‘Nu alle aandacht naar Oekraïne gaat, zou China zomaar kunnen beslissen om Taiwan te pakken’

De Russische invasie van Oekraïne jaagt niet alleen een schokgolf door Europa. Ook op het eiland Taiwan, aan de andere kant van de wereld, wordt nauwlettend gevolgd hoe de internationale gemeenschap op de situatie reageert. Taiwan is, zoals bekend, al meer dan zeventig jaar in alles onafhankelijk, behalve in naam. Grote buur China beschouwt het eiland nog altijd als een afvallige provincie, die het vroeg of laat weer wil aanhechten. Met de groeiende macht van China in Azië en in de wereld neemt de militaire intimidatie van Taiwan toe. Nu alle aandacht naar Oekraïne gaat, zou China zomaar kunnen beslissen om Taiwan onverhoeds te pakken. Rusland bewees net dat het onvoorstelbare mogelijk is.

Nu alle aandacht naar Oekraïne gaat, zou China zomaar kunnen beslissen om Taiwan te pakken.

De buitenlandse politiek van China hanteert het principe dat de territoriale integriteit van landen niet wordt geschonden. Peking hield die regel over aan de tijd toen Europeanen het land in de negentiende eeuw met het mes op de keel dwongen om concessies op zijn grondgebied toe te staan. Aangezien het Taiwan als een Chinese provincie beschouwt, zou een militaire operatie tegen het eiland niet in strijd zijn met die politiek. Maar buitenlandminister Wang Yi herhaalde midden februari op de jaarlijkse veiligheidsconferentie in München nog dat er respect moet zijn voor de soevereiniteit van Oekraïne. Dat vraagt van Peking nu enige diplomatieke acrobatie. Na een ontmoeting tussen de Chinese leider Xi Jinping en de Russische president Vladimir Poetin in de marge van de Olympische Winterspelen in Peking heette het begin februari nog dat de vriendschap tussen hun twee landen geen grenzen kent.

Het luidt daarom nu dat wat Oekraïne overkomt de schuld is van de Amerikanen, die de deur van de NAVO voor Kiev openhielden. China noemt de Russische aanval tegen Oekraïne daarom geen invasie maar een defensieve oorlog. En dus onthield het zich in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties bij de stemming over een resolutie die Rusland wilde veroordelen. Bij de annexatie door Rusland van de Krim in 2014 greep China in dezelfde diplomatieke trukendoos. Ook toen onthield Peking zich bij een stemming, maar het erkende de soevereiniteit van Rusland over de Krim nadien ook niet. Nu belde Xi met Poetin om op een gesprek met Oekraïne aan te dringen en vroeg hij alle partijen om zich terughoudend op te stellen.

Xi zou meer kunnen doen. Hoe meer sancties het Westen Rusland oplegt, hoe meer Moskou de Chinezen straks nodig heeft. Peking wil zeker ook niet door Europa in de dezelfde hoek worden geduwd waar Poetin nu zit. Maar als het om Taiwan gaat, komt het natuurlijk eerst de Amerikanen weer tegen. Die lieten vorig jaar nog weten dat ze het eiland niet in de steek laten. China krijgt de zeggenschap over dat deel van de wereld niet cadeau. Er is de VS niet alleen strategisch, maar ook economisch meer gelegen aan hun band met Taiwan dan met Oekraïne. Maar als in Europa een status quo kan worden verbroken, kan dat in Azië net zo goed gebeuren. Precies daar is Taiwan bang voor.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content