Mag de VS in den vreemde een terrorist doden die een Amerikaans paspoort op zak heeft? Dat is een vraagstuk waarover het Witte Huis zich dezer dagen het hoofd breekt.
De Amerikaanse regering heeft naar verluidt daadwerkelijk een doelwit in het vizier. Wie de verdachte is en in welk land hij zich bevindt, is niet bekend. Washington wil zijn identiteit niet kwijt, omdat vermoed wordt dat hij zich dan beter zou gaan verstoppen. In ieder geval gaat het om “een Amerikaanse staatsburger die lid is van Al-Qaeda en aanslagen op de VS plant”, zei een hoge regeringsfunctionaris aan het persbureau AP.
De verdachte zou zich in een land bevinden dat zelf niet bij machte is om hem te arresteren, maar ook weigert om Amerikaanse troepen toe te laten om dat te doen. Een luchtaanval met een drone is dus een van de weinige middelen die de Amerikaanse regering voorhanden heeft om de vermeende terrorist uit te schakelen.
Boven de wet
Vraag is of dat wettelijk wel kan. Vorig jaar gaf Barack Obama voor het eerst toe bij Amerikaanse drone-aanvallen in het buitenland tot dusver vier VS-staatsburgers zijn omgekomen. Slechts één van hen, de radicale moslimpredikant Anwar Al-Awlaki, was ook het doelwit van een drone-raid. De anderen werden per abuis gedood.
In ieder geval roept het gebruik van drones tegenstand op in de VS, en dat zeker wanneer het doelwit een Amerikaan is. “Het gerichte doden van een Amerikaanse burger, gebaseerd op vage en veranderlijke juridische standaarden, heeft het steeds makkelijker gemaakt voor de regering om zichzelf boven de wet te stellen”, reageerde de burgerrechtengroep American Civil Liberties Union (ACLU).
Imminente dreiging
Vorig jaar lekte een geheim document van het Amerikaanse ministerie van Justitie waarin de criteria voor dit soort aanvallen worden gedefinieerd. De verdachte moet lid zijn van Al-Qaeda of een soortgelijke terreurgroep, hij moet een imminente dreiging vormen voor de VS en het moet onmogelijk zijn om hem te arresteren. Obama zei in een toespraak in 2013 dat het volgens hem in principe niet grondwettelijk is om Amerikaanse burgers te doden in het buitenland. “Maar als een VS-burger naar het buitenland gaat om oorlog te voeren tegen Amerika en als wij noch onze partners zich in een positie bevinden om hem te arresteren voordat hij een aanslag uitvoert, dan hoort zijn nationaliteit hem net zo min te beschermen als een wilde schutter die in een menigte vuurt beschermt hoort te worden tegen een interventieteam van de politie.”
Rompslomp
Terwijl hij van links de kritiek krijgt dat hij te hard gaat met zijn drones, krijgt Obama van rechts te horen dat hij te soft is. Zo klaagde Mike Rogers, de Republikeinse voorzitter van de parlementaire commissie Inlichtingendiensten dat Obama zichzelf de handen bindt met “administratieve rompslomp die we onszelf opleggen.”
Volgens Rogers, geciteerd door The Washington Post, zijn de nieuwe regels voor drone-aanvallen “een gevaar voor Amerikanen in eigen land en onze militairen in het buitenland.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier