‘Noord-Koreaanse ballonnen met uitwerpselen zijn zeker niet grappig’

De Koreaanse propaganda-oorlog met gevulde ballonnen lijkt onschuldig. Maar mochten de geïndoctrineerde Noord-Koreanen doorkrijgen dat ze in een openluchtgevangenis leven en dat er een betere toekomst mogelijk is, dan dreigt voor Grote Leider Kim Jong-un het einde. Wat zal hij dan doen, vraagt Robbert de Witt (EW) zich af.

Je zou het ramptoerisme kunnen noemen, ware het niet dat het land amper toeristen toelaat. Daarom rijden bij de grens met Noord-Korea dagelijks touringcars af en aan om mensen een blik te bieden op het fascinerende, hermetisch afgesloten land. Aan de Zuid-Koreaanse kant zijn grote parkeerplaatsen, uitkijkpunten met verrekijkers, informatieborden en toeristenwinkeltjes bij plekken waar je eigenlijk vrij weinig ziet: een dorpje in de verte waar een Noord-Koreaanse vlag wappert, een grenspost. De meeste van de jaarlijkse 1,2 miljoen toeristen die zo’n grenstour hebben geboekt, komen uit China.

Veel noordelijker, waar de rivier de Yalu de grens vormt tussen Noord-Korea en China, kunnen Chinezen gewapend met camera’s en verrekijkers vanaf een bootje vlak langs de oever het ontoegankelijke buurland bekijken. Dat de stroom Chinese dagjesmensen rond Noord-Korea de afgelopen jaren zo sterk is gegroeid, kun je gerust ironisch noemen. China is in naam ook socialistisch, maar werd de afgelopen decennia veel rijker door (gedeeltelijke) omarming van het kapitalisme. Dankzij de nieuwe welvaart kan de middenklasse zich toerisme veroorloven. En steeds meer Chinezen willen een glimp opvangen van het communistische Noord-Korea.

Huilbuien bij de dood van de ‘geliefde leider’

Zoals het socialistische Cuba fotogeniek is doordat daar nog fraaie auto’s uit de jaren vijftig rondrijden (het land verarmde zo sterk dat er simpelweg geen geld is voor nieuwe auto’s) fascineert ook die andere overgebleven linkse heilstaat. Met die waanzinnige verering van de Kim-dynastie, die het land sinds de Koreaanse Oorlog (1950-1953) in een ijzeren greep houdt. Met de beelden van eindeloze militaire parades, de hysterische tv-uitzendingen, de in buitenlandse ogen volslagen idiote en achterhaalde propaganda, de klapwiekende militairen met veel te grote petten en de massale huilbuien bij de dood van de ‘Geliefde Leider’ Kim Jong-il (in 2011). Maf.

Noord-Korea intrigeert doordat het zo gesloten is en doordat het in 2024 bijzonder ouderwets is. Alsof de tijd er in de jaren vijftig is stilgezet. ‘Het lunapark van de Koude Oorlog,’ schreef EW-buitenlandredacteur Rik Kuethe eens treffend.

Lees verder onder de video

Onderdeel van een doodernstige strijd met Zuid-Korea

De laatste weken sturen de Noord-Koreanen ballonnen gevuld met papiersnippers, afval, mest, gebruikte luiers en uitwerpselen naar het zuiden, tot verbazing en soms ook hilariteit van de rest van de wereld. Raar land is het toch!

Maar de ballonnen zijn onderdeel van een doodernstige strijd met Zuid-Korea. Activistische groepen in het zuiden sturen op hun beurt al jaren ballonnen de noordgrens over. Gevuld met pamfletten vol kritiek op het regime van Kim Jong-un. Soms met koekjes, om te laten zien dat er in Zuid-Korea wél voedsel in overvloed is. Maar ook met usb-sticks met Zuid-Koreaanse films, tv-shows, nieuwsuitzendingen, documentaires en beelden van het dagelijks leven in het zuiden.

Enorma installaties langs de grens

De propaganda-oorlog wordt ook gevoerd met geluid. Beide landen plaatsten enorme installaties langs de grens, waaruit kritiek op de andere staat kilometers het buurland in wordt geschreeuwd. De Zuid-Koreanen lieten in 2018 popmuziek schallen, zoals de hit Bang bang bang van boyband Bigbang.

Lees verder onder de video

En wie heeft de grootste? In de jaren tachtig richtte Zuid-Korea een vlaggenmast op van bijna 100 meter – net zo hoog als de Groningse Martinitoren – met bovenin een gigantische nationale vlag. Daarop verscheen net over de grens een bijna anderhalf keer zo hoge mast, aan de bovenkant voorzien van een enorme Noord-Koreaanse vlag.

Dat lijkt allemaal onschuldig, want er wordt tenminste niet gevochten. Tijdens de Korea-oorlog kwamen een geschatte drie miljoen mensen om (inclusief 122 Nederlandse militairen). Maar mochten de door de propaganda geïndoctrineerde Noord-Koreanen doorkrijgen dat ze in een openluchtgevangenis leven en dat er een andere, betere toekomst mogelijk is, dan dreigt voor Grote Leider Kim Jong-un het einde.

Kim heeft 40 tot 50 kernbommen

Het Noord-Koreaanse leger is sterk verouderd, maar telt naar schatting meer dan 1,2 miljoen soldaten. Het heeft een enorm arsenaal raketten en artillerie gericht op Seoul en Kim beschikt volgens experts over veertig tot vijftig atoombommen. Je zal er maar naast wonen. De Zuid-Koreanen willen liever niet ontdekken wat een in het nauw gedreven Kim doet als het voortbestaan van zijn dictatuur op het spel staat.

Noord-Korea is niet leuk, het is levensgevaarlijk.