Afgelopen weekend stuurde de Amerikaanse president Donald Trump de Nationale Garde naar LA. Om de rellen te stoppen? Nee, de stad wordt gestraft omdat ze zich verzet tegen de deportatiepolitiek van de regering-Trump.
Donald Trump maakt zijn dreigementen waar. Tijdens zijn presidentscampagne en in de eerste maanden van zijn ambtsperiode lieten de president en zijn adviseurs verstaan dat ze zouden terugslaan als steden zich verzetten tegen massale deportaties van mensen zonder papieren.
Zaterdag 7 juni stuurde Trump minstens 2000 militairen van de Nationale Garde naar Los Angeles om de protesten de kop in te drukken. De rellen, ontstaan na een na een reeks immigratieraids, waren toen al twee dagen aan de gang.
Officieel moeten de troepen de rust herstellen. Maar in werkelijkheid is het een nauwelijks verholen waarschuwing aan Democratisch geleide steden: wie zich tussen migranten en de deportatiemachine van de regering plaatst, mag vergelding verwachten.
Traangas
Afgelopen weekend doorzochten federale immigratieambtenaren verschillende locaties in Los Angeles County op zoek naar mensen zonder verblijfsvergunning. Ze arresteerden meer dan veertig personen. Ongeveer een derde van de inwoners van het graafschap is een immigrant.
Boze menigten verzamelden zich in Paramount en Compton, twee steden ten zuiden van Los Angeles, en voor een federaal detentiegebouw in het centrum van LA waar migranten werden vastgehouden. Gewapende agenten vuurden traangasgranaten af op hoestende demonstranten en gooiden met flitsgranaten. Sommige betogers gooiden stenen naar federale agenten.
Karen Bass, de burgemeester van Los Angeles, riep de bevolking op om rellen te vermijden. ‘Iedereen heeft het recht om vreedzaam te protesteren’, schreef ze in een verklaring. ‘Maar laat het duidelijk zijn: geweld en vernieling zijn onaanvaardbaar.’
Zaterdagavond leken de confrontaties grotendeels onder controle, en lokale overheden gaven geen enkel signaal dat ze hulp van de federale overheid nodig hadden. Gavin Newsom, de Democratische gouverneur van Californië, schreef op X dat er ‘momenteel geen noden’ zijn. Hij noemde het inzetten van de Nationale Garde ‘bewust provocerend en alleen maar escalerend’.
Amerikakenner Kirsten Verdel: ‘Donald Trump is zijn eigen deep state aan het creëren’
Radicaal-links
Ondertussen bleef de regering-Trump Californië met schijnbaar genoegen uitdagen. Stephen Miller, Trumps adjunct-stafchef en een hardliner rond immigratie, noemde de protesten een ‘gewelddadige opstand’. Minister van Defensie Pete Hegseth dreigde mariniers te sturen vanuit het nabijgelegen Camp Pendleton – volgens Trumps bevel mocht ‘de minister van Defensie eender welke reguliere militairen inzetten indien nodig’.
Regeringsleden hielden vol dat de invallen gericht zijn op criminelen, en de betogers zijn volgens hen radicaal-linkse activisten die de uitzetting van gevaarlijke individuen willen verhinderen. Volgens cijfers van Immigration and Customs Enforcement had ongeveer de helft van de migranten die sinds 1 oktober opgepakt zijn een strafblad of een aanklacht lopen.
De regering overwoog om zich te beroepen op de Insurrection Act, een uitzonderingswet uit 1807 die de president toelaat het leger in te zetten bij binnenlandse opstanden. In plaats van die noodmaatregel in te schakelen, beweert Trump nu dat de protesten ‘een vorm van rebellie tegen het gezag van de Amerikaanse overheid’ zijn. Daarmee rechtvaardigt hij het inzetten van de Nationale Garde: de troepen zouden uitsluitend tijdelijk federale agenten en eigendommen beschermen. Alles daarbuiten zou in strijd zijn met de Posse Comitatus Act, een wet uit 1878 die het leger verbiedt om op te treden in binnenlandse politiezaken.
Auteur Michael Lewis, bekend van The Big Short, waarschuwt: ‘Trump is een fascistisch kind van zes’
Rodney King
Het is uitzonderlijk dat de Nationale Garde wordt ingezet zonder toestemming van een gouverneur. Het meest recente vergelijkbare geval dateert van 1965, toen president Lyndon Johnson de Nationale Garde van Alabama inzette om burgerrechtenbetogers te beschermen tegen segregatiegezinde tegenstanders.
De spanningen tussen lokale en federale overheden en de reacties van de inwoners van Los Angeles op ongewenste federale troepen in hun straten: het kan allemaal escaleren. De dreiging van Hegseth om mariniers te sturen is roekeloos. De laatste keer dat een president zich beriep op de Insurrection Act was in 1992. Toen vroeg de Californische gouverneur Pete Wilson aan president George H.W. Bush hulp bij de rellen in Los Angeles na de vrijspraak van agenten die Rodney King, een zwarte taxichauffeur, hadden mishandeld. Volgens een rapport uit 1997 konden de militairen toen slecht samenwerken met de lokale politie. Ze waren niet goed uitgerust om menigtebeheer aan te pakken.
De protesten zouden zich kunnen uitbreiden. Los Angeles is niet de enige stad waar immigratierazzia’s plaatsvinden, en de regering-Trump heeft al met luide stem het opvangbeleid veroordeeld van progressieve steden als Chicago, Boston en Denver. ‘We arresteren daar echt gevaarlijke mensen’, verzekerde Bill Essayli, de federale procureur voor Centraal-Californië, aan CBS News. ‘Hier heeft het Amerikaanse volk voor gestemd.’
