Hoewel het ontslag op dinsdag van FBI-directeur James Comey nog heel wat controverse veroorzaakt, verdedigen een aantal Republikeinse kopstukken de beslissing van president Donald Trump.
Daags na het ontslag van FBI-directeur James Comey voeden een aantal opvallende details rond zijn onverwacht onslag de speculatie dat de regering-Trump het FBI-onderzoek naar de banden tussen het entourage van president Donald Trump en Rusland tracht te belemmeren.
Zo zou de voormalige FBI-directeur James Comey enkele dagen voor zijn controversieel ontslag aan het ministerie van Justitie om meer personeel gevraagd hebben voor het FBI-onderzoek naar mogelijke samenwerking tussen campagneleden van president Trump en Rusland. Comey zou dat ook zo gezegd hebben aan de voorzitters van de commissie-Inlichtingen van de Senaat, die zelf een onderzoek voert naar de Russische rol in de Amerikaanse verkiezingen. Dat zegt onder andere de Democratische senator Richard Durbin, maar wordt ontkend door de woordvoerder van het ministerie van Justitie.
Comey zou het verzoek om meer middelen hebben ingediend bij de adjunct-minister van Justitie Rod Rosenstein, die de uitgebreide memo schreef met argumenten voor het ontslag van Comey. ‘Volgens mij zat het onderzoek dicht op de hielen van het Trump-campagneteam en zijn helpers, en was dit een poging om het onderzoek te vertragen’, aldus senator Durbin.
Reactie Comey
Nieuwszender CNN kreeg de afscheidsbrief van Comey aan zijn personeel vast. Daarin lijkt hij te zeggen dat hij zich neerlegt bij de beslissing van president Trump:
‘Ik heb altijd geloofd dat een president de FBI-directeur aan de deur kan zetten om eender welke reden, of zelfs om geen reden. Ik ga niet stilstaan bij de beslissing of de manier waarop ze is uitgevoerd. Ik hoop voor jullie hetzelfde.’
Just obtained First on CNN — Comey writes farewell letter to his former staff and friends pic.twitter.com/Y0zy8NAo6J
— Shimon Prokupecz (@ShimonPro) May 11, 2017
Na zijn ontslag hebben de voorzitters van de commissie-Inlichtingen van de Senaat Comey gevraagd of hij volgende week dinsdag zou willen komen getuigen, en dat als burger. Vooralsnog is het niet duidelijk of Comey op de uitnodiging ingaat, dan wel of de hoorzitting publiek of gesloten zal zijn. In wezen heeft hij niets te verliezen, maar uit zijn brief blijkt alvast enige terughoudendheid om olie op het vuur te gooien.
Comey te weerspannig
De voornaamste officiële reden voor het ontslag van Comey is dat hij geblunderd zou hebben in het FBI-onderzoek naar het slordig omgaan met geheime informatie door voormalig minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton. Dat staat ook zo in de memo van adjunct-minister van Justitie Rosenstein.
Off the record klinkt een ander geluid. Volgens bronnen van persagentschap Reuters hadden minister van Justitie Jeff Sessions en zijn adjunct aan Comey gevraagd wat hij zou zeggen tijdens zijn getuigenis voor de Senaat op 3 mei, toen hij door volksvertegenwoordigers aan de tand werd gevoeld over onder meer zijn aanpak van het Clinton-onderzoek. Comey weigerde dat verzoek. Naar verluidt beschouwden president Trump en zijn adviseurs dat als weerspannigheid van een ondergeschikte, en was het een belangrijke reden van zijn later ontslag.
De New York Times bericht dan weer dat Trump ‘furieus’ zou geweest zijn dat Comey voor de Senaat had getuigd dat het hem ‘misselijk’ maakte dat hij de verkiezing zou beïnvloed hebben, door elf dagen voor de stembusslag het onderzoek naar de e-mails van Clinton te heropenen.
Speciale procureur onwaarschijnlijk
Er lopen nog drie onderzoeken naar de Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen: bij de commissies Inlichtingen van het Huis én de Senaat, en ook bij de FBI. Die commissies hebben soms te lijden onder partijpolitiek. Zo moest de Republikeinse voorzitter van de commissie-Inlichtingen van het Huis, Devin Nunes, zich terugtrekken nadat bleek dat hij met het Witte Huis overlegde over strategie.
Democraten vragen daarom dat er een zogenaamde special prosecutor aangesteld wordt, een onafhankelijke procureur die het onderzoek overneemt wanneer er een belangenconflict speelt bij de eindverantwoordelijke over het onderzoek, in dit geval een functionaris die is aangesteld door president Trump.
De aanstelling van een onafhankelijke procureur zou door de Senaat bewerkstelligd kunnen worden. Die piste lijkt echter onwaarschijnlijk gezien de weerstand van de Republikeinse meerderheid in de Senaat: fractievoorzitter Mitch McConnell heeft het voorstel van een speciale procureur of onafhankelijk onderzoekspanel reeds van de hand gedaan. ‘Dat zou het werk dat nu al gedaan wordt alleen maar belemmeren’, klonk het.
De enige overblijvende optie is dat het ministerie van Justitie een onafhankelijke procureur gelast met het onderzoek. Minister van Justitie Jeff Sessions heeft zich gewraakt uit het Rusland-onderzoek, omdat ook hij een ontmoeting had met de Russische ambassadeur in Washington Sergej Kisljak. De beslissing ligt dus bij zijn adjunct Rosenstein.
De invloedrijke Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Paul Ryan drukte steun uit voor de beslissing van Trump, en zei ook niets te voelen voor het idee van een speciale procureur.
‘De waarheid is dat Comey het vertrouwen had verloren van heel wat Democraten en Republikeinen, door zijn daden én uitlatingen’, zei hij. ‘Het valt volledig binnen het gezag en de rol van de president om hem aan de deur te zetten, en dat heeft hij ook gedaan.’
President Trump geniet nog steeds de steun van zijn achterban. Pas als Amerikanen zich massaal van hem afkeren en Republikeinen beseffen dat ze bij de tussentijdse Congresverkiezingen van 2018 mogelijk het Huis zullen verliezen, komt Trumps positie misschien in gevaar.
President Trump zelf plaatste op Twitter een videomontage van Democraten die niet lang geleden om het ontslag van Comey vroegen, en vandaag verontwaardigd reageren:
The Democrats should be ashamed. This is a disgrace!#DrainTheSwamp pic.twitter.com/UfbKEECm2V
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 11 mei 2017
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
