De advocaten van het Openbaar Ministerie lieten omstanders, passanten en de ex-vriendin van George Floyd aan het woord, maar de meeste indruk maakten toch de politiemensen uit Minneapolis, die voor een keer niet de rangen sloten. Ze noemden het gedrag van beklaagde Derek Chauvin ’totaal onnodig’ en niet volgens de regels.
Qua ondraaglijke emotie kan niets op tegen de video-opnames van de doodsstrijd van de 46-jarige George Floyd op 25 mei 2020. Volgens een bijgestuurde schatting van het Openbaar Ministerie hield agent Derek Chauvin zijn knie gedurende 9 minuten en 29 seconden op de hals van George Floyd, die geboeid op zijn buik op de grond lag. Een groot deel van die tijd hield Chauvin zijn hand in zijn zak, wat betekende dat veel van zijn lichaamsgewicht steunde op de hals van Floyd. Floyd zei ontelbare keren dat hij geen lucht kreeg. Hij smeekte en hij pleitte. Hij riep om zijn overleden moeder. Zelfs nadat hij geen teken van leven meer gaf, hield Chauvin zijn knie op de hals.
Het Openbaar Ministerie liet geen gelegenheid voorbijgaan om verschillende opnames van hetzelfde gebeuren te tonen. De getuigen die de eerste dagen aan het woord kwamen, bevestigden wat de beelden toonden: dat Floyd zich in het begin wel verzette tegen zijn arrestatie (geen heel zwaar verzet volgens de beelden die tot dusver getoond werden, maar dat kan veranderen als de verdediging van Chauvin met beelden aankomt), maar hij probeerde wel degelijk weg te komen van de achterbank van de politiewagen.
Toen hij geboeid was en op de grond lag, vormde hij volgens de omstanders geen enkele bedreiging meer. Meerdere omstanders praatten op Chauvin in om zijn knie te verwijderen. Genevieve Hansen, een medisch geschoold lid van de brandweer, die niet in functie was en toevallig langs de plek wandelde, maakte zich grote zorgen over de toestand van Floyd. Ze bood hulp aan. De politieagenten maakten haar duidelijk dat ze zich niet hoorde te bemoeien.
Winkelbediende: ‘Ik wou dat ik die 20 dollar zelf had vergoed’
Op andere punten werd het verhaal van de zich ontwikkelende tragedie uitgediept. De rechtbank luisterde naar Christopher Martin, de nu 19-jarige kassier die Floyd sigaretten verkocht en naderhand begon te vermoeden dat de man, die vriendelijk was maar stoned leek, met een vals briefje van 20 dollar had betaald. Als dat zo was, zou het van zijn loon worden afgehouden. Hij overlegde met zijn overste, liep naar de auto van Floyd om de sigaretten terug te vragen, maar die wilde ze niet teruggeven, en de overste belde de politie. De nu 19-jarige is op sommige videobeelden te zien met de handen in het haar terwijl hij toekeek hoe het leven uit Floyd verdween. Hij kampt sindsdien met schuldgevoelens, slaat zich voor de kop omdat hij die dag niet gewoon de 20 dollar uit eigen zak terugbetaalde aan de eigenaar van de winkel.
Het toen 17-jarige meisje, dat de opname maakte die door miljoenen mensen onmiddellijk na de feiten bekeken werd, zag in Floyd, zei ze, haar zwarte vader, haar broers, wie dit ook had kunnen overkomen. Ze bedoelde: geweld van witte politie tegen zwarte bewoners. Zij verontschuldigde zich postuum bij Floyd omdat ze op het moment van zijn arrestatie niet meer had gedaan om zijn leven te redden.
Floyds ex vertelde dat ze allebei hun leven lang gekampt hadden met verslaving. Floyd was wel afgekickt, maar dat duurde niet zo lang.
Een 61-jarige passant, die op Floyd had ingepraat om zich niet te verzetten (‘Je kunt dit niet winnen’) barstte in tranen los terwijl hij voor de rechtbank getuigde. Hij was niet de enige.
‘Helemaal onnodig’
In de laatste dagen van de eerste procesweek kwamen politiemensen aan het woord. Eerst sprak sergeant David Pleoger, nu met pensioen, maar vorig jaar de directe overste van Derek Chauvin. Hij zei dat Chauvin in zijn eerste communicatie niet gesproken had over de knie. Dat deed hij pas later, toen duidelijk werd hoe erg Floyd eraan toe was en toen de beelden van zijn uniformcamera toonden wat er was gebeurd. Chauvin zei toen dat ze niet anders konden omdat Floyd door het dolle heen was.
Sergeant Pleoger was het niet eens met de aanpak van Chauvin: ‘Toen mijnheer Floyd niet langer enig verzet toonde, konden ze de inklemming beëindigd hebben’, zei hij. Na een volgende vraag scherpte hij dat antwoord aan: ze hadden op dat moment de inklemming moeten beëindigen. Ook zei hij dat het de regel was de verdachte op zijn zij te leggen als het enigszins kan. ‘Als ze te lang op hun borst of buik blijven liggen, kan hun ademhaling in gevaar komen’. Daar werd bij de opleiding en bij de jaarllijkse bijscholing op gehamerd, zei hij.
De volgende politiegetuige was nog negatiever over het gedrag van Chauvin. Luitenant Richard Zimmerman, hoofd van de moordbrigade in Minneapolis, noemde de aanpak van Chauvin ‘helemaal onnodig’. ‘Hem met zijn hoofd naar beneden op de grond leggen, en je knie voor zolang op zijn hals zetten – dat is gewoon ongepast’.
De verdediging probeerde tijdens het kruisverhoor de versie van Chauvin bij de politiemensen te confirmeren: dat iemand die na een high roerloos wordt, soms boos ontwaakt, en dat het daarom nodig was de inklemming aan te houden.
De twee gingen hierin niet mee. Dat kan inderdaad voorkomen, maar het is zeldzaam, en met boeien om kon Floyd niet veel uitrichten.
Na de eerste week zijn de kansen op een veroordeling van Chauvin (wegens onder meer doodslag) zeker niet kleiner geworden. Zwarte waarnemers, die gewend zijn dat witte agenten na de dood van een zwarte verdachte vrijuit gaan, blijven voorzichtig, vooral omdat de verdediging haar zaak nog moet aankaarten. Er is slechts één van de twaalf juryleden nodig om een veroordeling onmogelijk te maken.
Het proces zal naar verwachting vier weken duren.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
