Het Rwandese leger is tussenbeide gekomen in het oosten van Congo, rechtstreeks en ter ondersteuning van gewapende groeperingen, sinds november 2021. Dat blijkt donderdag uit een rapport van experts in opdracht van de Verenigde Naties.
Volgens het rapport, dat overgemaakt werd aan de Veiligheidsraad, voerde het Rwandese leger tussen november 2021 en juni 2022 ‘militaire acties tegen Congolese gewapende groeperingen en stellingen van het Congolese leger’. De experts geven aan dat Kigali ook troepenversterkingen leverde aan rebellenbeweging M23 ‘voor specifieke operaties, vooral toen die steden en strategische zones probeerden in te nemen’.
M23, of de Beweging van 23 Maart, is een door Tutsi’s gedomineerde rebellengroep die in 2013 verslagen werd. Maar vorig jaar nam de rebellengroep de wapens weer op. Het verweet Congo dat het de akkoorden niet nakwam over de demobilisatie en reïntegratie van rebellen. De gevechten verhevigden nog in maart, waarbij M23 stukken grondgebied veroverde en Goma, de hoofdstad van de provincie Noord-Kivu, tot enkele tientallen kilometers naderde.
Kinshasa beschuldigde Kigali ervan dat het de rebellen steunde, wat Rwanda ontkende. Maar het rapport van de experts staat dus in schril contrast met wat het regime in Kigali beweert. De experts beschrijven uitvoerig, gedocumenteerd met bewijzen, de rechtstreekse betrokkenheid van Rwanda ‘unilateraal of gezamenlijk met de strijders van M23’ in het oosten van Congo.
In een reactie donderdag sprak Kigali van ‘ongeldige verklaringen’. ‘Rwanda heeft het legitieme en soevereine recht om zijn grondgebied te verdedigen, en niet gewoon te wachten tot er zich een ramp voordoet’, zei Yolande Makolo, woordvoerder van de regering, in een persbericht.
