In de voormalige nationale luchthaven van Griekenland zitten duizenden vluchtelingen vast in onzekerheid. Knack ging een kijkje nemen.
Meer dan 50.000 vluchtelingen in Griekenland wachten al maanden op nieuws over hun asielaanvraag of beslissingen over een Europese hervestiging. In de voormalige nationale luchthaven van Griekenland zitten duizenden mensen vast in onzekerheid. Knack ging een kijkje nemen. ‘De situatie hier is zo ongezond dat het gevaarlijk wordt.’
De oude nationale luchthaven van Griekenland ligt een beetje afgelegen, vijftien kilometer van het stadscentrum van Athene. Wie voor 2001 op reis is geweest naar Griekenland is hier geland. In het uitgestrekte tarmac zitten putten en kloven en er staan nog een paar verouderde vliegtuigen. De plek lijkt verlaten, maar aan de oude vertrekhal spelen kleine kinderen tussen goedkope tentjes, aan de wasdraden hangen afgeleefde kleren te drogen. Sinds een paar maanden wonen hier meer dan duizend vluchtelingen.
Het is een van de officiële vluchtelingenkampen van de Griekse overheid. Aan de ingang van het kamp worden we tegengehouden door een ambtenaar. ‘Je mag hier niet binnen zonder toestemming van het ministerie’, zegt ze kordaat. Bij de bevoegde ministeries gaat niemand in op het verzoek om toegang of informatie. In heel Griekenland worden journalisten geweerd uit vluchtelingenkampen en dat terwijl mensenrechtenorganisaties de alarmbel luiden.
‘Ik kan jullie wel vertellen wat hier gebeurt’, zegt Safi Ollah (17) met een cynische glimlach. Hij wijst naar het vervallen betonnen gebouw achter hem. Het is de aankomsthal van een ongebruikte luchthaven net buiten Athene. Hier en in de twee aangrenzende kampen wonen meer dan 3000 vluchtelingen. ‘Het is een drama. We wonen al weken in tenten. Er zijn veel gezinnen met kinderen’, vertelt Safi. ‘We krijgen er iedere dag hetzelfde eten. Iedereen is ziek.’
Van Safi en de andere vluchtelingen buiten het kamp, horen we verontrustende verhalen. Ze bevestigen de rapporten van mensenrechtenorganisaties Amnesty en Human Right’s Watch over de situatie in heel Griekenland: er is een tekort aan douches, toiletten, privacy, veiligheid en gezond eten.
“Het leven is hier zo ongezond dat het zelfs gevaarlijk wordt”, zegt Safi.
Lees verder onder de video.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
‘Tien jaar geleden verloor ik mijn mama, mijn papa, mijn opa, mijn oma en mijn oom. De Taliban heeft ze alle vijf vermoord’, vertelt Safi. Zijn gezicht verstart. “Ik praat er liever niet te veel over, maar ik wil dat mensen weten dat ik de oorlog ben ontvlucht en niet voor mijn plezier de gevaarlijke zee ben overgestoken.’
Hij was doodsbang in dat rubberbootje van Turkije naar Griekenland. ‘We waren gewoon met te veel’, roept hij. Ondertussen kan hij er mee lachen, maar toen stond hij echt doodsangsten uit. ‘Ik kan niet zwemmen, de boot schommelde. Het was gevaarlijk, echt gevaarlijk.’
Toen hij in Griekenland aankwam, hoorde hij het nieuws dat de grenzen dicht gingen. Macedonië had een dubbele muur prikkeldraad opgeworpen, zo scherp als scheermesjes. ‘Ik besloot dan maar de officiële weg te nemen. De signalen die ik kreeg uit Idomeni, het kamp aan de grens, waren niet goed.’
In de Atheense haven stapte hij op de bus richting een kamp van de overheid. Hij kwam terecht in een terminal van de oude luchthaven, vol met tenten en met beperkte voorzieningen.
‘De omstandigheden in Elliniko zijn helemaal niet goed’, bevestigt ook Tereza Mimikou van Dokters van de Wereld. Haar team van dokters en verplegers krijgt wel toegang tot het kamp en is bereid erover te vertellen. ‘Er gebeurt heel weinig, ngo’s en de autoriteiten doen hun best, maar er is weinig geld en alles blijft ongeveer hetzelfde’, zegt Mimikou.
Sfi hoopt tegen beter weten in dat de grenzen ooit opnieuw opengaan en dat hij van dezelfde voordelen kan genieten als de Europeanen.
Vorige week gingen 1000 vluchtelingen in Elliniko in hongerstaking om de situatie in het kamp aan te klagen. ‘Ze staan de hele dag in de rij’, vertelt Mimikou. ‘In de rij om te eten, te douchen en naar het toilet te gaan. Daardoor neemt de frustratie natuurlijk toe.’ Safi wil laten zien hoe hij zijn dagen doorbrengt als hij niet staat aan te schuiven.
Hij neemt ons mee naar het park aan de overkant van de grote baan. Daarachter ligt de zee. ‘Hier kom ik soms naartoe als ik me eenzaam voel.’ Hij glimlacht weemoedig. ‘Dan kijk ik naar de golven en naar de zonsondergang.’ In het parkje liggen een paar voetbalvelden, maar de vluchtelingen mogen er niet op. ‘Dat is alleen voor Europeanen, voor Grieken’, zegt Safi. ‘We mogen kijken, maar niet meespelen. Als we zelf willen spelen moeten we een paar honderd meter verder gaan voetballen in een ouder veldje.’
Safi hoopt tegen beter weten in dat de grenzen ooit opnieuw opengaan en dat hij van dezelfde voordelen kan genieten als de Europeanen.
Lees verder onder de video.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Safi merkte na zijn aankomst in Elliniko al snel dat de legale route hem ook niet veel perspectief kon bieden. Alleen Syriërs, Eritreeërs en Irakezen komen in aanmerking voor een hervestiging in een ander EU land. En Safi is Afghaan. (De nationaliteiten werden bepaald op basis van de gemiddelde aanvaardingsgraad bij asielprocedures in alle EU landen. 67% van de Afghanen kregen asiel, de lat lag op 75%, KG).
Daarnaast blijkt de Griekse overheid te arm om asielaanvragen snel af te handelen. Vluchtelingen moeten hun aanvraag vaak per Skype doen om het snel te laten verlopen, maar er is niet overal internet. Bovendien willen de meeste mensen niet in Griekenland blijven, een land waar ze weinig zicht hebben op een toekomst.
Iedere week vertrekken er mensen uit Elliniko – soms te voet – naar het noorden van Griekenland om aan de grens hun geluk te beproeven. Daar, zevenhonderd kilometer ten noorden van Athene, wachten meer dan tienduizend vluchtelingen in erbarmelijke omstandigheden aan een grens die misschien nooit meer open gaat.
Safi weet niet of hij ook naar het noorden trekt. Hij heeft duizenden euro’s betaald om tot in Europa te geraken en met zijn laatste geld kocht hij kleren. Hij heeft geen geld meer over voor transport.
Kasper Goethals (Tekst), Johannes De Bruycker (Foto’s) en Adriaan De Loore (Video’s) maken deel uit van het journalistieke buitenlandcollectief The Caravan’s Journal.
