roekeloos en incompetent.
Deze lek veroorzaakte heel wat commotie en verontwaardiging bij de Poolse bevolking. Er volgde een motie van wantrouwen, die de regering Tusk nipt overleefde. ‘Daarom is het tijd voor een nieuwe politieke, vrouwelijke, klasse‘, aldus Materska-Sosnowska. (AVE)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier