Geen enkel land in de wereld beschermt de gezondheid van kinderen, hun omgeving en hun gezondheid op adequate wijze. Dat blijkt uit een rapport dat werd uitgebracht door een commissie van meer dan 40 deskundigen op het vlak van de gezondheid van kinderen en adolescenten uit heel de wereld.
‘De gezondheid en de toekomst van elk kind en elke jongere ter wereld worden bedreigd door de aantasting van het milieu, de klimaatverandering en oneerlijke marketingpraktijken die de consumptie van zwaar verwerkte fastfood, suikerhoudende dranken, alcohol en tabak bij kinderen in de hand werken’, aldus VN-kinderfonds Unicef.
De commissie is bijeengeroepen door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), Unicef en The Lancet. Het rapport bevat een nieuwe wereldwijde index van 180 landen, waarin de prestaties op het gebied van de ontwikkeling van kinderen worden vergeleken, met inbegrip van maatstaven voor de overleving en het welzijn van kinderen, zoals gezondheid, onderwijs en voeding. Er wordt ook gekeken naar duurzaamheid via uitstoot van broeikasgassen, billijkheid en inkomensverschillen.
Daaruit blijkt dat Noorwegen, Zuid-Korea en Nederland de landen zijn waar kinderen de beste kans hebben op overleven, terwijl kinderen in Centraal-Afrikaanse Republiek, Tsjaad en Somalië de slechtste kansen hebben. België doet het met een achtste plaats goed.
Wanneer echter ook rekening gehouden wordt met de CO2-uitstoot per hoofd van de bevolking, lopen de toplanden achter: Noorwegen staat op nummer 156, Zuid-Korea 166 en Nederland op 160. Elk van de drie stoot 210 procent meer CO2 per hoofd van de bevolking uit dan hun doelstelling voor 2030. België staat op plaats 158.
Volgens het verslag moeten de armste landen meer doen om het vermogen van hun kinderen om een gezond leven te leiden te ondersteunen, maar de buitensporige koolstofemissies – die onevenredig veel afkomstig zijn uit rijkere landen – vormen een bedreiging voor de toekomst van alle kinderen.
‘Ondanks de verbeteringen in de gezondheid van kinderen en jongeren in de afgelopen 20 jaar, is de vooruitgang tot stilstand gekomen en zal deze ongedaan worden gemaakt’, aldus de voormalige premier van Nieuw-Zeeland en co-voorzitter van de Commissie, Helen Clark. ‘Naar schatting lopen ongeveer 250 miljoen kinderen onder de vijf jaar in landen met een laag of gemiddeld inkomen het risico hun ontwikkelingspotentieel niet te bereiken. Maar nog zorgwekkender is dat elk kind wereldwijd nu wordt geconfronteerd met existentiële bedreigingen als gevolg van de klimaatverandering en commerciële druk.’
Het verslag wijst ook op de onmiskenbare bedreiging van schadelijke marketing voor kinderen. Zo wordt de blootstelling van kinderen aan advertenties voor junkfood en suikerhoudende dranken in verband gebracht met de aankoop van ongezond voedsel en overgewicht en obesitas. Het aantal kinderen en jongeren met obesitas is gestegen van 11 miljoen in 1975 tot 124 miljoen in 2016 – een 11-voudige toename, met zware individuele en maatschappelijke kosten. De commissie roept dan ook op tot een nieuwe wereldwijde beweging die door en voor kinderen wordt aangedreven om de kinderen te beschermen.
Specifieke aanbevelingen zijn onder meer het stoppen van de CO2-uitstoot met de grootst mogelijke urgentie, de ontwikkeling van een nieuw beleid en investeringen in alle sectoren om te werken aan de gezondheid en rechten van kinderen en de verscherping van de nationale regelgeving rond schadelijke commerciële marketing, gesteund door een nieuw facultatief protocol bij het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind.
